Để tránh các "cú lừa" tư vấn tài chính cá nhân

Thông tin tại tọa đàm, ông Lê Long Giang, Chủ tịch Hiệp hội Tư vấn Tài chính Việt Nam cho biết, trên thế giới, ngành hoạch định tài chính cá nhân được hình thành từ năm 1969 khi ông Loren Dunton đã nhóm họp cùng với 13 nhà lãnh đạo tài chính tại một khách sạn ở Chicago, Mỹ để thảo luận về việc nâng cao ý nghĩa và tính chuyên nghiệp của nghề tư vấn tài chính, không dừng lại ở việc bán sản phẩm tài chính mà còn đưa ra những lời tư vấn chuyên nghiệp cho khách hàng của mình.

Theo ông Giang, hoạch định tài chính cá nhân là một quá trình phối hợp giữa bên tư vấn và khách hàng nhằm tối đa hóa tiềm năng của khách hàng và giúp họ đạt được các mục tiêu trong cuộc sống thông qua những lời tư vấn tài chính toàn diện tương ứng với hoàn cảnh tài chính của họ.

“Cho đến thời điểm này, lĩnh vực hoạch định tài chính cá nhân đã phát triển vô cùng rộng trên thế giới, đặc biệt với sự ra đời và phát triển của Hội đồng Chuẩn hóa hoạch định tài chính quốc tế (FPSB) và các hội đồng tương tự tại 27 quốc gia thành viên. Chứng chỉ Nhà hoạch định tài chính được chứng nhận (Certified Financial Planner - CFP) là chứng chỉ danh giá nhất trong lĩnh cho biết.

Cũng ông, tại Việt Nam, hoạt động hoạch định và tư vấn tài chính cá nhân đang bắt đầu phát triển và cũng gặp phải nhiều tồn tại, vướng mắc trong thời gian qua. Hàng loạt các vụ việc lừa đảo tài chính, tạo lập các website, sàn giao dịch, ứng dụng kiếm tiền, sử dụng mồi nhử là các khoản lợi nhuận cao để lôi kéo đầu tư kinh doanh tiền ảo, ngoại hối, giao dịch quyền chọn nhị phân hoặc chiếm đoạt tài sản trong các lĩnh vực tài chính, chứng khoán, đầu tư, phát hành trái phiếu doanh nghiệp đã diễn ra.

Bên cạnh nguyên nhân là trình độ hiểu biết về tài chính của người dân còn hạn chế thì việc hàng loạt các cá nhân tự nhận là tư vấn tài chính, tư vấn đầu tư trên thị trường hoặc các tổ chức tài chính mạo danh vẫn đang hành nghề mà chưa có cơ chế kiểm soát, điều này đã dẫn tới các vụ việc lừa đảo lớn, gây thiệt hại nặng nề cho nền kinh tế, người dân và doanh nghiệp.

“Vì vậy, cần thiết lập các chuẩn mực cho lĩnh vực hoạch định và tư vấn tài chính cá nhân ở Việt Nam, tuân thủ các chuẩn mực, thông lệ quốc tế trong lĩnh vực nghề nghiệp này”, ông Giang đề xuất.

Chia sẻ thêm về khía cạnh này, ông Ngô Thành Huấn, Giám đốc Khối tài chính cá nhân, Công ty cổ phần FIDT cho biết, vấn đề hoạch định tài chính cho cá nhân và gia đình ở Việt Nam chưa được đại đa số công chúng nhận thức và quan tâm đúng mức. Sự quan tâm của người dân chỉ mới dừng lại ở việc đáp ứng những nhu cầu trước mắt mà không hoàn toàn tính toán kế hoạch cho tương lai.

Ông Huấn dẫn chứng, dịch vụ tư vấn tài chính cá nhân hiện nay chủ yếu là tư vấn riêng lẻ theo sản phẩm, chưa có dịch vụ tư vấn tài chính cho hưu trí, trong khi 20 triệu người Việt Nam nghỉ hưu trong giai đoạn 2030-2040. Việt Nam thuộc nhóm quốc gia có tỷ lệ chi trả lương hưu cao nhất thế giới với mức trả tối đa 75%. Dự kiến đến năm 2031, chênh lệch thu - chi Quỹ hưu trí âm 35.962 tỷ đồng, theo báo cáo của Kiểm toán Nhà nước.

Tuy nhiên, để nghề hoạch định tài chính cá nhân hoạt động hiệu quả, ông Huấn cho rằng cần bộ tiêu chuẩn cho nghề hoạch định tài chính cá nhân.

“Phải có các tiêu chí như tiêu chuẩn hành nghề, năng lực hành nghề, đào tạo và đạo đức nghề nghiệp”, ông Huấn nói.

Để qua đó, việc hoạch định tài chính cá nhân sẽ giúp giải quyết mối quan hệ mâu thuẫn giữa người bán sản phẩm tài chính với người mua; thúc đẩy tiêu thụ và sàng lọc thị trường tự nhiên. Đặc biệt mục tiêu quan trọng nhất là giúp người dân quản lý và đầu tư tài chính một cách hiệu quả, góp phần vào việc thúc đẩy an sinh xã hội, phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam bền vững.