Đề xuất mức giá tối thiểu cho 30kWh điện tiêu thụ đầu tiên

	Giảm thời gian tiếp cận điện năng: Bước đột phá để cải thiện môi trường kinh doanh
	Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng là trưởng BCĐ quốc gia về phát triển điện lực
	Bảo lãnh khoản vay cho dự án đường dây 500 KV điện lực Vĩnh Tân-Tân Uyên

Đây là đề xuất chính trong báo cáo thảo luận chính sách do Trung tâm Phân tích và Dự báo thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam (CAF/VASS) công bố hôm nay (10/1) đề xuất.

Khi điện về với bản làng

Với tựa đề “Đảm bảo công bằng xã hội trong bối cảnh cải cách ngành điện tại Việt Nam" báo cáo được xây dựng với sự hỗ trợ của Chương trình phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) và Đại sứ quán Anh tại Việt Nam.

Báo cáo cho rằng xu hướng tăng giá điện trong năm 2017 và những năm tiếp theo là tất yếu, nhưng các biện pháp giảm thiểu tác động nhằm bảo trợ các nhóm thu nhập thấp trong điều kiện tăng giá điện chưa đảm bảo hiệu quả và công bằng.

Báo cáo chỉ ra một số hạn chế của các biện pháp hiện hành và đề xuất một cơ chế mới cho các biện pháp giảm thiểu tác động nhằm đảm bảo công bằng xã hội trong quá trình chuyển đổi sang thị trường điện bán lẻ hoàn toàn cạnh tranh và nền kinh tế các-bon thấp.

Báo cáo cũng đề xuất một lựa chọn chính sách khác cho việc duy trì giá ưu đãi cho 30 kWh điện tiêu thụ đầu tiên mỗi tháng, đó là duy trì mức giá hiện hành đối với bậc thang đầu và tích hợp việc trợ cấp tiền mặt hiện nay vào các chương trình hỗ trợ xã hội khác.

Bà Akiko Fujii, Phó Giám đốc quốc gia của UNDP tại Việt Nam nhấn mạnh: "Các biện pháp được đề xuất về thay đổi cơ cấu giá điện và trợ cấp tiền mặt không nhằm mục đích áp đặt trách nhiệm xã hội đối với Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) mà nhằm hỗ trợ EVN tái định hình hệ thống tính phí sử dụng điện để tối ưu hóa phúc lợi và phân bổ lại chi phí giữa người sử dụng. Các biện pháp này là cơ sở cho một hệ thống tính phí đảm bảo bền vững về kinh tế xã hội và môi trường – vừa bảo trợ được người nghèo và vừa thúc đẩy tăng cường hiệu quả sử dụng năng lượng".

Đối với các DNNVV, báo cáo đề xuất Chính phủ hỗ trợ và khuyến khích áp dụng các sáng kiến và công nghệ tiết kiêm năng lượng, để các DN có thể được hưởng lợi từ những thay đổi về giá điện và dễ dàng vượt qua giai đoạn chuyển đổi.

Ông Phạm Văn Đức, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam lưu ý, cần thảo luận kỹ việc thay đổi giá với các bên liên quan và kịp thời thông tin với các DN và các hộ gia định để có được sự đồng thuận trong xã hội.

Nghiên cứu cũng đề xuất ngành điện nên tích cực tìm kiếm khai thác khả năng tăng quy mô sản xuất của các dạng năng lượng thay thế như điện gió và điện mặt trời.

Báo cáo cho biết: "Những đột phá công nghệ giúp giảm chi phí của các nhà máy điện và tăng khả năng 'phân bổ' sản xuất điện (tại địa phương), nhờ đó người tiêu dùng có thể giảm bớt hóa đơn tiền điện và các lưới điện quy mô nhỏ có thể giúp những cộng đồng vùng sâu vùng xa và biển đảo được sử dụng điện".

Còn ngài Giles Lever - Đại sứ Vương quốc Anh tại Việt Nam có ý kiến rằng: "Tương lai sẽ là các-bon thấp. Hiệp định Paris đã gửi một tín hiệu rõ ràng về điều này”. Vương quốc Anh đã giảm 29% lượng khí thải so với năm 1990 và chúng tôi sẽ tiếp tục giảm 52% lượng khí thải vào năm 2028. Theo ngài Đại sứ, với Việt Nam, khi tăng trưởng với lượng các-bon thấp hơn, sạch hơn không những chỉ khả thi về mặt kỹ thuật mà còn đưa đến một tương lai bền vững và thịnh vượng hơn.

Trước đó, vấn đề hỗ trợ tiền điện cho người nghèo bằng tiền mặt đã được nhiều chuyên gia kinh tế và chuyên gia xã hội học bàn và kiến nghị nhiều lần. Còn cán bộ xã và chính quyền nhiều địa phương cho rằng chính sách này hiện nay không còn phù hợp vì liên quan đến cơ chế chi trả không hợp lý, bất lợi cho hộ nghèo, nhất là hộ nghèo ở vùng có điều kiện kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn.

Người dân cho biết rằng tuy được hỗ trợ tiền điện nhưng để được nhận khoản tiền hỗ trợ, hằng quý, người dân phải đến các điểm chi trả tiền hỗ trợ để nhận tiền, mà ở các xã nghèo thì chuyện đi lại rất vất vả, tốn thời gian, tốn cả tiền đi lại. Bên cạnh đó, chính sách này đến nay tính hiệu quả không cao, lại tạo ra tư tưởng ỷ lại vì đây là chính sách cho không trực tiếp. Mặt khác, việc thực hiện chính sách này cũng làm gia tăng khối lượng công việc đối với cán bộ cơ sở.