Doanh nghiệp thoát lỗ lũy kế

Cuối năm 2013, CTCP Xây dựng và Kinh doanh vật tư (CNT) lỗ lũy kế 135 tỷ đồng. Khoản lỗ này đã vượt quá vốn thực góp 100,15 tỷ đồng nên hồi tháng 5/2014, CNT đã bị HoSE hủy niêm yết. Khi có lỗ lũy kế, toàn bộ lợi nhuận làm ra trong từng kỳ kinh doanh sẽ chỉ dùng để bù đắp mà không thể chia cổ tức. Ngoài ra, lỗ lũy kế còn khiến cho giá trị tài sản công ty bị sụt giảm, các ngân hàng cũng sẽ dè chừng hơn trong việc xét cấp tín dụng, công ty cũng buộc phải thận trọng hơn trong các kế hoạch kinh doanh để tránh lặp lại những sai lầm, từ đó có thể bỏ lỡ các cơ hội khác…

Những ngành gặp nhiều khó khăn nhất trong những năm qua thường cũng đồng nghĩa với việc có nhiều khoản lỗ lũy kế nhất, chẳng hạn bất động sản, vật liệu xây dựng, vận tải biển, chứng khoán… Tuy nhiên, tình thế đã thay đổi trong thời gian gần đây. Tính đến thời điểm cuối năm 2014, đã có những DN xóa lỗ lũy kế thành công.

Đầu năm 2014, CTCP Vận tải biển Việt Nam (VOS) có khoản lỗ lũy kế gần 210 tỷ đồng, đến giữa năm đã tăng lên đến gần 300 tỷ đồng. Mọi chuyện chỉ bắt đầu sáng sủa hơn kể từ nửa còn lại của năm 2014 và tính đến hết quý III/2014, lỗ lũy kế của VOS đã giảm xuống 235 tỷ đồng. Đồng thời, nhờ vào việc giá nhiên liệu giảm và công ty đang tái cấu trúc nên kỳ vọng dành cho VOS cũng đã tăng lên. Trên sàn chứng khoán, VOS cũng đã có một số phiên tăng trần.

Ảnh minh họa

Trên thực tế, năm 2013 và 2014 được xem là năm dành cho những cổ phiếu vượt khó. Hồi đầu năm 2014, Xi măng Bỉm Sơn (BCC) ghi nhận khoản lỗ lũy kế 21 tỷ đồng. Nhưng nhờ đạt được lợi nhuận 33 tỷ đồng trong nửa đầu năm 2014 nên BCC đã xóa được lỗ lũy kế, chuyển thành lợi nhuận sau thuế chưa phân phối giá trị 12 tỷ đồng. Nửa cuối năm 2014, giá cổ phiếu BCC trên sàn đã tăng gấp đôi, từ mức giá 8.000 đồng/cổ phiếu có lúc lên đến 16.000 đồng/cổ phiếu.

Một trường hợp khác, cuối năm 2012, Chứng khoán Rồng Việt (VDS) có khoản lỗ lũy kế lên đến gần 152 tỷ đồng nhưng cả năm 2013 công ty chỉ xóa đi được vỏn vẹn 2 tỷ đồng. Tuy nhiên, sang đến năm 2014, VDS đã có những nỗ lực mạnh hơn để xóa lỗ lũy kế. Sau 9 tháng đầu năm 2014, công ty báo lãi hơn 50 tỷ đồng, đẩy khoản lỗ lũy kế xuống còn 100 tỷ đồng. VDS không phải trường hợp cá biệt đang tiến đến việc xóa lỗ lũy kế. Tính đến quý III/2014, nhiều CTCK cũng đã thoát được lỗ lũy kế.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, việc đánh giá DN cũng như cổ phiếu trong giai đoạn thoát lỗ lũy kế để ra quyết định đầu tư không hề đơn giản. Chẳng hạn, một DN thoát lỗ lũy kế nhờ những lợi thế như giá nguyên liệu đầu vào giảm thì sự kỳ vọng cũng chỉ nên ở mức chừng mực. Cũng phải xem xét thêm về việc DN đã tiến hành tái cấu trúc hoạt động hay chưa, vì đây mới là yếu tố cốt lõi.

Nếu DN đơn thuần chỉ hưởng lợi nhờ những yếu tố bên ngoài mà không tự thay đổi thì khi những lợi thế đó mất, DN cũng sẽ hoạt động yếu kém trở lại. Một điểm nữa cũng cần quan sát là khả năng phát triển “hậu khó khăn” như thế nào. Trong giai đoạn khó khăn, DN thường hoạt động thận trọng, tiết kiệm và vun vén với mục tiêu là tồn tại và xóa lỗ. Nhưng khi các mục tiêu trên đã hoàn thành thì DN phải chuyển sang các chiến lược khác, chẳng hạn như tăng trưởng, phát triển mạnh. Việc thay đổi chiến lược, mục tiêu là không hề dễ dàng, đòi hỏi ban lãnh đạo DN có sự nhạy bén, sáng suốt, từ chỗ “sống còn” phải làm sao để DN và cổ đông “sống khỏe”.

Quỳnh Chi