Dòng vốn đầu tư không tự đến
Lực đẩy từ vốn đầu tư nước ngoài | |
Thu hút FDI với tinh thần chủ động hơn | |
Điểm đến hứa hẹn của nhà đầu tư Nhật thời hậu Covid |
Năng lực điều hành cũng là điểm cộng
Xu hướng dịch chuyển đầu tư khỏi Trung Quốc đã manh nha từ trước do kinh tế Trung Quốc suy giảm, trong khi chi phí nhân công tăng nhanh, cộng thêm cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung. Nay đại dịch Covid-19 bùng phát càng khiến các công ty đa quốc gia xem xét lại chuỗi cung ứng cũng như đa dạng hoá các địa điểm đầu tư, trong đó không ít DN định hướng chuyển một phần, thậm chí là toàn bộ cơ sở sản xuất khỏi Trung Quốc.
Trong xu hướng dịch chuyển này, Việt Nam là một điểm đến đầy hấp dẫn nhờ các điều kiện thuận lợi, lợi thế so sánh như chính trị ổn định, nền kinh tế tăng trưởng khá nhanh và bền vững, vị thế đối ngoại vững chắc... Đặc biệt Việt Nam cũng đã có những bước đi quan trọng trong việc tạo dựng niềm tin đối với các nhà đầu tư thông qua tiến trình cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh. Sức hấp dẫn càng được nhấn thêm với nhiều Hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam đã ký kết như CPTPP, EVFTA... “Gần đây năng lực điều hành chính sách trong thời kỳ nhiều bất định cũng là một điểm cộng trước mắt các nhà đầu tư quốc tế”, ông Nguyễn Anh Dương - Trưởng ban Nghiên cứu tổng hợp của CIEM nhận định. Vì thế trong lúc đại dịch Covid-19 làm đứt gãy cả chuỗi cung và chuỗi cầu, làm dòng đầu tư thế giới chậm lại, nhưng Việt Nam vẫn được nhà đầu tư chú ý.
Tình hình thu hút đầu tư nước ngoài 7 tháng qua các năm |
Tuy nhiên theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, mặc dù dòng dịch chuyển đầu tư là “cơ hội nghìn năm”, nhưng Việt Nam phải cạnh tranh quyết liệt với nhiều nước như Indonesia, Malaysia, Thái Lan, Ấn Độ và Mexico.
Quả vậy cuộc cạnh tranh việc thu hút FDI trong khu vực Đông Nam Á ngày càng quyết liệt. Mỗi quốc gia lại có những thế mạnh riêng và đang đưa ra những ưu đãi lớn để hút đầu tư. Đơn cử như Indonesia, Tổng thống nước này đã trực tiếp mời gọi nhiều DN Mỹ, đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Mỹ để lôi kéo DN Mỹ và cũng đã tiếp xúc mời Tập đoàn của Hàn Quốc vào đầu tư… Chính phủ Malaysia đưa ra gói hỗ trợ nhà đầu tư trong 5 năm lên tới 240 triệu USD bao gồm cả hỗ trợ tài chính và giảm thuế và lên kế hoạch đi vận động khoảng 60 công ty đa quốc gia mở nhà máy tại Malaysia...
Vì thế, nếu không chuẩn bị tốt, để đón đầu dòng vốn này thì “người ta chỉ đến tìm hiểu, chỉ tới Việt Nam khảo sát chứ chưa chắc đã quyết định đầu tư”, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng phát biểu.
Tận dụng cơ hội ngàn năm
Theo Bộ trưởng Dũng, không phải “cứ ngồi yên thì dòng vốn đầu tư sẽ tự đến” mà để hút được dòng dịch chuyển vốn, các bộ ngành, địa phương phải xem xét chuẩn bị nhiều yếu tố như cơ sở hạ tầng, đất đai, kết nối, nguồn nhân lực... Để chuẩn bị tốt cấp trung ương đưa ra định hướng thu hút vốn FDI, còn các địa phương phải tự đưa ra tiêu chí để lựa chọn nhà đầu tư vào ngành gì? ở đâu? với mục tiêu là tạo ra giá trị gia tăng lớn, công nghệ cao, thân thiện môi trường, kết nối được với DN trong nước.
Những nhà đầu tư nước ngoài đang ở Việt Nam cũng đã có những đóng góp để Việt Nam không chỉ là nơi hấp dẫn mà còn là nơi đáng đầu tư, để Việt Nam cạnh tranh được với các đối thủ trong cuộc đua thu hút đầu tư.
Theo ông Hong Sun - Phó chủ tịch Hiệp hội DN Hàn Quốc tại Việt Nam (KORCHAM), Việt Nam nên tiếp tục cải thiện về hạ tầng, tạo sự thông thoáng về chính sách và cần có chính sách ổn định, tạo niềm tin cho các nhà đầu tư. “Việt Nam phải cạnh tranh với nhiều nước khác để thu hút dòng FDI nên phải đưa ra các chính sách mới, hấp dẫn hơn. Đặc biệt là chính sách làm sao để các nhà đầu tư nước ngoài an tâm. Chỉ như vậy mới thu hút được nhiều vốn vào lúc này”, ông Hong Sun đề nghị.
Còn ông Takeo Nakajima - Trưởng đại diện Văn phòng JETRO tại Hà Nội cho rằng Việt Nam cần phát triển các ngành công nghiệp hỗ trợ để nâng tỷ lệ nội địa hóa, cần phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Bên cạnh đó hệ thống pháp luật của Việt Nam chưa đồng bộ và minh bạch. Vẫn còn tình trạng một điều luật nhưng cấp trung ương và địa phương hiểu khác gây ra khó khăn cho DN.
Để thu hút được nhiều hơn các DN đến đầu tư, làm ăn, kinh doanh, theo các chuyên gia, phải cải cách mạnh mẽ thực chất hơn nữa môi trường đầu tư kinh doanh, đơn giản hóa thủ tục hành chính, chuẩn bị tốt các điều kiện như về hạ tầng, về đất đai, về lao động, về năng lượng, về quy hoạch. Chính sách phải ổn định nhất quán, các quyết định phải nhanh chóng, kịp thời.
“Thế giới đang thay đổi nhanh, bất định. Dòng đầu tư đang dịch chuyển, nếu không chủ động sẵn sàng là chúng ta không nắm, không tận dụng được dòng vốn này”, TS.Võ Trí Thành - Viện trưởng Viện nghiên cứu Chiến lược Thương hiệu và cạnh tranh phát biểu. Sự chủ động này không chỉ là dành đất, đưa ra ưu đãi, mà cần phải đẩy mạnh cải cách hơn nữa. Chúng ta phải từ thế bị động, dọn tổ cho họ, giờ còn phải chủ động, tăng tốc cùng với cải thiện chính mình để mời gọi họ và phải “săn” họ vào.
Việt Nam đang là điểm đến. Để đón nhận được làn sóng đầu tư mới này nhất là thu hút được các tập đoàn lớn, các nhà đầu tư lớn có rất nhiều việc cần phải làm. “Phải làm sao tận dụng được cơ hội nghìn năm với Việt Nam, qua đó nhanh chóng tận dụng để cấu trúc nền kinh tế, phát triển trong nước”, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng phát biểu.
Theo số liệu của Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tính đến ngày 20/7/2020 có thêm 1.260 dự án FDI mới với tổng số vốn đăng ký là 9,46 tỷ USD. Tính cả vốn của dự án mới với vốn tăng thêm và vốn góp mua cổ phần thì đầu tư nước ngoài lên tới 18,82 tỷ USD. Đã có 104 quốc gia và vùng lãnh thổ có đầu tư tại Việt Nam. Các nhà đầu tư nước ngoài đã đầu tư vào 18 ngành lĩnh vực và đầu tư ở 59 tỉnh thành. Tính lũy kế đến ngày 20/7/2020, cả nước có 32.391 dự án FDI với tổng vốn đăng ký 380,6 tỷ USD, vốn thực hiện ước đạt 221,87 tỷ USD, bằng 58,3% tổng vốn đăng ký còn hiệu lực. |