ECB quyết tâm kiềm chế lạm phát
Tăng mạnh lãi suất
Theo đó NHTW của 19 quốc gia sử dụng đồng tiền chung euro hôm 27/10 đã quyết định tăng lãi suất tiền gửi thêm 75 điểm cơ bản, lần tăng thứ hai với biên độ lớn như vậy, đưa lãi suất lên 1,5% - mức cao nhất kể từ năm 2009. Trước đó ECB đã duy trì lãi suất tiền gửi dưới 0% trong 8 năm trước khi bắt đầu chu kỳ thắt chặt tiền tệ vào tháng 7/2022.
Mặc dù ECB đã bỏ tham chiếu trong tuyên bố chính sách của mình về khả năng tăng lãi suất tại "một số" cuộc họp nữa, song phát biểu tại buổi họp báo sau cuộc họp chính sách tháng 10, Chủ tịch ECB Christine Lagarde vẫn khẳng định: "Chúng tôi sẽ tăng lãi suất lên cao hơn nữa trong tương lai". "Vì vậy, nó có thể là tại một vài cuộc họp". Bà cũng cho biết ECB có thể phải "vượt ra ngoài" bình thường hóa, một bình luận cho thấy rằng lãi suất có thể được tăng đến mức bắt đầu hạn chế các hoạt động kinh tế.
Chủ tịch ECB Christine Lagarde nhấn mạnh nhiệm vụ của ECB là kiểm soát lạm phát |
Mặc dù mức lãi suất trung hòa là bao nhiêu, đến nay vẫn chưa được xác định, song hầu hết các nhà hoạch định chính sách dường như xem nó ở mức khoảng 1,5-2%, có nghĩa ECB hiện đang ở cuối phạm vi ước tính.
Bên cạnh đó, bình luận của bà Christine Lagarde rằng, một phần "đáng kể" của việc thắt chặt chính sách đã được thực hiện, được các thị trường xem như là một dấu hiệu cho thấy lãi suất có thể không tăng cao như dự báo trước đây. Theo đó hiện các nhà đầu tư chỉ kỳ vọng lãi suất đạt đỉnh ở mức khoảng 2,6% trong năm tới, thấp hơn kỳ vọng gần 3% trước đó.
“Chúng tôi dự kiến sẽ có thêm một đợt tăng lãi suất chính sách 50 điểm cơ bản vào tháng 12 và chuyển đổi sang hướng tăng 25 điểm cơ bản vào năm tới khi chu kỳ tăng lãi suất xoay vòng từ bình thường hóa chính sách sang thắt chặt chính sách”, Konstantin Veit - Giám đốc danh mục đầu tư của PIMCO cho biết.
Thu hẹp bảng tài sản
Bên cạnh việc tăng lãi suất, ECB cũng đã thực hiện bước đi đầu tiên trong việc thu hẹp bảng cân đối 8,8 nghìn tỷ euro, một động thái có khả năng làm tăng chi phí đi vay hơn nữa.
Theo đó, ECB đã "siết lại" khoản tài trợ mà họ cung cấp cho các ngân hàng thông qua các khoản vay 3 năm siêu rẻ trị giá 2,1 nghìn tỷ euro được gọi là Hoạt động tái cấp vốn dài hạn có mục tiêu (Targeted Longer-Term Refinancing Operations - TLTRO). Động thái này sẽ tăng chi phí đi vay trong thời gian còn lại của công cụ này, tạo áp lực buộc các ngân hàng phải trả nợ sớm hơn.
TLTRO ra đời trong bối cảnh ECB muốn khuyến khích các ngân hàng đẩy mạnh cho vay trong bối cảnh lạm phát thấp dai dẳng, bằng cách cho các ngân hàng vay với lãi suất bằng 0 hoặc thậm chí âm. Tuy nhiên, giờ đây các ngân hàng có thể chỉ cần gửi tiền mặt TLTRO vào ECB và hưởng lợi khi ECB tăng lãi suất tiền gửi.
Vì thế ECB cần phải siết chặt lại TLTRO. Hơn nữa thanh khoản dồi dào cũng đang khiến lãi suất trên thị trường tiền tệ giảm xuống, qua đó cản trở việc truyền dẫn tác động tăng lãi suất của ECB qua ngân hàng đến tới các doanh nghiệp và hộ gia đình.
Theo đó, các ngân hàng hiện sẽ phải trả một mức lãi suất bằng lãi suất tiền gửi hoặc lãi suất tái cấp vốn chính của ECB từ ngày 23/11, tùy thuộc vào hoạt động cho vay của họ. Cả hai đều cao hơn lãi suất thị trường hiện tại, điều này sẽ khuyến khích các ngân hàng trả nợ cho ECB.
Chưa dừng lại ở đó, theo bà Lagarde, mặc dù cho đến nay việc giảm nắm giữ trái phiếu chính phủ của ECB vẫn chưa được thảo luận, nhưng việc thảo luận về chủ đề đó có thể sẽ sớm bắt đầu. Bà cho biết các nhà hoạch định chính sách sẽ thảo luận "các nguyên tắc chính" về cách thu hẹp Chương trình Mua tài sản trị giá 3,3 nghìn tỷ euro tại cuộc họp chính sách tháng 12 của họ.
Nhấn mạnh ưu tiên kiểm soát lạm phát, bà Christine Lagarde cũng phản bác những chỉ trích rằng việc tăng lãi suất nhanh chóng đe dọa đẩy khu vực đồng euro vào suy thoái và cho rằng công việc của ECB là kiểm soát lạm phát. "Mọi người phải làm công việc của họ. Công việc của chúng tôi là ổn định giá cả", bà nói. "Chúng tôi phải làm những gì chúng tôi phải làm. NHTW phải tập trung vào nhiệm vụ của mình".