FTA Việt Nam – EAEU: Cơ hội đột phá giao thương cho các DN
FTA có hiệu lực, thương mại và đầu tư Việt Nam – EAEU bứt phá | |
Sắp rộng cửa xuất khẩu sang EAEU: Lo lợi ích không như kỳ vọng |
Cam kết nhiều, mục tiêu lớn
Theo Hiệp định này, hai bên cam kết sẽ cắt, giảm thuế cho gần 90% dòng thuế (trong đó 59% sẽ có hiệu lực ngay và số còn lại có hiệu lực trong 10 năm tới với gần 10.000 tên hàng), đồng thời mở cửa thị trường đối với một số lĩnh vực thương mại dịch vụ và đầu tư.
FTA Việt Nam – EAEU mở ra cơ hội lớn cho các DN hai bên |
Ông Đặng Hoàng Hải, Vụ trưởng Vụ Thị trường châu Âu, Bộ Công Thương Việt Nam nêu ra 3 điểm đặc biệt của hiệp định này: Là một hiệp định được ký ở cấp Nhà nước và người đứng đầu Chính phủ các nước trực tiếp đứng ra ký kết; Là một hiệp định toàn diện, mở cửa cho nhau không chỉ về thương mại hàng hóa mà cả dịch vụ và đầu tư; Là hiệp định đầu tiên mà EAEU ký với một đối tác ngoài liên minh này.
“Với những điểm đặc biệt trên và hiệp định được chuẩn bị kỹ càng về mặt kỹ thuật, tôi tin chắc chắn sẽ tạo ra đột phá trong quan hệ Việt Nam – EAEU” – ông Hải nhìn nhận.
Các mục tiêu về tăng kim ngạch thương mại và mở cửa dịch vụ, đầu tư mà hiệp định đặt ra khá tham vọng. Đơn cử là mục tiêu tăng kim ngạch thương mại song phương lên mức 10 - 12 tỷ USD vào năm 2020. “Giờ đã là nửa cuối của năm 2016, tức là chúng ta chỉ còn hơn 4 năm nữa để tăng được gấp đôi kim ngạch thương mại song phương từ mức hơn 4 tỷ USD hiện nay. Để làm được điều này, hai bên sẽ phải nỗ lực rất nhiều và làm việc chặt chẽ với nhau, nhất là trong các chính sách cụ thể để hỗ trợ DN” – một chuyên gia Việt Nam nói.
Phía các nước EAEU thì tin rằng, mục tiêu này hoàn toàn khả thi. Bởi như theo Đại sứ Kazakhstan tại Việt Nam Beketzhan Zhumakhanov, các dòng thuế được cắt, giảm sẽ thúc đẩy thương mại hai chiều tăng mạnh. Đáng chú ý, về cơ bản các mặt hàng xuất – nhập khẩu của hai bên không manh tính cạnh tranh trực tiếp mà bổ sung cho nhau, qua đó giúp người tiêu dùng vừa có được các sản phẩm đa dạng và chất lượng hơn, trong khi chi phí bỏ ra thấp hơn.
Riêng với Nga – nước chiếm tỷ trọng lớn nhất trong EAEU trong quan hệ thương mại với Việt Nam, con số kim ngạch thương mại song phương Nga – Việt Nam kỳ vọng sẽ đạt 10 tỷ USD vào năm 2020, tăng hơn gấp đôi so với mức 3,9 tỷ USD năm 2015. Đại sứ Nga tại Việt Nam K.V.Vnukov tin tưởng, mục tiêu này hoàn toàn có thể đạt được.
Ngay năm 2016 này, dự báo kim ngạch thương mại Nga – Việt sẽ đạt con số kỷ lục đạt 4,5 tỷ USD. Tuy nhiên Đại sứ K.V.Vnukov cũng lưu ý, để đạt được mục tiêu này thì không chỉ cần sự vào cuộc của các nhà quản lý và về mặt chính sách mà cần làm sao huy động được cộng đồng DN từ tất cả các thành phần để họ thấy được lợi ích và tham gia vào.
Bắt tay vào hành động
Nhưng để hiệp định này thực sự phát huy hiệu lực thì các bên sẽ phải nỗ lực rất nhiều. Theo đó, các biện pháp hỗ trợ, hướng dẫn cho cộng đồng DN hai bên phải rất cụ thể, linh hoạt và dễ làm trên thực tế.
"Từ thời điểm này, chúng ta phải nỗ lực gấp đôi trong việc thực hiện thành công hiệp định. Điều đó có nghĩa là cần thâm nhập vào bản chất của các cơ chế nội bộ, nguyên tắc hoạt động và đáp ứng kịp thời với những ưu tiên quan trọng như giảm tệ hành chính quan liêu, số lượng giấy phép và các văn bản khác" – bà Raisa Vardanhyan, Đại sứ Armenia tại Việt Nam nhấn mạnh.
Các đại sứ của EAEU tại Việt Nam cũng nhận định, để thúc đẩy giao thương giữa EAEU với Việt Nam thì việc tăng tuyến đường, giảm thời gian vận chuyển hàng hóa là vấn đề cần đặt ra.
Cụ thể, phía Kazakhstan đề xuất tổ chức vận chuyển hàng hóa từ Việt Nam sang các nước EAEU và ngược lại bằng container thông qua các ga giáp biên giới Việt Nam-Trung Quốc (Lào Cai, Đồng Đăng), quá cảnh địa phận Trung Quốc tới Kazakhstan, sau đó vào các nước EAEU và EU. Cách thứ hai là vận chuyển hàng hóa từ các cảng biển Việt Nam tới bến cảng Kazakhstan thuộc cảng biển Liên Vân Cảng (Trung Quốc), sau đó trung chuyển sang container và vận chuyển qua Trung Quốc tới Kazakhstan và từ đó đi tới các nước EAEU và EU.
Theo Đại sứ Zumakhanov, vận chuyển qua các tuyến đường này đặc biệt phù hợp với các hàng hóa nhanh hỏng như hải sản, hoa quả… vì thời gian ngắn hơn (như tính toán hàng hóa từ Việt Nam sang EU (Đức) chỉ mất 16 ngày), trong khi khối lượng vận chuyển lớn (bằng container) nên cước phí sẽ rất cạnh tranh.
Bên cạnh đó, việc thúc đẩy giao dịch bằng đồng nội tệ (đồng Rúp và VND) cũng sẽ giúp thương mại gia tăng. Đại sứ Nga K.V.Vnukov thông tin, các DN Nga đang rất mong chờ điều này và việc đàm phán giữa hai NHTW cũng đang được xúc tiến và dự kiến sẽ sớm được hai bên phê duyệt.
Nếu các cam kết và mục tiêu mà FTA này đặt ra là khá to tát và vĩ mô với cộng đồng DN thì điều mà mỗi DN nên quan tâm chính là từ những lĩnh vực hoạt động cụ thể của mình hoặc những lĩnh vực mà DN định mở rộng hoạt động sẽ có thể tận dụng hiệp định này như thế nào? Để trả lời câu hỏi này không khó.
Theo đó, các DN có thể nhìn cụ thể vào nội dung hiệp định xem các mặt hàng hiện DN đang sản xuất, kinh doanh có nằm trong diện cắt giảm thuế quan hay không? mức cắt giảm bao nhiêu? các điều kiện xuất xứ của hàng hóa như vậy đã đáp ứng được chưa? Cần đáp ứng thêm những điều kiện gì về hàng hóa thương mại để từ đó có thể xây dựng kế hoạch sản xuất, kinh doanh cho phù hợp.
EAEU gồm Nga, Armenia, Belarus, Kazakhstan và Kirgizia, với tổng GDP gần 2,2 ngàn tỷ USD và thị trường có khoảng 183 triệu người tiêu dùng. |