Hội Điện lực Trung Quốc hỗ trợ Việt Nam xây dựng thị trường điện cạnh tranh

Giáo sư, Viện sĩ Trần Đình Long - chuyên gia tư vấn độc lập (Hội Điện lực Việt Nam) phát biểu tại diễn đàn.

Diễn đàn Hợp tác phát triển ngành điện lực Trung Quốc - ASEAN "Kết nối giao thương Việt Nam - Trung Quốc" được tổ chức trong khuôn khổ Triển lãm quốc tế Công nghiệp điện và năng lượng tại Việt Nam - ENE Vietnam 2024 (diễn ra ngày 16 - 18/5 tại Hà Nội).

Phát biểu tại diễn đàn, Giáo sư, Viện sĩ Trần Đình Long - chuyên gia tư vấn độc lập (Hội Điện lực Việt Nam) cho biết, ngành Điện lực Việt Nam và Trung Quốc có lịch sử hợp tác hữu nghị nhiều năm. Trong đó, Hội Điện lực Việt Nam và Hội Điện lực Trung Quốc đóng vai trò cầu nối rất quan trọng.

Theo đó, hai Hội đã tổ chức nhiều cuộc thăm viếng, gặp gỡ giao lưu giữa Lãnh đạo cao nhất của hai bên. Đồng thời tổ chức các cuộc tọa đàm, trao đổi giữa các chuyên gia cấp cao của hai nước về năng lượng.

Hai Hội đã trao đổi nhiều chủ đề trọng yếu của ngành như phát triển lưới điện truyền tải siêu cao áp 500kV và triển vọng liên kết lưới điện khu vực, phát triển xanh trong lĩnh vực năng lượng và tiềm năng năng lượng tái tạo của mỗi nước nói riêng và trong khu vực ASEAN nói chung. Những thành tựu mới của Trung Quốc trong lĩnh vực chế tạo thiết bị nguồn điện và lưới điện.

Theo Giáo sư, Viện sĩ Trần Đình Long, phát huy truyền thống tốt đẹp, mối quan hệ khăng khít đó, trong giai đoạn phát triển mới hiện nay đã mở ra nhiều triển vọng hợp tác giữa ngành điện hai nước cũng như giữa hai Hội Điện lực Việt Nam và Trung Quốc.

Thời gian tới, Hội Điện lực Việt Nam và Hội Điện lực Trung Quốc sẽ hợp tác, trao đổi kinh nghiệm trong việc xây dựng thị trường điện cạnh tranh. Lộ trình xây dựng thị trường điện lực cạnh tranh tại Việt Nam đã được Chính phủ Việt Nam phê duyệt trải qua 3 cấp độ phát triển đó là thị trường phát điện cạnh tranh, thị trường bán buôn điện cạnh tranh và thị trường bán lẻ điện cạnh tranh.

Việt Nam đã thực hiện cấp độ đầu tiên: Phát điện canh tranh và đang ở giai đoạn bán buôn điện cạnh tranh. Tuy nhiên việc thực hiện còn nhiều bỡ ngỡ và lúng túng, cần được khẳng định và giải quyết như: Thành lập các đơn vị mua bán buôn điện độc lập về tư cách pháp nhân của các đơn vị này.

Giáo sư, Viện sĩ Trần Đình Long cho biết, Việt Nam muốn tìm hiểu và tham khảo thông tin về biểu giá điện bán lẻ cho người sử dụng điện tại Trung Quốc. Cùng với đó là việc hình thành và thay đổi biểu giá bán lẻ điện qua các thời kỳ. Đồng thời, tham khảo hướng thay đổi biểu giá bán lẻ điện trong tương lai, vấn đề quy hoạch phát triển năng lượng và điện lực, đẩy mạnh năng lượng tái tạo, điện gió, điện mặt trời.

Hiện thị trường điện Việt Nam đang vướng ở một số lý do như đơn vị bán buôn là ai, có đủ năng lực cạnh tranh? Chính vì vậy, quá trình thị trường bán lẻ điện cạnh tranh tại Việt Nam đang bị chấm tiến độ.

"Chúng tôi cũng muốn tìm hiểu ở Trung Quốc, cơ quan nào chịu trách nhiệm lập Quy hoạch phát triển năng lượng và điện lực? (Ai phê duyệt chủ trương và tính pháp lý của Quy hoạch; phân cấp trong Quy hoạch? Dự báo và quản lý nhu cầu năng lượng (DSM); Sử dụng hợp lý và tiết kiệm năng lượng - Các biện pháp để thúc đẩy tiết kiệm năng lượng và nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng", Giáo sư, Viện sĩ Trần Đình Long chia sẻ

Giáo sư, Viện sĩ Trần Đình Long kiến nghị cần tăng cường quan hệ hữu nghị giữa hai ngành điện lực Việt Nam và Trung Quốc Thường xuyên tổ chức gặp gỡ, giao lưu trao đổi thông tin về khoa học công nghệ trong lĩnh vực năng lượng và điện lực, về hoạt động của các bên.

Đồng thời, tổ chức các đề tài nghiên cứu chung để hai Hội cùng tham gia, chia sẻ kinh nghiệm, tổ chức các hội thảo, hội nghị khoa học công nghệ để chuyên gia hai nước gặp gỡ, giao lưu, tăng cường quan hệ hữu nghị.

Ông Mai Quốc Hội - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Điện lực Việt Nam cho rằng, Diễn đàn được đánh giá và kỳ vọng là hoạt động xúc tiến thương mại thiết thực, hiệu quả giữa Việt Nam và Trung Quốc.

Đồng thời, tạo cơ hội thuận lợi để các tổ chức, doanh nghiệp hai nước trao đổi kinh nghiệm, nắm bắt cơ hội đầu tư, mở rộng thị trường; liên doanh liên kết, chuyển giao công nghệ nhằm nâng cao hiệu quả trong sản xuất, kinh doanh, góp phần đẩy mạnh phát triển ngành công nghiệp Điện - Năng lượng Việt Nam trong thời kỳ hội nhập quốc tế.

Ông Phan Dược Long, Chủ tịch Giám sát Hội đồng Điện lực Trung Quốc cho biết, ngành năng lượng điện Trung Quốc và Việt Nam có nền tảng hợp tác sâu sắc. Các công ty điện lực Trung Quốc đã tích cực tham gia thị trường Việt Nam, đầu tư dự án, tham gia xây dựng dự án, mua bán điện, cung cấp thiết bị điện, tạo ra nhiều dự án kiểu mẫu.

Ví dụ như đường dây 110 kV từ Hà Khẩu Trung Quốc tới Lào Cai Việt Nam được đưa vào vận hành từ tháng 9/2004, hiện đã hòa vào lưới điện Việt Nam qua 5 kênh và 7 mạch. Trung Quốc đã truyền tải gần 40 tỷ kilowatt giờ điện cho Việt Nam, trong đó hơn 90% là năng lượng sạch, hỗ trợ phát triển kinh tế địa phương của Việt Nam.

"Chúng tôi đã cam kết thúc đẩy trao đổi và hợp tác quốc tế giữa các công ty điện lực Trung Quốc và nước ngoài để xây dựng một tương lai năng lượng an toàn và bền vững. Trong tương lai, chúng tôi sẵn sàng tăng cường hơn nữa hợp tác năng lượng điện giữa hai nước", ông Phan Dược Long chia sẻ.

Ông Quách Kính Vũ - Phó giám đốc Phòng Kinh doanh nước ngoài tập đoàn Hoa Năng Trung Quốc cho biết: "Chúng tôi sẵn sàng hợp tác sâu rộng với các đối tác ngành điện Việt Nam, giới thiệu công nghệ điện tiên tiến nhất và kinh nghiệm quản lý toàn cầu phong phú của chúng tôi vào thị trường Việt Nam, đồng thời hỗ trợ đầy đủ cho Việt Nam xây dựng nguồn cung cấp điện xanh, tiết kiệm và đảm bảo an toàn cho hệ thống điện".

Đồng thời, tập đoàn hỗ trợ chuyển đổi năng lượng của Việt Nam, tận dụng tối đa nguồn tài nguyên gió và mặt trời phong phú của Việt Nam, phát triển và xây dựng mạnh mẽ các dự án năng lượng mới, đặc biệt là các dự án điện gió, thúc đẩy xu hướng phát triển sạch và ít carbon của Việt Nam.