Giá nhà liên tục tăng: Người trẻ đô thị chọn thuê nhà để sống tự do

Để thuê nhà không còn là nỗi lo cần chính sách hỗ trợ và thị trường minh bạch

Người trẻ "bó tay" trước giấc mơ an cư

CBRE Việt Nam chỉ ra Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh là những đô thị hàng đầu châu Á, nơi giấc mơ sở hữu nhà ở trở nên xa vời với mức thu nhập hiện tại của người dân, thậm chí vượt qua cả Singapore. Báo cáo mới nhất từ CBRE Việt Nam đã gióng lên hồi chuông về khả năng tiếp cận nhà ở tại hai thành phố lớn nhất cả nước. Theo đó, mặt bằng giá bất động sản tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh đang tạo ra rào cản lớn đối với người dân có thu nhập trung bình.

Trong khi đó, dữ liệu từ chuyên trang Batdongsan.com cho thấy bức tranh còn thách thức hơn đối với giới trẻ. Với mức GDP bình quân đầu người ước tính khoảng 9,5 triệu đồng/tháng trong năm 2024, một người trẻ tuổi (25-40 tuổi) tại Việt Nam sẽ phải "gồng mình" tích lũy trong khoảng 26 năm mới có thể sở hữu một căn hộ chung cư diện tích 60m2, có giá trị khoảng 3 tỷ đồng (trong điều kiện lãi suất huy động giả định là 4,5%/năm).

Theo Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), giá nhà ở, nhất là sản phẩm căn hộ liên tục tăng và thiết lập mặt bằng giá mới ở ngưỡng cao. Trong 5 năm qua, giá căn hộ chung cư tại Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng đã đạt mức tăng trưởng lần lượt là 72,4%; 49,9% và 34,3%; trong khi thu nhập trung bình của người dân chỉ tăng khoảng 6 - 10% mỗi năm và ở mức rất thấp.

Trong bối cảnh bất động sản có giá cao và nhu cầu sống linh hoạt tăng, ngày càng nhiều người trẻ chọn thuê nhà thay vì mua. Khảo sát gần đây cho thấy hơn 60% người dưới 35 tuổi tại các đô thị lớn ưu tiên thuê, coi đây là giải pháp tối ưu để giảm gánh nặng tài chính và tận hưởng sự tự do.

So với sở hữu, thuê nhà mang lại nhiều lợi thế như chi phí ban đầu thấp, tránh khoản lãi vay, linh hoạt di chuyển để theo đuổi cơ hội nghề nghiệp hoặc trải nghiệm sống; giảm rủi ro khi thị trường bất ổn. Đặc biệt, dịch vụ cho thuê hiện đại cung cấp đầy đủ tiện nghi, phù hợp với lối sống tối giản của thế hệ trẻ.

Thay vì gánh nặng nợ nần mua nhà, nhiều bạn trẻ tại các đô thị lớn như Hà Nội đang có xu hướng lựa chọn thuê nhà như một giải pháp linh hoạt và phù hợp với nhịp sống hiện đại. Anh Tuấn Anh (Cầu Giấy, Hà Nội) chia sẻ, mỗi tháng anh dành khoảng 10 triệu đồng, tương đương 30% thu nhập, cho việc thuê nhà.

"Vì mới ra trường, chưa có tích lũy nên thuê nhà là lựa chọn đương nhiên, giúp tôi không phải chịu áp lực tài chính để trả nợ mua nhà", anh Tuấn Anh cho biết.

Không chỉ những người mới ra trường, xu hướng thuê nhà còn được ưa chuộng bởi những người trẻ có công việc thường xuyên phải di chuyển công tác giữa các chi nhánh. Họ tận dụng công nghệ để chủ động tìm kiếm những căn hộ phù hợp với nhu cầu và sở thích.

Nhu cầu về nơi ở linh hoạt của giới trẻ, kết hợp với sự hỗ trợ của công nghệ, đang mở ra cơ hội hấp dẫn cho các nhà đầu tư vào phân khúc căn hộ dịch vụ tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh. Những căn hộ được trang bị đa dạng tiện ích, thiết kế theo phong cách sống xanh, hiện đại, hứa hẹn mang lại giá trị khai thác cho thuê tiềm năng.

TS. Võ Trí Thành nhận định: "Thay vì cố gắng sở hữu một căn nhà, bộ phận lớn giới trẻ hiện nay có xu hướng thích ở nhà thuê hơn tại các đô thị. Đây không còn là giải pháp bất đắc dĩ mà đã trở thành một lựa chọn chiến lược của những người trẻ ưa thích sự năng động và không muốn bị ràng buộc bởi các khoản nợ dài hạn".

Thuê nhà thế nào để không "mất tiền oan"?

Nhiều ý kiến cho rằng việc thuê nhà, dù mang lại sự linh hoạt nhất định, vẫn tồn tại những hạn chế đáng kể. Hợp đồng thuê thường có thời hạn nhất định (thường là 1-3 năm). Sau khi hết hạn, bạn có thể phải đối mặt với việc chủ nhà không gia hạn hợp đồng, tăng giá thuê đột ngột, hoặc thậm chí yêu cầu bạn chuyển đi. Điều này gây ra sự bất ổn trong cuộc sống, đặc biệt với những gia đình có con nhỏ hoặc người lớn tuổi.

Theo ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch VARS, mặc dù nhu cầu tăng vọt, thị trường cho thuê Việt Nam vẫn thiếu tính chuyên nghiệp. Phần lớn nguồn cung đến từ các cá nhân nhỏ lẻ, thiếu sự kiểm soát về giá cả và dịch vụ. Bên cạnh đó, chính sách bảo vệ người thuê cũng chưa rõ ràng, hợp đồng dễ bị thay đổi, giá thuê có thể tăng đột ngột. Chi phí thuê tại trung tâm TP.HCM và Hà Nội hiện nay dao động từ 12-20 triệu/tháng, chiếm gần 50% thu nhập của nhiều người lao động. Trong khi những căn hộ có giá thuê thấp hơn lại chủ yếu ở những khu vực vùng ven xa trung tâm, nơi hạ tầng giao thông công cộng chưa phát triển, khiến người thuê “e ngại”.

Việc lựa chọn thuê nhà thay vì mua giúp người trẻ duy trì lối sống linh hoạt và giảm áp lực tài chính trong ngắn hạn, tuy nhiên, để đảm bảo chất lượng cuộc sống và hiệu quả kinh tế, người trẻ cần lưu ý cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo phù hợp tài chính và nhu cầu sống.

TS. Nguyễn Văn Đính cho rằng, để tránh áp lực tài chính kéo dài, chi phí thuê cần khống chế ở mức không quá 30% thu nhập. Bên cạnh giá cả, cần ưu tiên vị trí thuận tiện cho làm việc và sinh hoạt, đồng thời lựa chọn chủ nhà uy tín, hợp đồng rõ ràng về thời gian và mức giá thuê. Song song với việc kiểm tra chất lượng nhà ở, an ninh và dịch vụ quản lý đối với sản phẩm căn hộ.

Theo TS. Nguyễn Văn Đính, việc thuê nhà chỉ thực sự trở thành một xu hướng được ưa chuộng khi thị trường cho thuê phát triển theo hướng chuyên nghiệp và nhận được sự hậu thuẫn từ các chính sách tài chính đồng bộ.

TS. Nguyễn Văn Đính nhấn mạnh vai trò của các doanh nghiệp bất động sản trong việc tiên phong phát triển mô hình "xây dựng để cho thuê" quy mô lớn, đáp ứng nhu cầu đa dạng của người dân. Bên cạnh đó, ông cho rằng khung pháp lý cần được hoàn thiện để bảo vệ quyền lợi chính đáng của người thuê nhà, bao gồm việc quy định rõ ràng về giới hạn mức tăng giá thuê hàng năm và khuyến khích các hợp đồng thuê có thời hạn dài, tạo sự ổn định cho người thuê.

Ngoài ra, vị chuyên gia này cũng đề xuất các ngân hàng cần vào cuộc, triển khai các gói tín dụng ưu đãi dành cho mô hình "thuê để mua" (Rent-to-Own). Đây được xem là giải pháp tài chính hiệu quả, tạo cơ hội cho những người có thu nhập trung bình và thấp có thể sở hữu nhà ở sau một thời gian thuê nhất định.