Giải pháp gì để thúc đẩy xuất khẩu trong tình hình mới?

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên

Trả lời câu hỏi chất vấn của đại biểu, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết thời gian qua, việc khai thác các Hiệp định thương mại tự do FTA được Chính phủ, Bộ Công Thương, các bộ, ngành, địa phương quan tâm, chỉ đạo thực hiện nên đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Điểm rõ nhất là trong 3 năm gần đây, Việt Nam đều được xếp là 1 trong 20 quốc gia có quy mô thương mại quốc tế lớn nhất thế giới, với tốc độ tăng trưởng cao khoảng 12,5% trở lên và liên tục có kết quả xuất siêu, 10 tháng đầu năm 2023 chúng ta xuất siêu 24,6 tỷ USD.

Để có được kết quả như vậy, thứ nhất, Chính phủ, Bộ Công Thương, các bộ, ngành, địa phương có liên quan đã đẩy mạnh các hoạt động đàm phán song phương, đa phương, tập trung vào các thị trường trọng điểm, nhiều tiềm năng. Tính đến nay, chúng ta đã tham gia thực thi nhiều hiệp định FTA với độ phủ rộng hơn 60 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó hầu hết những nền kinh tế lớn trên thế giới đều đã tham gia.

Việt Nam cũng đang tiếp tục đàm phán với Hiệp hội Mậu dịch tự do châu Âu (EFTA) gồm 4 nước: Thụy Sỹ, Na Uy, Island, Liechtenstein và cộng đồng thị trường Nam Mỹ, Mercosur, UAE và Canada. Riêng UAE dự kiến sẽ kết thúc đàm phán trong tháng 11 này. Đồng thời, tiếp tục nghiên cứu khả thi việc đàm phán, ký kết các thỏa thuận thương mại, ưu đãi thương mại với một số đối tác mới có tiềm năng, các đối tác có kinh tế bổ trợ đối với nền kinh tế Việt Nam và những đối tác có tiềm lực về khoa học, công nghệ để tiến tới đàm phán Hiệp định FTA trong thời gian tới.

Thứ hai, đẩy mạnh triển khai có hiệu quả các cam kết quốc tế trong khuôn khổ FTA mà Việt Nam đã tham gia, bảo đảm sự phát triển bền vững, trong đó tập trung triển khai chương trình hành động thực thi các FTA thế hệ mới như CPTPP, EVFTA và UK FTA. Chú trọng thúc đẩy các quan hệ kinh tế đối ngoại theo chiều sâu, nhất là quan hệ kinh tế đối với các đối tác lớn có tiềm năng nhằm tạo đòn bẩy cho phát triển kinh tế, thương mại trong nước.

Thứ ba, phát huy vai trò của các cơ quan thương vụ Việt Nam ở nước ngoài để nắm bắt thông tin kịp thời và những biến động của kinh thế giới cũng như chính sách mới của các nước sở tại, góp phần định hướng sản xuất trong nước giúp các doanh nghiệp xây dựng, điều chỉnh kế hoạch sản xuất kinh doanh phù hợp với tiêu chí, tiêu chuẩn, điều kiện của thị trường ngoài nước. Hằng tháng Bộ Công Thương duy trì chế độ do Ban Thương vụ toàn thế giới với các hiệp hội và các doanh nghiệp xuất khẩu trong nước.

Thứ tư, đẩy mạnh cải cách hành chính, tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa, phát triển dịch vụ logistics thương mại điện tử. Phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trong đàm phán mở cửa thị trường xuất khẩu cho các mặt hàng trái cây, sản phẩm trồng trọt. Tập trung tháo gỡ rào cản kỹ thuật để các doanh nghiệp thâm nhập sâu hơn vào những thị trường mới còn tiềm năng.

Thứ năm, tập trung thúc đẩy ở mức cao nhất chương trình chuyển đổi số trong hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu, đẩy mạnh công tác xây dựng, phát triển và quảng bá các sản phẩm thương hiệu quốc gia, sản phẩm chỉ dẫn địa lý và nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận và thương hiệu ngành hàng trong và ngoài nước. Tăng cường kết nối doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam và tham gia vào chuỗi cung ứng của thị trường nước ngoài.

Thứ sáu, chú trọng nâng cao năng lực công tác phòng vệ thương mại, cảnh báo sớm cho các vụ kiện.

Cuối cùng là tiếp tục triển khai công tác tuyên truyền, phổ biến, cam kết trong các FTA để Việt Nam thực hiện một cách có hiệu quả.