Gỡ điểm nghẽn tín dụng, tạo lực bẩy tăng trưởng kinh tế

	Dự án Luật Các TCTD (sửa đổi): Nâng cao năng lực, chất lượng quản trị, điều hành của TCTD
	Tăng cường hiệu quả xử lý tranh chấp hợp đồng tín dụng
	Thủ tướng làm việc với Ngân hàng Nhà nước và các bộ về tín dụng, lãi suất

Tín dụng tăng chậm do cầu yếu

Nhìn nhận năm 2022 và những tháng đầu năm 2023, Phó Thống đốc Thường trực Đào Minh Tú cho biết, nền kinh tế nói chung và ngành Ngân hàng nói riêng phải đối mặt với rất nhiều khó khăn: kinh tế toàn cầu tăng trưởng chậm lại, lạm phát vẫn cao; rủi ro bất ổn tài chính khi một số ngân hàng tại Mỹ, châu Âu khó khăn, đóng cửa; hoạt động sản xuất, kinh doanh nói chung gặp nhiều khó khăn; các thị trường xuất, nhập khẩu lớn, truyền thống của Việt Nam bị thu hẹp...

Bối cảnh đó đã đặt ra nhiều sức ép và thách thức đan xen đối với hoạt động tín dụng của ngành Ngân hàng. Một mặt, cầu tín dụng của nền kinh tế giảm do các động lực tăng trưởng suy yếu, ảnh hưởng tới khả năng hấp thụ vốn tín dụng của nền kinh tế. Ở một khía cạnh khác, trong bối cảnh thị trường vốn, cụ thể là thị trường trái phiếu DN, thị trường chứng khoán chưa thực sự phát huy hiệu quả, chưa phát triển tương xứng với vai trò cung ứng vốn trung, dài hạn cho nền kinh tế, thì áp lực vốn đối với tín dụng ngân hàng tiếp tục ở mức cao, nhất là vốn cho lĩnh vực bất động sản, đầu tư hạ tầng...

Nhận diện được các khó khăn, thách thức, ngay từ đầu năm, NHNN đã đề ra các giải pháp cho hoạt động của Ngành, trong đó có công tác tín dụng. Trên cơ sở mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2023 khoảng 6,5% và lạm phát khoảng 4,5% được Quốc hội, Chính phủ đặt ra, NHNN định hướng tăng trưởng tín dụng năm 2023 khoảng 14-15%, có điều chỉnh phù hợp với diễn biến, tình hình thực tế, hướng dòng vốn vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên, tiếp tục kiểm soát rủi ro tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro. Đến 20/4/2023, dư nợ tín dụng đạt trên 12,23 triệu tỷ đồng, tăng 2,57% so với cuối năm 2022, thấp hơn so với mức tăng của cùng kỳ năm 2022 (6,46%).

Thông tư 02 giúp cho các NHTM hỗ trợ DN được cơ cấu nợ không bị chuyển nhóm nợ xấu

Tín dụng tăng thấp là một trong những vấn đề “đau đầu” của TCTD trong thời điểm này. Đại diện Vietcombank cho biết, theo chỉ đạo của Chính phủ, NHNN nhằm tháo gỡ khó khăn cho DN, người dân, Vietcombank đã giảm lãi suất cho vay theo năng lực của ngân hàng. Ngoài chính sách chung của NHNN, từ đầu năm Vietcombank đã có 2 đợt giảm lãi suất, và nhanh chóng nghiên cứu cải tiến sản phẩm, chính sách để người dân, DN có thể tiếp cận vốn nhanh nhất. Song, vấn đề thách thức lớn nhất hiện tại là sức hấp thụ của nền kinh tế, khả năng sử dụng, đưa vốn vào lĩnh vực sản xuất, phương án kinh doanh hiệu quả đang thấp. "Mặc dù vậy, ngân hàng sẽ nhanh chóng triển khai Thông tư 02 và Thông tư 03, đồng thời tiếp tục nghiên cứu cơ chế về mặt quản trị điều hành, tiết giảm chi phí hoạt động để có nguồn lực hỗ trợ người dân, DN theo chỉ đạo của Chính phủ, NHNN", lãnh đạo Vietcombank thông tin thêm.

Chung quan điểm, Phó tổng giám đốc VietinBank Nguyễn Hoàng Dũng khẳng định, đến thời điểm này ngành Ngân hàng đã rất trách nhiệm đối với người dân, DN, nền kinh tế. Dư địa hỗ trợ của ngành Ngân hàng chia sẻ với nền kinh tế không còn nhiều, gần như tất cả các biện pháp có thể làm được ngân hàng đã làm.

Nguyên nhân chính dẫn đến tăng trưởng tín dụng từ đầu năm đến nay còn thấp là do khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế. "Ngân hàng đưa tiền DN cũng không nhận do họ không có cơ hội làm ăn, đặc biệt DN thuộc lĩnh vực xuất khẩu", ông Dũng nói thêm.

Ngoài nguyên nhân từ phía cầu tín dụng thấp như đã nêu ở trên, còn có nguyên nhân do thị trường BĐS tiếp tục khó khăn (chủ yếu liên quan đến vấn đề pháp lý của các dự án) dẫn tới tín dụng BĐS tăng chậm hơn nhiều so với các năm trước kéo theo tăng trưởng tín dụng chung ở mức thấp...

Gỡ điểm nghẽn dòng tiền

Kết quả cung tín dụng trong những tháng đầu năm đặt ra cho NHNN và ngành Ngân hàng bài toán làm sao đáp ứng vốn cho sản xuất, kinh doanh, vốn cho mục tiêu phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội mà vẫn phải đảm bảo an toàn hoạt động hệ thống. Nhiều DN đang gặp khó khăn trong trả nợ các khoản vay tại các TCTD, nguy cơ chuyển nhóm nợ là rất cao, dẫn tới khó để tiếp tục tiếp cận vốn vay duy trì và khôi phục sản xuất kinh doanh. Trước tình hình đó, Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết, để tạo điều kiện cho hoạt động tín dụng của ngành Ngân hàng, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 50/NQ-CP ngày 8/4/2023, Nghị quyết 59/NQ-CP ngày 23/4/2023, làm căn cứ để NHNN ban hành Thông tư 02 quy định về việc TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng gặp khó khăn, tương tự như đã triển khai trong giai đoạn dịch Covid-19.

Các NHTM, chi nhánh của NHNN có mặt tại hội nghị cũng bày tỏ đồng tình cao về tính cấp thiết của Thông tư này. Tổng giám đốc BIDV Lê Ngọc Lâm đánh giá, việc ban hành Thông tư 02 là giải pháp rất kịp thời của NHNN giúp cho các NHTM hỗ trợ DN được cơ cấu nợ không bị chuyển nhóm nợ xấu. Từ đó các ngân hàng có thể xem xét cho DN và người dân tiếp tục vay vốn để đáp ứng nhu cầu sản xuất kinh doanh, tiêu dùng. "Trong thời gian tới, BIDV cố gắng đưa ra gói hỗ trợ lãi suất thấp hơn để hỗ trợ người dân, DN, vượt qua giai đoạn khó khăn hiện nay", ông Lâm chia sẻ.

Phó Tổng giám đốc Techcombank Phạm Quang Thắng cho rằng, Thông tư 02 đáp ứng mong muốn của thị trường giúp DN ổn định dòng tiền, khôi phục sản xuất kinh doanh để phát triển...

Ghi nhận và đánh giá cao của các ngân hàng trong 4 tháng đầu năm đã trách nhiệm, tìm nhiều giải pháp hỗ trợ cho người dân, DN, nền kinh tế, nhất là 4 NHTM Nhà nước đã chủ động trong hưởng ứng chính sách, dẫn dắt thị trường… Tuy nhiên, theo Phó Thống đốc Đào MinhTú, vẫn còn ngân hàng chưa mạnh dạn, bám sát vào hơi thở cuộc sống, DN phản ánh thủ tục vẫn còn chậm, lãi suất vẫn còn cao... Do vậy, trong thời gian tới, các ngân hàng cần phải nhận diện đầy đủ hơn những khó khăn của nền kinh tế, DN để có giải pháp hỗ trợ. "Khó khăn lúc này của chúng ta là giải quyết cả hai vai, một là hỗ trợ DN, hai là đảm bảo an toàn của ngân hàng. Mở rộng tín dụng, tích cực cho vay nhưng phải đảm bảo an toàn", Phó Thống đốc lưu ý.

Liên quan đến Thông tư 02, Phó Thống đốc đánh giá, đây là chính sách rất kịp thời và có tác dụng trực tiếp hỗ trợ cho DN trong thời điểm đang rất khó khăn khi cung ứng nguồn hàng, việc tiêu thụ sản phẩm, đơn hàng bị cắt giảm... do tác động của nền kinh tế thế giới. Với ý nghĩa của chính sách này, NHNN chỉ đạo một cách toàn diện NHNN chi nhánh các tỉnh, thành phố cũng như tất cả hệ thống các TCTD phải tập trung triển khai nhanh, hiệu quả. "NHNN cũng đã yêu cầu các NHTM phải có hướng dẫn nội bộ, phải có quy trình, thủ tục đơn giản, thuận lợi, dễ hiểu, dễ làm. Thực sự phải coi việc tạo điều kiện cho DN là nhiệm vụ trọng yếu. Bên cạnh đó, cũng phải đảm bảo chính sách này được công khai, minh bạch, tránh trục lợi, tránh lợi dụng để che giấu nợ xấu", Phó Thống đốc lưu ý thêm và tin tưởng, với việc chỉ đạo của NHNN và triển khai của các NHTM, Thông tư 02 đi vào cuộc sống sẽ là một trong những giải pháp thiết thực tháo gỡ khó khăn cho DN hiện nay.

Tại hội nghị, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ Phạm Chí Quang thông tin thêm, tại cuộc họp với Chính phủ sáng 25/4, 4 NHTM Nhà nước đã đồng thuận cao về chủ trương của NHNN về việc giảm mặt bằng lãi suất trong thời gian tới. "Trong thời gian tới, NHNN sẽ tiếp tục hỗ trợ thanh khoản hệ thống để góp phần giúp các ngân hàng hạ mặt bằng lãi suất", ông Quang cho hay.