Hướng tới hệ thống ngân hàng minh bạch, an toàn

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Phó Thống đốc NHNN Đoàn Thái Sơn cho biết, trong bối cảnh toàn cầu tiềm ẩn nhiều rủi ro, đặt ra yêu cầu nâng cao khả năng và sức chống chịu của hệ thống ngân hàng, NHNN đã tích cực hoàn thiện khuôn khổ pháp lý liên quan đến vấn đề này dựa trên thực tiễn và soi chiếu vào các thông lệ quốc tế.

Theo Phó Thống đốc, Thông tư số 14/2025/TT-NHNN được xây dựng dựa trên cơ sở kế thừa một số nội dung của Thông tư số 41/2016/TT-NHNN (đã được sửa đổi, bổ sung năm 2022, 2023) quy định tỷ lệ an toàn vốn đối với ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, đồng thời nghiên cứu, bổ sung các hướng dẫn mới nhất của Ủy ban Basel tại chuẩn mực Basel III và tham khảo kinh nghiệm quốc tế để đưa ra các quy định phù hợp với đặc điểm của các ngân hàng tại Việt Nam.

Phó Thống đốc NHNN Đoàn Thái Sơn phát biểu khai mạc Hội nghị

“Đây không chỉ là một quy định pháp lý mà còn là một chiến lược trong quá trình yêu cầu nâng cao chất lượng quản lý rủi ro, hướng tới hệ thống ngân hàng an toàn, minh bạch”, Phó Thống đốc nhấn mạnh.

Việc ban hành Thông tư số 14/2025/TT-NHNN cũng là nội dung quan trọng của NHNN trong việc thực hiện mục tiêu, giải pháp tại Đề án “Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025” của Thủ tướng Chính phủ ban hành kèm theo Quyết định số 689/QĐ-TTg ngày 8/6/2022.

Phó Thống đốc Đoàn Thái Sơn cho biết, Thông tư số 14/2025/TT-NHNN là văn bản rất quan trọng, liên quan trực tiếp đến việc an toàn hoạt động của các NHTM, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cũng như ảnh hưởng đến tình hình tài chính, hoạt động cấp tín dụng… của NHTM, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Đồng thời, Thông tư cũng giao trách nhiệm cho một số đơn vị thuộc NHNN để triển khai các quy định tại Thông tư. Do đó, nắm bắt được nhu cầu của các đơn vị trong NHNN và các NHTM, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, hôm nay, NHNN tổ chức Hội nghị tập huấn về quy định về Thông tư 14/2025/TT-NHNN để cùng chia sẻ nội dung chính của Thông tư và lắng nghe, giải đáp một số khó khăn, vướng mắc phát sinh của các đơn vị để có thể cùng hiểu và triển khai thực hiện đồng bộ, thống nhất trong toàn hệ thống.

Toàn cảnh Hội nghị

Tại Hội nghị, báo cáo viên từ Cục An toàn hệ thống các TCTD đã trình bày nội dung chính của Thông tư số 14/2025/TT-NHNN. Theo đó, Thông tư số 14/2025/TT-NHNN gồm 08 Chương, 82 Điều và 8 Phụ lục. Thông tư 14/2025/TT-NHNN hướng dẫn cách xác định và giá trị tối thiểu của các tỷ lệ an toàn vốn mà các ngân hàng cần phải duy trì gồm tỷ lệ vốn lõi cấp 1, tỷ lệ vốn cấp 1 và tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu. Thông tư lần đầu đưa ra các quy định về các bộ đệm vốn gồm bộ đệm bảo toàn vốn (CCB), bộ đệm vốn phản chu kỳ (CCyB) và bộ đệm vốn cho các ngân hàng thương mại có tầm quan trọng hệ thống.

Bên cạnh đó, Thông tư 14/2025/TT-NHNN cũng đưa ra hướng dẫn cách tính tài sản có rủi ro tín dụng theo phương pháp tiêu chuẩn và phương pháp xếp hạng nội bộ. Trong đó, phương pháp tiêu chuẩn tại Thông tư giống phương pháp hiện được các ngân hàng áp dụng theo Thông tư 41 nhưng điều chỉnh một số nội dung như khoản phải đòi bất động sản, khoản cấp tín dụng chuyên biệt. Phương pháp xếp hạng nội bộ của Thông tư đã đưa quy định về tính tổng tài sản có rủi ro tín dụng khách hàng, phân loại tài sản có rủi ro tín dụng khách hàng, cách xác định cấu phần để tính tài sản có rủi ro tín dụng khách hàng cho từng loại tài sản, quy định về tổn thất dự kiến và dự phòng rủi ro, các yêu cầu tối thiểu của phương pháp xếp hạng nội bộ.

Một điểm mới nữa của Thông tư 14/2025/TT-NHNN là việc cập nhật các yêu cầu cho rủi ro hoạt động theo hướng dẫn mới của Ủy ban Basel. Thông tư ngoài việc đưa ra cách xác định vốn yêu cầu cho rủi ro hoạt động còn quy định về thu thập và xử lý dữ liệu tổn thất. Các nội dung còn lại như quy định về tài sản có rủi ro tín dụng đối tác, vốn yêu cầu cho rủi ro thị trường được giữ nguyên như các quy định tại Thông tư 41.

Tại Hội nghị, báo cáo viên từ Cục An toàn hệ thống các TCTD đã trình bày nội dung chính của Thông tư số 14/2025/TT-NHNN

Thông tư có hiệu lực thi hành từ ngày 15/9/2025. Kể từ ngày Thông tư có hiệu lực các ngân hàng có quyền đăng ký áp dụng phương pháp tiêu chuẩn hoặc phương pháp xếp hạng nội bộ cho rủi ro tín dụng để tính tỷ lệ an toàn vốn theo các quy định tại Thông tư. Kể từ ngày 1/1/2030, tất cả các ngân hàng không thực hiện đăng ký áp dụng phương pháp tiêu chuẩn hoặc chưa được NHNN chấp thuận áp dụng phương pháp xếp hạng nội bộ sẽ phải thực hiện tính tỷ lệ an toàn vốn theo phương pháp tiêu chuẩn quy định tại Thông tư này.

Kết luận Hội nghị, lãnh đạo Cục An toàn hệ thống các TCTD cho biết do Thông tư 14/2025/TT-NHNN có nhiều nội dung mới và phức tạp trong khi thời gian tập huấn có hạn, vì vậy, trong thời gian tới, khi các đơn vị gửi văn bản về ý kiến, câu hỏi chưa được trao đổi, giải đáp, Cục sẽ tổng hợp, nghiên cứu, xử lý tiếp.