IMF điều chỉnh dự báo triển vọng kinh tế toàn cầu

Theo đó, tăng trưởng dự báo chỉ ở mức 3,6% trong cả năm 2022 và 2023, lần lượt giảm là 0,8% và 0,2% so với dự báo mà IMF đưa ra vào tháng 1 năm nay. So với mức tăng trưởng 6,1% năm 2021, đây rõ ràng là các mức giảm rất mạnh.

Suy giảm diễn ra ở hầu hết mọi nơi

Triển vọng này của IMF dựa trên giả định cuộc chiến tranh hiện nay chỉ giới hạn ở Ukraine, các biện pháp trừng phạt hơn nữa đối với Nga không nhắm vào lĩnh vực năng lượng khổng lồ của nước này và ảnh hưởng tiêu cực của đại dịch Covid-19 sẽ tiếp tục giảm dần. Ngay trước báo cáo của IMF, Ngân hàng Thế giới (WB) thậm chí còn bi quan hơn khi dự báo tăng trưởng toàn cầu sẽ chỉ tăng trưởng 3,2% trong năm nay.

Không có gì ngạc nhiên khi cuộc xung đột hiện nay đang và sẽ ảnh hưởng trực tiếp và nặng nề nhất đến Ukraine và Nga. IMF dự báo nền kinh tế Ukraine sẽ suy giảm tới 35% trong năm nay, trong khi kinh tế Nga có thể suy giảm ở mức 8,5%. Nhưng do chiến tranh đã khiến giá năng lượng và các mặt hàng khác tăng đột biến, làm trầm trọng thêm các vấn đề của chuỗi cung ứng và đẩy kỳ vọng lạm phát tăng dai dẳng hơn, nên tác động của nó sẽ có thể cảm nhận được ở hầu hết mọi nơi trên toàn cầu.

IMF hạ dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu trong năm nay

“Chiến tranh sẽ cản trở nghiêm trọng sự phục hồi của cả thế giới, làm chậm lại tăng trưởng và gia tăng lạm phát hơn nữa”, IMF cho biết, đồng thời nhấn mạnh thêm về tính thời điểm – đó là nền kinh tế thế giới vẫn chưa phục hồi hoàn toàn sau đại dịch Covid-19 trong khi xung đột này xảy ra từ cuối tháng 2.

Nhìn về triển vọng của một số khu vực và nền kinh tế lớn, IMF cho rằng tại châu Âu - nơi phụ thuộc rất nhiều vào Nga để đáp ứng nhu cầu năng lượng - tăng trưởng dự kiến sẽ chậm lại, dự báo ở mức 2,8% trong năm 2022 (giảm tới 1,1% so với đưa ra vào tháng 1 trước đó của IMF). Ảnh hưởng đối với Mỹ tương đối khác biệt hơn (nhẹ và ít trực tiếp hơn). Tuy nhiên, sự sa sút của các đối tác thương mại cũng như kế hoạch của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) thắt chặt chính sách tiền tệ thông qua tăng lãi suất để đối phó với lạm phát là những yếu tố đang đè nặng lên triển vọng tăng trưởng kinh tế Mỹ. IMF dự báo tăng trưởng của Mỹ là 3,7% vào năm 2022 và 2,3% vào năm 2023, giảm 0,3% so với dự báo vào tháng 1.

Trong khi đó, tác động từ xung đột Nga – Ukraine; các đợt đóng cửa nhằm ngăn chặn sự lây lan của Covid-19 và các vấn đề trong lĩnh vực bất động sản cũng đặt Trung Quốc vào triển vọng kém lạc quan hơn. IMF hiện dự kiến nền kinh tế lớn thứ hai thế giới này sẽ chỉ tăng trưởng 4,4% vào năm 2022, thấp hơn nhiều so với mục tiêu của Bắc Kinh là khoảng 5,5%. Trong bài phát biểu qua video tại Diễn đàn châu Á Bác Ngao thường niên được tổ chức mới đây, bà Kristalina Georgieva - Giám đốc điều hành IMF cho rằng, một sự suy giảm kéo dài của kinh tế Trung Quốc sẽ gây ra tác động lan tỏa đáng kể tới kinh tế toàn cầu.

"May mắn thay, Trung Quốc có dư địa chính sách để hỗ trợ kinh tế vĩ mô, bao gồm chuyển trọng tâm sang các hộ gia đình dễ bị tổn thương để tăng cường tiêu dùng, điều này cũng có thể giúp hỗ trợ các mục tiêu khí hậu của Trung Quốc bằng cách hướng hoạt động kinh tế đến các ngành có lượng carbon thấp hơn", bà Georgieva nói và nhận định thêm rằng, các hành động của Trung Quốc nhằm chống lại sự suy giảm kinh tế là rất quan trọng đối với sự phục hồi của toàn cầu.

Triển vọng có thể còn xấu hơn

Dù kỳ vọng những tác động tiêu cực của đại dịch đến kinh tế toàn cầu sẽ tiếp tục giảm dần nhưng IMF cũng cảnh báo, nỗ lực của các quốc gia trong triển khai các gói và chính sách để hỗ trợ nền kinh tế trong suốt 2 năm đại dịch bùng phát vừa qua đã đẩy gánh nặng nợ gia tăng và khiến quá trình phục hồi kinh tế khó khăn hơn. Cụ thể, gánh nặng nợ có thể khiến tăng trưởng giảm 0,9% ở các nước phát triển và giảm 1,3% ở các thị trường mới nổi trong 3 năm tới.

Bên cạnh đó, mặc dù triển vọng kinh tế toàn cầu đã xấu đi đáng kể so với những dự báo đưa ra vào tháng 1 nhưng IMF cũng không dự đoán khả năng một cuộc suy thoái với kinh tế toàn cầu sẽ diễn ra. IMF thường dùng cụm từ “suy thoái” để miêu tả khi tăng trưởng kinh tế toàn cầu giảm xuống mức 2,5% hoặc thấp hơn. Tuy nhiên trên cơ sở những giả định cho các dự báo như đưa ra ở trên, IMF cũng lưu ý rằng vẫn có sự không chắc chắn "vượt ra ngoài phạm vi bình thường" đối với các dự báo của mình vì tính chất chưa từng có của cú sốc hiện tại. Rủi ro suy thoái vì vậy vẫn có thể xảy ra nếu tình hình trở nên xấu hơn, kết hợp với lạm phát cao và áp lực đang gia tăng hơn nữa.

Goldman Sachs tuần này cho rằng có 15% khả năng kinh tế Mỹ sẽ rơi vào suy thoái trong 12 tháng tới và 35% khả năng xảy ra trong vòng 24 tháng tới. Ngân hàng đầu tư Nhật Bản Nomura thì nhận định, khả năng kinh tế Trung Quốc rơi vào suy giảm vào mùa xuân này đang gia tăng. Triển vọng kinh tế toàn cầu và với từng khu vực, quốc gia ra sao sẽ phụ thuộc vào những động thái tiếp theo của các bên liên quan đến cuộc xung đột hiện nay, cũng như những hành động trong đối phó với lạm phát, khôi phục các chuỗi cung ứng hay vấn đề đối phó với gánh nặng nợ gia tăng trong thời gian vừa qua.

Đơn cử theo các chuyên gia dự báo hàng đầu của Nga, nếu nguồn cung khí đốt tự nhiên của Nga cho Đức đột ngột bị cắt thì nền kinh tế lớn nhất châu Âu này sẽ chịu tổn thất lên tới 238 tỷ USD trong vòng hai năm tới. Trong khi đó, châu Âu vẫn có thể tiến xa hơn trong việc trừng phạt năng lượng Nga. Như Bộ trưởng Bộ Tài chính Pháp Bruno Le Maire hôm thứ Ba cho biết, một lệnh cấm vận ở cấp độ Liên minh châu Âu đối với dầu mỏ của Nga vẫn đang được thảo luận và lý do mà đến nay chưa có được quyết định cuối cùng không phải vì Pháp không muốn điều đó mà vì vẫn còn một số thành viên khác đang do dự.