Kinh tế toàn cầu đối mặt với nhiều rủi ro

Nhiều rủi ro

“Chúng tôi dự đoán năm 2023 sẽ là một năm đầy thách thức khác, với tốc độ tăng trưởng toàn cầu chậm lại dưới 3% do hậu quả của đại dịch, chiến tranh ở Ukraine và việc thắt chặt tiền tệ đè nặng lên hoạt động kinh tế. Ngay cả khi có triển vọng tốt hơn cho năm 2024, tăng trưởng toàn cầu sẽ vẫn thấp hơn nhiều so với mức trung bình lịch sử là 3,8%”, bà Georgieva cho biết.

Trong Báo cáo Triển vọng kinh tế thế giới (WEO) công bố hôm 31/1, IMF dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu sẽ chậm lại, từ 3,4% năm 2022 xuống còn 2,9% vào năm 2023, trước khi tăng lên 3,1% vào năm 2024. Báo cáo cập nhật của tổ chức này sẽ được công bố vào tháng tới.

Tổng giám đốc IMF Kristalina Georgieva

Tổng giám đốc IMF cũng chỉ ra, sự không chắc chắn đối với kinh tế toàn cầu là đặc biệt cao, bao gồm cả những rủi ro về sự phân mảnh kinh tế địa lý có thể có nghĩa là một thế giới bị chia cắt thành các khối kinh tế cạnh tranh, một “sự phân chia nguy hiểm” sẽ khiến mọi người trở nên nghèo hơn và kém an toàn hơn. “Kết hợp lại, những yếu tố này có nghĩa là triển vọng của nền kinh tế toàn cầu trong trung hạn có thể vẫn yếu”, bà đánh giá.

Đặc biệt theo bà Georgieva, rủi ro đối với sự ổn định tài chính đã tăng lên. Mặc dù các nhà hoạch định chính sách đã hành động dứt khoát để đối phó với rủi ro ổn định tài chính và các NHTW của các nền kinh tế tiên tiến đã tăng cường cung cấp thanh khoản bằng USD, qua đó đã giảm bớt căng thẳng thị trường ở một mức độ nào đó, nhưng sự không chắc chắn vẫn còn cao. Vì vậy vẫn cần phải cảnh giác.

“Chúng tôi tiếp tục theo dõi chặt chẽ các diễn biến và đang đánh giá những tác động tiềm ẩn đối với triển vọng kinh tế toàn cầu và sự ổn định tài chính toàn cầu. Chúng tôi đang hết sức chú ý đến các quốc gia dễ bị tổn thương nhất, đặc biệt là các quốc gia có thu nhập thấp với mức nợ cao”, Tổng giám đốc IMF cho biết.

Hợp tác để vượt qua thách thức

Tuy nhiên theo bà Georgieva kinh tế thế giới không hoàn toàn xấu. “Chúng ta có thể thấy một số "chồi xanh", kể cả ở Trung Quốc. Tại đây, nền kinh tế đang phục hồi mạnh mẽ và dự báo tháng 1 của IMF đưa ra mức tăng trưởng GDP năm nay (của Trung Quốc) là 5,2% - mức tăng đáng kể hơn 2 điểm phần trăm so với năm 2022”, bà nói.

Theo bà, động lực chính cho sự tăng trưởng này là sự phục hồi của tiêu dùng tư nhân khi nền kinh tế mở cửa trở lại. “Điều này quan trọng đối với Trung Quốc, và nó quan trọng đối với thế giới. Sự phục hồi mạnh mẽ có nghĩa là Trung Quốc sẽ chiếm khoảng 1/3 tăng trưởng toàn cầu vào năm 2023 - tạo ra một động lực đáng hoan nghênh cho nền kinh tế thế giới”, bà nói.

Tuy nhiên Tổng giám đốc cũng nhấn mạnh “hai cơ hội” mà thực chất là hai khuyến nghị đối với kinh tế Trung Quốc. Thứ nhất là nâng cao năng suất và tái cân bằng nền kinh tế khỏi đầu tư và hướng tới tăng trưởng dựa vào tiêu dùng bền vững hơn, ít phụ thuộc vào nợ hơn, điều đó cũng sẽ giúp giải quyết các thách thức về khí hậu. Đồng thời cải cách theo định hướng thị trường nhằm tạo sân chơi bình đẳng giữa khu vực tư nhân và doanh nghiệp nhà nước, cùng với đầu tư cho giáo dục, sẽ nâng cao đáng kể năng lực sản xuất của nền kinh tế.

Nghiên cứu của IMF cho thấy các cải cách nâng cao năng suất ở Trung Quốc có thể nâng GDP thực tế lên tới 2,5% vào năm 2027 và khoảng 18% vào năm 2037 - sự tăng trưởng sẽ có chất lượng cao hơn và toàn diện hơn.

Thứ hai là tăng trưởng xanh. Theo bà Georgieva, Trung Quốc dễ bị ảnh hưởng bởi các hiện tượng thời tiết cực đoan đang trở nên thường xuyên hơn và gây thiệt hại nhiều hơn. Hơn nữa, nhiệt độ ở Trung Quốc đang tăng nhanh hơn mức trung bình toàn cầu, làm tăng rủi ro đối với tăng trưởng kinh tế của nước này. Sự nóng lên không được kiểm soát có thể dẫn đến tổn thất GDP ước tính ở Trung Quốc từ 0,5 đến 2,3% vào đầu năm 2030.

Quay trở lại với kinh tế toàn cầu, bà Georgieva cho rằng, tinh thần đoàn kết là rất cần thiết trong giai đoạn khó khăn hiện nay. “Chúng ta chỉ có thể giải quyết những thách thức lớn nhất của thế giới và tránh những cạm bẫy của sự phân mảnh thông qua hợp tác. Chúng ta hãy làm việc cùng nhau để thúc đẩy hòa bình và thịnh vượng hơn”, bà nhấn mạnh.