Luật Dầu khí sửa đổi phục vụ cho mục tiêu phát triển

	Dự thảo Luật Dầu khí (sửa đổi): Phân cấp, làm rõ trách nhiệm khi phê duyệt hợp đồng
	Xem xét bổ sung hoàn thiện các chính sách Luật Dầu khí (sửa đổi)

Ông Trần Quang Dũng , Trưởng Ban TT&VHDN Tập đoàn cho biết, ngành dầu khí của nước ta đến nay đã phát triển hoàn chỉnh, đồng bộ, từ tìm kiếm, thăm dò, khai thác, vận chuyển, chế biến, tồn trữ đến kinh doanh và chế biến ra các cái sản phẩm có giá trị cao. Chuỗi giá trị công nghiệp dầu khí hoàn chỉnh như vậy không phải nước nào cũng có.

Hiện nay thông qua sự quan tâm, chăm lo của Đảng, Nhà nước, đặc biệt với Luật Dầu khí được ban hành từ năm 1998 đến nay đã phát huy tối đa tác dụng, hiệu quả, đóng góp quan trọng cho việc hình thành ngành Công nghiệp Dầu khí của Việt Nam. Tuy nhiên, qua ba lần sửa đổi đến nay với nhiều yếu tố mới phát sinh, Luật đã giảm đi phần nào tác dụng hỗ trợ khiến ngành công nghiệp dầu khí, cụ thể là Tập đoàn Dầu khí phải đối diện với những khó khăn, thách thức khi cùng với sự lớn mạnh của mình, “chiếc áo” mà ngành dầu khí khoác lên mình sau nhiều năm đã trở nên chật chội.

Nhận biết được điều này, vừa qua Đảng và Nhà nước thấy cần thiết phải điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung Luật Dầu khí để đảm bảo cho sự phát triển của ngành dầu khí cũng như tháo gỡ những khó khăn vướng mắc ngành đang gặp phải.

“Luật Dầu khí sửa đổi là phục vụ mục tiêu phát triển. Cho đến thời điểm hiện nay, dự án Luật về cơ bản đã đáp ứng rất nhiều nội dung, hoàn thiện dự thảo Luật nhằm tạo ra những cơ chế, điều kiện phát triển mới cho ngành dầu khí”, ông Dũng nói và cho biết, ngành dầu khí cũng đang phải đối diện với những khó khăn, thách thức rất lớn do chuyển đổi năng lượng, chuyển đổi số và những biến động bất định của thị trường, của nền kinh tế thế giới nói riêng và những bất ổn bất định trong đời sống xã hội nói chung. Điều đó đòi hỏi PVN phải thường xuyên ứng phó và muốn ứng phó hiệu quả, đòi hỏi ngành phải có sự quản trị một cách phù hợp để vượt qua.

“Hai năm qua, bằng chiến lược quản trị biến động của mình, ngành dầu khí đã chủ động vượt qua khó khăn một cách hết sức ngoạn mục, với kết quả kinh doanh tiếp tục đạt hiệu quả cao. Thế mạnh của ngành dầu khí sẽ tiếp tục đưa vào để phục vụ cho quá trình chuyển đổi xanh, chuyển chuyển dịch năng lượng, chuyển đổi số… đáp ứng yêu cầu đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia”, ông Dũng nhấn mạnh.

Ông Hoàng Ngọc Trung, Phó Tổng giám đốc Tổng Công ty Thăm dò - Khai thác Dầu khí (PVEP) cho biết, PVEP đã cùng PVN tích cực tham gia đóng góp xây dựng Luật Dầu khí (sửa đổi). Dự thảo Luật Dầu khí sửa đổi đang trình Quốc hội, nếu được thông qua sẽ giúp tháo gỡ các vấn đề về trình tự thủ tục đầu tư dự án dầu khí (DADK) trong nước; cơ chế khuyến khích đầu tư; thời hạn hợp đồng dầu kí (HĐDK); xử lý các chi phí của DADK và quyết toán dự án.

Trong đó, ông đánh giá rất cao 2 vấn đề đặc biệt quan trọng mà thực tế đơn vị ông gặp phải là dự thảo luật đã bổ sung một số quy định mới so với Luật Dầu khí hiện hành, đã xác định thẩm quyền của PVN trong việc quyết định đầu tư các DADK của PVN và các doanh nghiệp như PVEP sau khi TTCP và các cấp có thẩm quyền khác đã phê duyệt các nội dung, vấn đề phát sinh trong triển khai Hợp đồng dầu khí. Trình tự và thủ tục đầu tư cũng được quy định theo hướng rõ ràng và cụ thể hơn, cho phép thực hiện theo cơ chế 2 trong 1 cùng với quá trình trình duyệt các vấn đề của Hợp đồng dầu khí à tạo lập hành lang pháp lý rõ ràng, minh bạch, đồng bộ và tập trung, thay vì rải rác ở nhiều văn bản khác nhau như hiện tại.

Hai là đã bổ sung các quy định cải thiện chính sách khuyến khích đầu tư bao gồm: tăng mức thu hồi chi phí, bổ sung các điều kiện miễn, giảm thuế đối với các dự án ưu đãi đầu tư và đặc biệt ưu đãi đầu tư, kéo dài thời hạn hợp đồng hơn so với pháp luật dầu khí hiện hành.

Thể hiện kỳ vọng Luật Dầu khí sửa đổi, ông Trung cho biết, PVEP đã chủ động đánh giá một số dự án cận biên (chưa thể phát triển với cơ chế hiện tại), tính toán 05 Lô dự án với các điều kiện khuyến khích đầu tư/đặc biệt khuyến khích, dự kiến các dự án phát triển được, đem lại 87 triệu thùng dầu, phần thu của nhà nước có thể lên đến 1,17 tỷ USD.

Tuy nhiên, bên cạnh các nội dung đã dược đề xuất trong Luật Dầu khí sửa đổi đang trình Quốc hội xem xét, để tạo điều kiện và cơ sở pháp lý dài hạn khi các Dự án đặc biệt khuyến khích đầu tư vẫn không thể triển khai trong tương lai, PVEP đề xuất thêm 03 nội dung :

(1) Cho phép Thủ tướng Chính phủ quyết định mức miễn giảm thuế ưu đãi cao hơn so với Dự thảo hiện nay cho các lô, mỏ cần áp dụng cơ chế chính sách đặc biệt để có thể hiện thực hóa hoạt động khai thác tận thu nhằm tránh lãng phí tài nguyên cho đất nước.

(2) Đa dạng hóa hình thức hợp đồng dầu khí, không chỉ giới hạn ở hình thức PSC truyền thống mà cho phép áp dụng thêm các hình thức khác theo nguyên tắc đôi bên cùng có lợi cho cả Chính phủ và nhà đầu tư. Bởi theo đánh giá của PVEP, việc áp dụng hình thức hợp đồng cấp phép giúp cải thiện đáng kể hiệu quả đầu tư cho các DADK có lô/mỏ có tiềm năng kém hấp dẫn. Đây là hình thức được áp dụng rất phổ biến ở khu vực Nam Mỹ và các quốc gia phát triển như Mỹ, Châu Âu. Ở Việt Nam cũng được áp dụng cho hoạt động thăm dò và khai thác khoáng sản.

(3) Cần có cơ chế khuyến khích các Nhà thầu của HĐDK hiện có đầu tư bổ sung để gia tăng trữ lượng, nâng cao hệ số thu hồi và khai thác tận thu. Để đảm bảo hoạt động khai thác được diễn ra liên tục mà không bị gián đoạn do vừa phải thực hiện thủ tục kết thúc HĐDK cũ và ký HĐDK mới, đặc biệt có những công việc cần phải triển khai ngay trong thời hạn của HĐDK cũ thì mới đảm bảo hiệu quả kinh tế, kỹ thuật cho cả PVN lẫn Nhà thầu mà không thể chờ đến khi ký HĐDK mới, PVEP kiến nghị bổ sung thêm hình thức gia hạn HDDK cũ, bên cạnh việc ký HĐDK mới như Dự thảo tại Điều 32a.

Đồng thời, ngoài việc cho phép sử dụng miễn phí tài liệu và công trình, phương tiện thiết bị khai thác, PVEP cũng kiến nghị bổ sung quy định cho phép sử dụng Quỹ thu dọn mà chính Nhà thầu đó đã trích lập theo HĐDK cũ để phục vụ cho việc thu dọn các công trình, thiết bị này sau khi kết thúc HĐDK mới…