Một kỳ tích trong công cuộc giảm nghèo bền vững

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại Hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Hàng triệu mảnh đời được thắp sáng tương lai

Phát biểu tại sự kiện, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính bày tỏ vui mừng dự hội nghị trong không khí hào hùng của những ngày tháng Tám lịch sử, 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9. Trong khó khăn, thách thức, chúng ta đã nỗ lực, cố gắng làm được, hoàn thành mục tiêu cơ bản xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước, đây là món quà góp phần vào niềm vui chung, ngày vui chung của cả dân tộc.

Thủ tướng nhấn mạnh, trong suốt lịch sử cách mạng hơn 95 năm qua, Đảng ta luôn hướng tới mục tiêu lớn nhất là mang lại độc lập, tự do cho dân tộc và cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho Nhân dân.

Thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và truyền thống mang tính triết lý của dân tộc ta "An cư, lạc nghiệp", những năm vừa qua, chúng ta đã triển khai nhiều chương trình, chính sách về nhà ở cho người có công, phát triển nhà ở cho hộ nghèo. Tuy nhiên, việc thực hiện vẫn còn nhiều khó khăn, nhiều hộ gia đình vẫn phải sống trong những ngôi nhà tạm, dột nát.

Trước tình hình đó, Hội nghị Trung ương 8 khóa XIII đã ban hành Nghị quyết số 42 ngày 24/11/2023 về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội đặt ra mục tiêu đến năm 2030: Xóa bỏ hoàn toàn tình trạng nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, người dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu và nhất là người có công với cách mạng.

Dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, các cấp, các ngành, các địa phương và toàn dân, từ kinh nghiệm thực hiện của Bộ Công an khi đồng chí Tô Lâm làm Bộ trưởng, Chính phủ đã thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương, phối hợp chặt chẽ với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam triển khai tăng tốc, bứt phá, thần tốc, táo bạo hơn, không ngừng rút kinh nghiệm, rút ngắn thời gian hoàn thành mục tiêu xoá nhà tạm, nhà dột nát. Đáng chú ý trong đó, đã rút ngắn thời gian, đặt mục tiêu hoàn thành nhà ở cho người có công trước ngày 27/7/2025 và cơ bản hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát trước ngày 31/8/2025.

Đến nay, trong vòng 1 năm 4 tháng, Ban Chỉ đạo Trung ương, các địa phương đã tiến hành một chiến dịch thần tốc, huy động được trên 24,7 nghìn tỷ đồng (trong đó người dân đóng góp và huy động nguồn lực xã hội hóa chiếm gần một nửa với gần 12,3 nghìn tỷ đồng), hỗ trợ hơn 2,7 triệu ngày công với hơn 454.000 lượt người tham gia, hoàn thành xóa 334.234 căn nhà tạm, nhà dột nát trên cả nước, chuyển thành những căn nhà mới khang trang, "3 cứng" (mái cứng, tường cứng, nền cứng) với 12 mẫu nhà phù hợp điều kiện từng nơi.

Như vậy, chúng ta đã hoàn thành sớm 5 năm 4 tháng so với mục tiêu của Nghị quyết số 42 và trước 4 tháng so với mục tiêu khi phát động phong trào thi đua. Trong đó, đã hoàn thành toàn bộ nhà ở cho người có công, thân nhân liệt sĩ trước ngày 24/7/2025.

Theo Thủ tướng, từ những hình ảnh vui mừng, cảm động, chúng ta thấy đây là những "Công trình Quốc gia đặc biệt”, của "ý Đảng, lòng Dân", của "tình dân tộc, nghĩa đồng bào", có ý nghĩa chính trị, xã hội, nhân văn sâu sắc. Đây cũng chính là một kỳ tích trong công cuộc giảm nghèo bền vững, củng cố nền tảng cho quan điểm phát triển vì sự công bằng, tiến bộ xã hội và bền vững của đất nước ta trong thời kỳ mới.

Mỗi căn nhà đều là minh chứng sống động - "một món quà", "một mái ấm", "một tình thương", sự chia sẻ với những người khó khăn, sự tri ân với người có công, hiện thực hóa chủ trương, đường lối đúng đắn của Đảng; thể hiện bản chất tốt đẹp, ưu việt của chế độ ta; khơi dậy lòng tự tôn, tự hào dân tộc, củng cố niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng; tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc; góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội, củng cố quốc phòng, an ninh.

Từ thực tiễn công tác chỉ đạo điều hành, triển khai thực hiện và những kết quả quan trọng đạt được của Chương trình, có thể rút ra nhiều bài học kinh nghiệm quý, như đã thể hiện rõ trong báo cáo của Bộ, ý kiến của các bộ, ngành, địa phương.

Thủ tướng nhấn mạnh một số kinh nghiệm nổi bật, mà bao trùm là quán triệt, nghiêm túc triển khai chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, phát huy cơ chế "Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội vào cuộc". Cụ thể là:

Thứ nhất, bám sát các nghị quyết, kết luận, chỉ đạo của Trung ương, mà trực tiếp, thường xuyên là của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đứng đầu là đồng chí Tổng Bí thư; cụ thể hoá thành chương trình, kế hoạch, giải pháp cụ thể và tập trung triển khai quyết liệt với tinh thần tăng tốc, bứt phá, "thần tốc, thần tốc hơn nữa", "chỉ bàn làm, không bàn lùi", "quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt".

Thứ hai, huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và toàn thể các tầng lớp nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp; phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và tinh thần đoàn kết, chung sức đồng lòng của Nhân dân; triển khai thực hiện bảo đảm "4 thật: nói thật, làm thật, hiệu quả thật, người dân thụ hưởng thật".

Thứ ba, đa dạng hóa nguồn lực theo hướng toàn dân, toàn diện, rộng khắp, bao trùm theo tinh thần "lá lành đùm lá rách", "lá rách đùm lá rách hơn","Ai có gì góp nấy, có công góp công, có của góp của, có ít góp ít, có nhiều góp nhiều", chung tay vào cuộc với tinh thần vô tư, trong sáng, giải quyết những vấn đề cấp bách phục vụ Nhân dân.

Thứ tư, nắm chắc diễn biến tình hình, phản ứng chính sách chủ động, kịp thời, linh hoạt, hiệu quả từ sớm, từ xa, quyết đoán, biết chớp thời cơ đúng thời điểm để thần tốc hoàn thành sớm nhất, hiệu quả nhất mục tiêu đề ra; phân công nhiệm vụ bảo đảm "6 rõ: rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ thời gian, rõ kết quả"; đồng thời tăng cường kiểm tra, giám sát, đôn đốc thực hiện.

Thứ năm, coi trọng công tác thông tin, tuyên truyền, tạo đồng thuận xã hội, tạo động lực, truyền cảm hứng, tạo ra phong trào nhân văn, sâu rộng, tổ chức triển khai như chiến dịch, ngày hội của toàn dân, tạo sự đồng thuận xã hội để mọi người ủng hộ, chia sẻ, cùng chung tay hỗ trợ.

Thủ tướng trò chuyện với các nghệ sĩ tại Hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Tiếp tục tạo việc làm, sinh kế để các hộ dân "lạc nghiệp"

Theo Thủ tướng, chúng ta đã cơ bản hoàn thành mục tiêu xóa nhà tạm, nhà dột nát trên cả nước. Tuy nhiên, đây mới chỉ là một khâu quan trọng trong chính sách xã hội. Điều cốt lõi vẫn là tiếp tục đẩy mạnh sản xuất kinh doanh, tạo việc làm, sinh kế, không ngừng nâng cao chất lượng cuộc sống và đời sống vật chất, tinh thần cho Nhân dân, khuyến khích người dân thoát nghèo bền vững, tiến đến làm giàu, vươn lên từ "bàn tay, khối óc, mảnh đất, khung trời, cửa biển", vượt lên chính mình, làm giàu chính đáng cho mình và đóng góp cho xã hội.

Thủ tướng khẳng định, đây là những "Công trình Quốc gia đặc biệt', của "ý Đảng, lòng Dân", của "tình dân tộc, nghĩa đồng bào", có ý nghĩa chính trị, xã hội, nhân văn sâu sắc - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Để phát huy những kết quả, thành tích đã đạt được về xoá nhà tạm, nhà dột nát, đồng thời tiếp tục làm tốt hơn nữa công tác an sinh xã hội, trong thời gian tới, Thủ tướng đề nghị Ban Chỉ đạo, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Ban Thi đua khen thưởng Trung ương, các cấp, các ngành, các địa phương tập trung vào một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm.

Thứ nhất, quán triệt sâu sắc và triển khai thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 42-NQ/TW của Trung ương về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội. Xác định việc chăm lo, hỗ trợ nhà ở đối với người có công, hộ nghèo, hộ cận nghèo, cho người dân sinh sống tại khu vực thường xuyên bị thiên tai, ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục, lâu dài. Các Bộ, ngành, địa phương cần tiếp tục rà soát, sớm hoàn thiện chính sách hỗ trợ về nhà ở.

Thứ hai, đối với 334.234 hộ đã được hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát - đây mới chỉ là nền tảng bước đầu để "an cư" - thời gian tới cần tiếp tục hỗ trợ để các hộ này để "lạc nghiệp", phấn đấu đến năm 2030 Việt Nam cơ bản không còn hộ nghèo theo tinh thần Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 23/6/2021 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giảm nghèo bền vững đến năm 2030.

Thứ ba, Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương quán triệt chủ trương của Đảng về sử dụng ngân sách nhà nước là nguồn lực chủ yếu, nền tảng trong bảo đảm an sinh xã hội đi cùng với huy động nguồn lực xã hội, nhất là trong đào tạo nghề, giải quyết sinh kế, việc làm cho người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số; gắn trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền địa phương trong việc huy động, quản lý, sử dụng nguồn lực thực hiện chính sách hỗ trợ đào tạo nghề, giải quyết sinh kế, việc làm, y tế, giáo dục, nhà ở..., trước hết là đối với những hộ được hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát.

Thứ tư, từ những kinh nghiệm thực tiễn trong phát động, tổ chức thực hiện Phong trào xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước, Ban Thi đua Khen thưởng Trung ương cần tiếp tục cải tiến, nâng cao hơn nữa chất lượng các phong trào thực hiện các chương trình an sinh xã hội và các phong trào khác, bảo đảm lay động được tâm can của toàn dân, toàn quân và cả hệ thống chính trị chung tay thực hiện, vì quyền lợi, nguyện vọng chính đáng của đồng bào ta.

Thứ năm, đề nghị Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội tích cực phối hợp hơn nữa với Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương trong công tác bảo đảm an sinh xã hội. Thực hiện tốt việc giám sát, phản biện quá trình xây dựng và thực hiện chính sách an sinh xã hội; thường xuyên quan tâm, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của người dân, kiến nghị với các cấp ủy đảng, chính quyền và các cơ quan nhà nước các cấp kịp thời giải quyết các vấn đề liên quan, bảo đảm quyền lợi người của người dân.

Thứ sáu, đề nghị Bộ Quốc phòng, Bộ Công an chỉ đạo các lực lượng vũ trang nhân dân tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng, gắn bó máu thịt với nhân dân, vừa là lực lượng nòng cốt bảo vệ chủ quyền, an ninh quốc gia, vừa là chỗ dựa vững chắc trong phát triển kinh tế, xã hội, bảo đảm an sinh cho đồng bào, nhất là ở vùng biên giới, hải đảo, vùng sâu, vùng xa.

"Hôm nay, với hàng trăm nghìn ngôi nhà được khánh thành khang trang khắp cả nước, là hàng trăm nghìn gia đình được sống trong mái ấm tình thương, là hàng triệu mảnh đời được thắp sáng tương lai, chúng ta tin tưởng chắc chắn rằng, dưới sự lãnh đạo của Đảng, cả hệ thống chính trị và toàn dân, toàn quân ta tiếp tục nỗ lực, phấn đấu, thực hiện thành công các mục tiêu, nhiệm vụ của Nghị quyết số 42-NQ/TW của Trung ương về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội; thực hiện 2 mục tiêu chiến lược 100 năm tới năm 2030 và 2045, góp phần đưa đất nước vững bước tiến vào kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên giàu mạnh, văn minh, phồn vinh, thịnh vượng của dân tộc Việt Nam, Nhân dân ngày càng ấm no, hạnh phúc", Thủ tướng phát biểu.

Thủ tướng trao tặng Huân chương Lao động hạng Ba cho 19 tập thể có thành tích xuất sắc thực hiện Chương trình và phong trào thi đua “Cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trong năm 2025 - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Đại diện Ngân hàng Thương mại Cổ phần Á Châu (ACB) dự Hội nghị - Ảnh: VGP