Nét độc đáo Buôn Ma Thuột

Nói đến Tây Nguyên không ai không nhắc đến Buôn Ma Thuột, nơi được mệnh danh là thủ phủ cà phê của Việt Nam. Có thể nói, Buôn Ma Thuột gắn liền với sự hình thành các buôn làng và không gian văn hóa độc đáo của Tây Nguyên. Một trong nét văn hoá đặc sắc phải kể đến buôn trong phố. Đây là nét đẹp, sự giao thoa độc đáo của một đô thị.

Ảnh minh họa

Giữa sự biến đổi không ngừng của thời buổi công nghệ, song Buôn Ma Thuột vẫn giữ được những nét đẹp cho riêng mình. Du khách đến với Buôn Ma Thuột không thể bỏ qua những buôn làng hiển hiện ngay trong đô thị như các buôn Akô Dhông, Dhăp rông, Păn Lăm, Kô Siêr, Ea Nao, Buôn Bông… rồi mê mẩn với không gian sống thanh bình và yên ả của đồng bào dân tộc tại chỗ nơi đây.

Trong giai đoạn đô thị hoá ồ ạt, nhưng các buôn trong phố ở Buôn Ma Thuột vẫn giữ được nét văn hoá nguyên sơ, xen lẫn giữa cuộc sống thị thành của những ngôi nhà cao tầng là hình ảnh những nhà dài, bến nước, giếng làng và những vật dụng cổ như chiêng ché, trống, nồi đồng, khung dệt cổ… Chính điều này tạo nên sự giao thoa văn hoá, góp phần làm đa dạng cho màu sắc của một Buôn Ma Thuột.

Giữa phố thị hiện đại, song bên trong Buôn Ma Thuột vẫn giữ được những ngôi nhà dài Ako Dhong. Đây là ngôi nhà của đồng bào Êđê. Nhà dài này truyền từ đời này qua đời khác, là biểu tượng của đại gia đình mẫu hệ, nơi gìn giữ nét văn hóa tinh thần của đồng bào dân tộc Êđê. Những nếp nhà dài mộc mạc được làm bằng gỗ, lợp ngói, nằm theo hướng truyền thống từ Bắc đến Nam. Đường làng sạch sẽ, gia súc có chỗ nuôi nhốt riêng. Dọc đường cây xanh, khóm hoa được cắt tỉa đẹp mắt, thoáng đãng. Bên cạnh của hệ thống nước sạch văn minh đến từng nhà là những gốc cổ thụ, cây xanh trong buôn, già cấm bán, cấm chặt để giữ vẻ hoang dã.

Không chỉ buôn Akô Dhông còn lưu giữ nhiều nhà dài truyền thống ở Buôn Ma Thuột mà nhiều buôn khác như buôn PămLăm, buôn AkoSier, buôn AkoTam, buôn Niêng, buôn Alê, buôn Ky... Nét độc đáo ở nơi đây là có nhiều ngôi nhà dài truyền thống, bao nhiêu hộ gia đình Êđê thì còn bấy nhiêu ngôi nhà dài. Xung quanh những ngôi nhà truyền thống ấy là rẫy vườn, cây cối tươi tốt quanh năm, nên ai cũng bảo cái buôn này thật đẹp, thật nguyên sơ.

Có thể nói, rất ít đô thị nào có được những nét độc đáo và được bảo tồn lưu giữ một cách cẩn thận như Buôn Ma Thuột. Khi đến đây, du khách khó mà bỏ qua những nét văn hóa riêng có của người Êđê và tồn tại ngay giữa phố thị đông đúc văn minh. Vậy nên, trong quá trình phát triển kinh tế, xã hội chính quyền và người dân địa phương cần thận trọng trong công tác quy hoạch và có sự đầu tư thỏa đáng để bảo tồn bản sắc riêng có của Buôn Ma Thuột…