Ngân hàng trung ương Nhật sẽ tiếp tục duy trì chính sách nới lỏng

Hiện BoJ là NHTW lớn duy nhất trên thế giới duy trì chính sách tiền tệ siêu nới lỏng, bất chấp làn sóng tăng lãi suất để kiềm chế lạm phát trên toàn cầu. Theo đó BoJ vẫn kiên định với chính sách kiểm soát đường cong lợi suất với mục tiêu kiểm soát lãi suất ngắn hạn ở mức -0,1% và lãi suất trái phiếu 10 năm quanh mức 0% với lý do để đạt được mục tiêu lạm phát 2% một cách bền vững cũng như hỗ trợ nền kinh tế Nhật.

Ông Kazuo Ueda

Chính sách này đã vấp phải không ít ý kiến trái chiều khi mà sự phân kỳ chính sách giữa BoJ và các NHTW lớn khác, đặc biệt là Fed đã đẩy đồng yên Nhật rớt giá mạnh, qua đó càng khuếch đại thêm áp lực lạm phát trong nước do giá hàng hóa nhập khẩu khi quy đổi ra đồng nội tệ trở nên đắt đỏ hơn.

Tuy nhiên trước áp lực lạm phát trong nước, cộng thêm sức ép từ làn sóng tăng lãi suất toàn cầu, BoJ đã buộc phải tăng biên độ biến động đối với mục tiêu lợi suất 10 năm từ 0,25% lên 0,5% vào tháng 12 năm ngoái.

Động thái này đã thúc đẩy kỳ vọng của thị trường về một sự điều chỉnh chính sách kiểm soát đường cong lợi suất, mở đường cho việc thay đổi chính sách tiền tệ nới lỏng trong tương lai. Kỳ vọng càng thêm lớn sau khi Chính phủ Nhật chọn ông Kazuo Ueda làm Thống đốc BoJ sau khi nhiệm kỳ hiện tại của ông Harihuko Kuroda kết thúc vào tháng 4 tới.

Tuy nhiên bài phát biểu điều trần phê chuẩn trước Hạ viện Nhật hôm 24/2 của ông Kazuo Ueda cho thấy, nhiều khả năng BoJ dưới thời của ông sẽ tiếp tục duy trì chính sách tiền tệ siêu nới lỏng của mình.

Ông Ueda cho biết, lạm phát tiêu dùng gia tăng gần đây chủ yếu là do chi phí nhập khẩu nguyên liệu thô tăng cao, hơn là nhu cầu nội địa mạnh. Ông cũng cảnh báo rằng những bất ổn liên quan đến sự phục hồi kinh tế của Nhật Bản vẫn ở mức "rất cao", khiến BoJ phải duy trì chính sách tiền tệ cực kỳ nới lỏng.

“Xu hướng lạm phát của Nhật Bản có thể sẽ tăng dần. Nhưng sẽ mất một thời gian để lạm phát bền vững và ổn định đạt được mục tiêu 2% của BoJ”, Ueda nói với Hạ viện. “Đúng là có nhiều tác dụng phụ khác nhau xuất hiện từ gói kích thích. Nhưng chính sách hiện tại của BoJ là một phương tiện cần thiết, phù hợp để đạt được lạm phát 2%”.

Ông Ueda cũng cho biết, nếu xu hướng lạm phát tăng cao đáng kể và đạt được mục tiêu 2% bền vững của BoJ, thì NHTW phải xem xét bình thường hóa chính sách tiền tệ. Nhưng nếu xu hướng lạm phát thiếu sức mạnh, NHTW sẽ phải xem xét cách duy trì chính sách cực kỳ nới lỏng của mình. Đặc biệt khi loại bỏ từng bước kích thích, BoJ sẽ làm như vậy bằng cách tăng lãi suất đối với tiền gửi dự trữ của các tổ chức tài chính tại NHTW thay vì bán trái phiếu.

Liên quan đến chính sách kiểm soát đường cong lợi suất, ông nói: “Có nhiều khả năng về diện mạo của đường cong lợi suất trong tương lai”, nhưng từ chối nói về những biện pháp cụ thể mà BoJ có thể thực hiện để điều chỉnh chính sách này.

Bình luận về những phát biểu của ông Ueda, Moh Siong Sim - Chiến lược gia tiền tệ tại Bank Of Singapore nói: “Có vẻ như đó là sự tiếp nối lập trường của Kuroda, mặc dù tôi nghĩ rất khó để nói ngay bây giờ”; “Ông ấy đang đi đúng hướng theo nghĩa là cố gắng tìm cách thoát khỏi (chính sách kiểm soát đường công lợi suất) mà không gây quá nhiều ảnh hưởng đến tỷ giá đồng đô la/yên”.

Sau phiên điều trần trước Hạ viện, ông Kazuo Ueda sẽ có phiên điều trần phê chuẩn trước Thượng Viện Nhật vào ngày 27/2. Tuy nhiên theo giới phân tích, đã gần như chắc chắn ông Ueda sẽ được Quốc hội Nhật phê chuẩn làm Thống đốc BoJ nhiệm kỳ tới bởi đảng cầm quyền đều đang nắm đa số ghế tại lưỡng viện.

Các ứng cử viên phó thống đốc do Chính phủ Nhật đề cử - cựu Giám đốc cơ quan giám sát ngân hàng Ryozo Himino và Giám đốc điều hành BoJ Shinichi Uchida - cũng có các phiên phát biểu điều trần trước Hạ viện vào chiều ngày 24/2 và Thượng viện vào ngày 28/2 tới.