Những “ông trùm” séc và tiền giả

Những “ông trùm” séc và tiền giả (Kỳ I)

2. Từ ông “trùm” tiền giả trở thành nhà thầu in tiền

Alves dos Reis là một trùm tội phạm trong lĩnh vực tiền tệ Bồ Đào Nha, đặc biệt là Ngân hàng Banco de Portugal (Ngân hàng Trung ương Bồ Đào Nha), thủ phạm gây ra vụ khủng hoảng tiền giấy mang tên Portuguese Bank Note Crisis.

	Reis - một trùm tội phạm trong lĩnh vực tiền tệ Bồ Đào Nha

Năm 1922, Alves dos Reis mua lại một đại lý xe hơi Ambaca của Mỹ bằng cách làm giả séc 100.000 USD. Ngoài ra Alves dos Reis còn dùng các mánh khóe tương tự để mua Công ty khai thác mỏ của Angola. Sự việc này sau đó bị phát hiện, Reis bị bắt vào tháng 7/1924 tại Oporto nhưng chỉ bị giam 2 tháng rồi được thả. Trong thời gian bị giam, Reis đã nghĩ ra một kế hoạch mới, lừa Ngân hàng Banco de Portugal thông qua một hợp đồng giả đứng tên ngân hàng này, cho phép Alves dos Reis được in giấy bạc. Việc làm này đã làm cho Reis trở thành nhà thầu in ấn hợp pháp, trà trộn in cả tiền giả làm cho người ta không thể phân biệt được đâu là thật đâu là giả. Trong phi vụ làm ăn này Reis đã hợp tác với một số nhân vật nước ngoài như Karel Marang, một doanh nhân có tiếng của Hà Lan, José Bandeira anh trai của António Bandeira, Đại sứ Bồ Đào Nha tại Hà Lan. Thông qua José Bandeira, Reis có được chữ ký của đại sứ Bồ Đào Nha cho hợp đồng của mình, thậm chí Reis còn công chứng nhiều giấy tờ tại các đại sứ quán của Anh, Đức và Pháp để tạo niềm tin. Sau đó, Reis viết lại hợp đồng, dịch sang tiếng Pháp, có chữ ký giả của các quan chức Ngân hàng Banco de Portugal sau đó công chứng thành nhiều bản.

Với hợp đồng giả này kèm theo các chữ ký bảo lãnh đã làm cho các đối tác Hà Lan rất tin tưởng. Người thực hiện hợp đồng này là Karel Marang, chính Karel dùng nó để xin giấy phép in. Sau đó, để lấy lòng Karel, Reis còn giả mạo cả thư của Thống đốc Ngân hàng Banco de Portugal. Hãng Waterlow and Sons Limited là nơi cuối cùng thực hiện khâu in ấn, đã in 200.000 tờ giấy bạc mệnh giá 500 escudos Bồ Đào Nha (tương đương với 0,88% GDP danh nghĩa của Bồ Đào Nha hồi đó). Mẻ hàng đầu tiên in xong hồi tháng 2/1925, một năm sau các loại tiền giả mệnh giá 500 escudos, có kích thước lớn hơn tiền thật có hình ảnh của Vasco da Gama cũng được đưa ra lưu hành. Tháng 6/1925, sau khi thu được một khoản tiền kếch xù, Alves dos Reis đã làm giả giấy tờ để khai trương Ngân hàng Angola và Metropolis, mua thêm nhiều cổ phần, tậu cung điện Golden Boy, 3 trang trại, một đội xe taxi và dành một số tiền khổng lồ để mua trang sức và quần áo đắt tiền cho vợ và nuôi hai bồ nhí. Thậm chí Reis còn có ý định mua tờ báo Diario de Noticias, nhưng không thành và đầu tư tiếp vào chính Ngân hàng Banco de Portugal. Năm 1925, Reis mua 7.000 cổ phiếu, sau tăng lên 10.000 và có ý định tiếp quản toàn bộ ngân hàng này nếu có đủ 45.000 cổ phiếu.

Ảnh: ST

Từ năm 1925, tin đồn về việc tiền giả lan nhanh, nhưng người ta lại không tìm thấy bất kỳ một tờ tiền giả nào. Đến tháng 10/1925, nhân viên giao dịch ở Oporto đã phát hiện và nghi ngờ nên đã gọi báo cho những người đứng đầu ở Ngân hàng Trung ương. Cuối năm 1925, báo chí bắt đầu nghi ngờ việc làm ăn của Reis sau khi tờ nhật báo O Seculo công bố bài viết về việc cho vay lãi suất thấp bất thường của Banco de Angola e Metropole mà không cần thế chấp. Ban đầu, người ta nghĩ rằng đó là một chiến thuật kinh doanh, thậm chí cả những ý đồ chính trị. Đầu tháng 12/1925, tờ báo này chính thức công bố những chuyện làm ăn mờ ám của Reis trước khi thanh tra nhà nước vào cuộc để điều tra. Cuối cùng sự thật đã được phơi bày, Ngân hàng Trung ương Bồ Đào Nha đã tiếp cận với Hãng Waterlow and Sons Limited và biết được toàn bộ sự thật.

Ngày 6/2/1925, Reis đã bị bắt cùng những tang vật không thể chối cãi, lúc đó Reis mới bước vào tuổi 28.

(Còn nữa)

Khắc Nam