Quan ngại của Fed chuyển hướng sang sự ổn định tài chính

Các quan chức đồng tình rằng tác động kinh tế của đại dịch đã dẫn tới sự không chắc chắn và rủi ro đáng kể đối với hoạt động kinh tế trong trung hạn, biên bản cuộc họp Ủy ban Thị trường mở Liên bang (FOMC) tháng Tư được công bố rạng sáng nay theo giờ Việt Nam cho thấy.

"Một số thành viên tham dự đã phát biểu về những rủi ro tiềm ẩn đối với sự ổn định tài chính. Họ lo ngại rằng các ngân hàng có thể sẽ phải chịu áp lực lớn hơn".

Các quan chức Fed đã giữ lãi suất gần bằng 0 sau cuộc họp cuối tháng Tư. Trong tuyên bố sau cuộc họp, họ nói rằng cuộc khủng hoảng sức khỏe đã đặt ra những rủi ro đáng kể cho triển vọng kinh tế trong trung hạn, làm yếu đi các quan điểm rằng Mỹ có thể phục hồi nhanh chóng.

Chủ tịch Fed Jerome Powell ngay sau đó cũng đã có một cuộc họp báo trầm lắng. Ông cảnh báo đại dịch Covid-19 có thể để lại những "vết sẹo vĩnh viễn" cho nền kinh tế Mỹ trừ khi tất các nhà hoạch định chính sách làm nhiều hơn để hạn chế thiệt hại.

Chủ tịch Fed Jerome Powell - Ảnh: Bloomberg

Tiên lượng kinh tế ảm đạm

Biên bản cuộc họp FOMC tháng Tư củng cố đánh giá ảm đạm đó. Ủy ban đã lắng nghe một bài thuyết trình chỉ ra sự phục hồi yếu chỉ có thể bắt đầu vào nửa cuối năm nay, đồng thời khẳng định nguy cơ nền kinh tế có thể đạt kết quả đáng thất vọng hơn nữa.

Các nhà hoạch định chính sách sau đó đã dành thời gian để thảo luận về nhiều kịch bản kinh tế. Với kịch bản cơ bản, họ thừa nhận rằng chi tiêu của người tiêu dùng bị ảnh hưởng nặng nề nhất sẽ khó có khả năng nhanh chóng trở lại mức bình thường.

Họ cũng bày tỏ lo ngại rằng một số lượng lớn các doanh nghiệp nhỏ có thể bị phá sản, hoặc có thể không thích ứng thành công với các mô hình kinh doanh mới ngay cả khi họ sống sót sau giai đoạn phong tỏa.

Ngoài kịch bản trên, các cuộc thảo luận đều cho rằng các khả năng khác đều có thể xấu hơn.

Làn sóng virus tiếp theo

"Một số thành viên đánh giá rằng khả năng cao sẽ có thêm các đợt bùng phát dịch bệnh trong ngắn hoặc trung hạn"", biên bản cuộc họp cho biết. "Với các kịch bản như vậy, người ta tin rằng có thể sẽ có thêm sự gián đoạn kinh tế".

Các quan chức cũng cảnh báo về rủi ro mất khả năng thanh toán của các doanh nghiệp và hộ gia đình, đến mức sẽ đe dọa sự ổn định tài chính. Một số thành viên FOMC cũng đã đề xuất cần hành động.

"Việc giám sát tình hình tài chính của các ngân hàng trong thời gian tới được coi là quan trọng để đo lường khả năng chống chịu của các ngân hàng lớn trước kịch bản suy giảm có thể diễn ra trong tương lai", theo ghi nhận của cuộc họp.

"Một số thành viên nhấn mạnh rằng các cơ quan quản lý nên khuyến khích các ngân hàng chuẩn bị cho các tình huống bất lợi có thể xảy ra bằng cách hạn chế hơn nữa việc trả cổ tức cho các cổ đông, từ đó bảo toàn vốn để có thể chống đỡ mới thất thoát và thua lỗ".

Ủy ban đã đồng ý Fed nên tiếp tục mua trái phiếu kho bạc và chứng khoán thế chấp, cũng như các hoạt động repo qua đêm và kỳ hạn với quy mô lớn, để hỗ trợ hoạt động trơn tru của thị trường.

Kiểm soát đường cong lợi suất

Bên cạnh đó, cuộc họp cũng bàn thảo về chính sách tiền tệ của Fed tại các cuộc họp sắp tới, bao gồm thảo luận về hạn chế mục tiêu lợi suất của trái phiếu chính phủ có kỳ hạn, một chính sách được gọi là kiểm soát đường cong lợi suất.

"Một số thành viên cũng lưu ý rằng bảng cân đối kế toán có thể được sử dụng để củng cố hướng dẫn chuyển tiếp của ủy ban về con đường lãi suất quỹ liên bang, thông qua việc mua chứng khoán kho bạc với quy mô cần thiết để giữ lãi suất kỳ hạn từ ngắn đến trung hạn giới hạn ở phạm vi quy định trong một khoảng thời gian", biên bản cho biết.

Một số quan chức cũng đề cập đến việc tinh chỉnh hướng dẫn chuyển tiếp của Fed cho rõ ràng hơn, bằng cách đề cập cụ thể đến một số kết quả kinh tế nhất định như tỷ lệ thất nghiệp hoặc tỷ lệ lạm phát phải đạt được trước khi ủy ban xem xét tăng lãi suất.

Một động thái như vậy sẽ gợi lại hướng dẫn mà Fed sử dụng vào năm 2012, khi tuyên bố sẽ giữ lãi suất thấp cho đến khi lạm phát tăng và tỷ lệ thất nghiệp giảm, được đặt tên là Quy tắc Evans, theo tên của Chủ tịch Fed Chicago, Charles Evans, người đặt nền móng cho chiến lược này.

Biên bản không đề cập đến việc các nhà hoạch định chính sách liệu có thảo luận về phương án lựa chọn lãi suất âm hay không.

Cổ tức ngân hàng

Biên bản cũng cho biết một số quan chức Fed muốn các cơ quan quản lý khuyến khích các ngân hàng chuẩn bị cho các kịch bản xấu nhất có thể xảy ra, bằng cách hạn chế hơn nữa chi trả cho các cổ đông.

Các ngân hàng Phố Wall đã tạm dừng việc mua lại cổ phiếu, do đó, tuyên bố của Fed có lẽ đề cập đến việc các ngân hàng cần cắt giảm việc chi trả cổ tức - điều mà nhiều nhà băng không muốn làm.

Powell, phát biểu vào đầu tháng Tư trên một chương trình trực tuyến do Viện Brookings tổ chức, cho biết ông không thấy lý do nào để các ngân hàng phải tạm dừng chi trả cổ tức để bảo toàn vốn trong đại dịch. Các lời kêu gọi ngân hàng Mỹ giảm các khoản thanh toán cho cổ đông của họ đã trở nên "đồng điệu" hơn sau khi các nhà băng châu Âu tạm gác cổ tức vào đầu năm nay.

Thất nghiệp

Hơn 36 triệu người Mỹ đã mất việc làm vì sự lây lan virus corona buộc hàng ngàn doanh nghiệp phải đóng cửa trên khắp đất nước. Hoạt động kinh tế giảm 4,8% so với cùng kỳ trong quý đầu tiên của năm nay. Các nhà kinh tế thậm chí đã ước tính GDP sẽ giảm với mức đáng kinh ngạc 34% trong quý hai.

Fed đã nỗ lực để chuẩn bị một loạt các chương trình cho vay khẩn cấp kể từ giữa tháng 3, trước tiên nhằm làm dịu cơn hoảng loạn bán tháo để nắm giữ tiền ngắn hạn, sau đó hỗ trợ tín dụng cho các hộ gia đình và doanh nghiệp Mỹ chịu ảnh hưởng nặng nề từ dịch bệnh - cả ở mức độ bang và cấp địa phương.

Cơ quan này đã đưa ra năm chương trình cho đến nay và sẽ còn bốn chương trình nữa, bao gồm Chương trình cho vay Main Street trị giá 600 tỷ USD, dự kiến sẽ bắt đầu được triển khai từ cuối tháng này.

Cuộc họp FOMC ngày 28-29/4 đã được tổ chức thông qua hội nghị video. Đó là phiên họp thường kỳ đầu tiên của ủy ban kể từ tháng Giêng. Cuộc họp dự kiến diễn ra vào ngày 17-18/3 đã bị hủy sau khi ủy ban tổ chức hai phiên họp khẩn cấp vào ngày 3 và 15/3, tại đó FOMC đã cắt giảm cho lãi suất chuẩn của Fed với tổng cộng 1,5 điểm phần trăm. Phạm vi lãi suất hiện tại vẫn ở mức 0% - 0,25%.