Quanh chuyện giá sàn vé máy bay

Ảnh minh họa

Theo một số tờ báo đăng tải, sau khi Bộ Giao thông - Vận tải lấy ý kiến đóng góp về dự thảo quyết định đối với giá dịch vụ vận chuyển hành khách bằng máy bay, Jetstar Pacific đề xuất cần thiết phải có giá sàn đối với loại hình vận tải này để xây dựng khung giá.

Cụ thể hơn nữa, hãng hàng không giá rẻ này dẫn giải rằng, từ năm 2014 - 2016, mức tải cung ứng trên các đường bay nội địa tăng hơn 30%/năm và các hãng hàng không liên tục phải giảm giá vé, có khi bán thấp hơn giá thành và sẽ tiếp tục giảm để hút khách. Hãng này cho rằng, việc cạnh tranh giảm giá vé đã làm ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh và sự phát triển bền vững của ngành hàng không…

Tuy nhiên, quan điểm trên chưa nhận được sự đồng tình của nhiều người tiêu dùng. Anh Nguyễn Trọng Nghĩa (Hà Đông, Hà Nội) đặt vấn đề: Vì sao lại đề nghị áp giá trần vé máy bay? Nếu máy bay được áp giá trần thì vé tàu hỏa, vé xe khách, taxi… cũng đâm đơn xin cơ chế áp giá sàn thì sao, vì về bản chất đây đều là các phương tiện vận tải hành khách nội địa. Và như thế vô hình trung làm mất đi cơ chế thị trường, điều mà chúng ta đang đấu tranh để hướng tới.

“Nhà nước nên đảm bảo một môi trường cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng giữa các DN chứ không nên can thiệp vào giá bán của DN và ở đây là giá vé máy bay”, anh Nghĩa bày tỏ quan điểm.

Phân tích ở góc độ sự hợp lý của vé máy bay giá rẻ, chị Nguyễn Thị Nga nêu quan điểm, thực ra các hãng hàng không có tung ra giá rẻ 0 đồng hay 299.000 đồng… cũng chỉ với số lượng rất hạn chế, trên mỗi chuyến bay đều có vé giá các hạng chứ không chỉ toàn giá rẻ.

Bên cạnh đó, với giá 0 đồng đi chăng nữa nếu cộng thêm thuế, phí sân bay, bảo hiểm, hành lý… thì mỗi vé cũng phải có giá thành tới gần 500.000 đồng. Nếu áp giá sàn thì mức giá này quá cao đối với những người có thu nhập thấp và ngược lại các hãng bay cũng sẽ mất đi một nguồn không nhỏ để bù đắp cho những chuyến bay thừa chỗ. Đây là sự lãng phí không đáng có!

Ngay phía các hãng hàng không cũng không phải tất cả đều đồng tình với quan điểm của Jetstar Pacific. Hãng hàng không giá rẻ Vietjet Air cho rằng việc quy định giá sàn dịch vụ vận chuyển hành khách hạng vé phổ thông trên các đường bay nội địa sẽ hạn chế cơ hội cạnh tranh của các hãng hàng không giá rẻ thông qua việc giảm giá thành dịch vụ.

Điều này đồng nghĩa với việc tạo sự cạnh tranh không bình đẳng của các hãng hàng không giá rẻ so với các hãng hàng không khác. Vietjet Air thẳng thắn nêu quan điểm Nhà nước chỉ quản lý, giám sát giá dịch vụ chứ không nên quy định giá để tôn trọng các nguyên tắc cạnh tranh lành mạnh của các DN theo cơ chế thị trường.

Thực tế cho thấy, cùng là hãng hàng không giá rẻ như nhau trong khi Jetstar Pacific lo “giá sàn” và có dấu hiệu phát triển chậm lại, thì Vietjet Air đã có những bước bứt phá khá quan trọng để giành được vị thế và thị phần. Và thực tế cũng đã chứng minh rằng hãng nào có dịch vụ tốt, giá vé hợp lý hơn nhờ tiết giảm chi phí quản lý vận hành… hãng đó sẽ giành được khách hàng.

Tuy nhiên, một số quan điểm cũng lưu ý những “lỗi nhỏ” của thị trường mà cơ quan quản lý cần chú ý trong trường hợp này. TS. Lương Hoài Nam - một chuyên gia trong lĩnh vực hàng không - phân tích thêm: Điều đáng lo ngại ở nước ta không phải là các hãng hàng không bán nhiều vé máy bay giá rẻ, mà là việc một số hãng bán vé sát ngày bay rẻ hơn vé xa ngày bay.

Họ làm như vậy với mục đích giành giật hành khách của nhau. Cách làm này trái với mọi nguyên lý kinh doanh hàng không, gây bất bình cho những hành khách mua vé sớm với giá vé cao hơn những hành khách mua vé muộn hơn.

Điều đó gây ra tâm lý hành khách không muốn mua vé máy bay xa ngày bay nữa, mà chờ các hãng hàng không “xả hàng” sát ngày bay, làm cho hầu hết vé máy bay được bán rất sát ngày bay, thậm chí được bán tại sân bay ngay trước giờ bay. Nguy hiểm hơn, nó gây rối loạn, thậm chí là vô hiệu hoá các hệ thống tin học quản trị doanh thu hiện đại mà các hãng hàng không đầu tư hàng triệu USD. Ông Nam cho rằng các hãng hàng không cần chấm dứt cách làm lợi bất cập hại này.

“Đây cũng là vấn đề mà, theo tôi, các cơ quan quản lý hàng không nên xem xét và xác lập quan điểm quản lý của mình”, ông Nam góp ý.

Cùng quan điểm, chị Nga góp ý: “Theo tôi, nếu cần thiết thì cục hàng không có thể quy định cụ thể trên mỗi chuyến bay vé giá rẻ chỉ được chiếm tỷ lệ là bao nhiêu % chứ nếu áp giá sàn thì quá tiêu cực…”.

Chuyện có hay không giá sàn vé máy bay còn phải chờ các cơ quan quản lý trả lời. Song, câu chuyện một lần nữa nhắc nhở các DN nên tập trung đầu tư vào công nghệ, tiết kiệm chi phí để hạ giá thành, tăng lợi nhuận, chứ không nên trông chờ vào “phép mầu giá sàn” để cạnh tranh.