Quỹ tín dụng lúng túng vì bỏ sổ hộ khẩu

Theo quy định việc bỏ sổ hộ khẩu đã chính thức được thực hiện từ 1/1/2023. Từ nay việc xác nhận công dân, xác nhận cư trú và nhân thân được thực hiện theo căn cước công dân gắn chíp. Tuy nhiên, trên thực tế những tháng gần đây, các quỹ tín dụng nhân dân (QTDND) vẫn lúng túng trong việc xác nhận nhân thân, xác nhận thành viên hộ gia đình để tiến hành các hoạt động cho vay.

Theo nắm bắt của phóng viên, sau khi triển khai các quy định về bỏ sử dụng sổ hộ khẩu, việc xác định thành viên liên quan trong hộ gia đình tại các quỹ tín dụng nhân dân (QTDND) mất nhiều thời gian hơn; đồng thời cách thức xác nhận ở mỗi địa phương mỗi khác nhau khiến các QTDND lúng túng.

Ảnh minh họa

Theo nắm bắt của phóng viên, hiện nhiều QTDND đang tạm thời áp dụng việc xác định thành viên hộ gia đình thông qua nhiều loại giấy tờ khác. Chẳng hạn đối với trường hợp xác định thông tin cư trú của cá nhân, quỹ này sử dụng thông tin trên căn cước công dân có gắn chip hoặc giấy xác nhận cư trú của công an địa phương. Đối với xác định quan hệ vợ chồng, sử dụng giấy đăng ký kết hôn hoặc giấy tờ có giá trị tương đương khác. Riêng việc xác định mối quan hệ hộ gia đình thì sử dụng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất - có thông tin người đồng sở hữu.

Các QTDND bày tỏ sự lúng túng vì không có hướng dẫn cụ thể đối với việc tra cứu thông tin từ nền tảng cơ sở dữ liệu điện tử về định danh công dân VneID. Thêm vào đó, nhiều địa phương chưa cập nhật đầy đủ thành viên gia đình trên ứng dụng VneID nên không thể tra cứu được.

Đại diện một QTDND cho rằng, việc bỏ sổ hộ khẩu nhưng lại yêu cầu xác nhận cư trú khiến các quỹ mất thời gian nhiều hơn. Khi không tra cứu được thông tin trên ứng dụng VneID buộc họ phải dùng các giấy tờ khác như giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy đăng ký kết hôn… để xác minh thông tin. Trong các trường hợp khách hàng thế chấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để vay vốn , thậm chí phải chờ ngành tư pháp địa phương hướng dẫn, các phòng công chứng triển khai thì mới thực hiện được.

Liên quan đến vấn đề này, một lãnh đạo Hiệp hội QTDND Việt Nam xác nhận, thời gian qua việc bỏ sử dụng sổ hộ khẩu đã khiến nhiều QTDND gặp lúng túng trong việc xác định thành viên gia đình khi tiến hành các thủ tục cho vay. Một số QTDND đã kiến nghị lên Hiệp hội và các sở, ngành địa phương về vấn đề này. Tuy nhiên tình hình chưa được cải thiện, cơ sở dữ liệu điện tử trên hệ thống VneID chưa được cập nhật đầy đủ. Một số địa phương đang đẩy mạnh định danh cấp độ hai để có thể cung cấp thông tin cư trú khi giao dịch dân sự, nhưng cũng chưa đồng bộ ở phạm vi toàn quốc.

Vị này cho biết, hiện nay NHNN đã ban hành Thông tư 01/2023/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung Thông tư 04/2015/TT-NHNN quy định về QTDND. Theo đó, một số quy định trong việc sử dụng thông tin từ căn cước công dân gắn chip và tra cứu thông tin trên VneID cũng đã được hướng dẫn chi tiết.

Cụ thể, hồ sơ đề nghị cấp giấy phép thành lập và hoạt động của QTDND yêu cầu cần phải có số thẻ căn cước công dân gắn chip với thành viên, người đại diện hộ gia đình, người đại diện phần vốn góp đối với thành viên là pháp nhân và không cần thông tin từ sổ hộ khẩu.

Quy định mới cũng bổ sung quy định (khoản 1a, Điều 12) NHNN cấp tỉnh, thành phố có thể khai thác các thông tin cần thiết trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư khi xem xét, thẩm định thông tin về cư trú. Trong trường hợp không khai thác được các thông tin cần thiết trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, NHNN cấp tỉnh, thành phố có quyền yêu cầu Ban trù bị của các QTDND cung cấp bản sao một trong các giấy tờ có giá trị chứng minh thông tin về cư trú theo quy định của pháp luật về khai thác, sử dụng thông tin về cư trú để giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công. Vì vậy, có thể trong các tháng tới những vướng mắc về thủ tục hành chính liên quan đến việc xác định cư trú, xác định nhân thân trong hoạt động cho vay tại các QTDND nói riêng và các TCTD nói chung sẽ được tháo gỡ.