Rủi ro mới cho kinh tế toàn cầu

Mặc dù tác động có thể cần thời gian để trở nên rõ ràng và sẽ phụ thuộc vào xung đột kéo dài bao lâu, mức độ căng thẳng như thế nào và liệu nó có lan sang các khu vực khác trong khu vực hay không.

Agustin Carstens - Tổng giám đốc Ngân hàng Thanh toán Quốc tế cho biết trong bài thuyết trình trước Hiệp hội Kinh tế Kinh doanh quốc gia: “Còn quá sớm để nói” những tác động có thể là gì, mặc dù thị trường dầu mỏ và chứng khoán có thể bị ảnh hưởng ngay lập tức.

Nhưng chiến tranh ít nhất có khả năng tạo thêm một loạt yếu tố khó lường cho nền kinh tế toàn cầu vốn đang chậm lại và thị trường Mỹ vẫn đang thích ứng với khả năng Fed sẽ duy trì lãi suất cao trong thời gian dài hơn dự kiến.

“Bất kỳ nguồn gốc bất ổn kinh tế nào cũng đều làm trì hoãn việc ra quyết định, làm tăng phần bù rủi ro và đặc biệt là với khu vực đó… người ta lo ngại về nguồn cung dầu”, Carl Tannenbaum - Nhà kinh tế trưởng của Northern Trust cho biết. “Thị trường cũng sẽ theo dõi các kịch bản diễn ra như thế nào”, ông nói và lo ngại, liệu sau nhiều thập kỷ bất ổn ở Trung Đông, đợt bùng phát bạo lực này có diễn biến khác hay không. “Câu hỏi đặt ra là liệu sự lặp lại này có làm mất cân bằng trạng thái cân bằng dài hạn không?”

Cuộc xung đột tại dải Gaza và các vấn đề liên quan có thể sẽ chiếm vị trí cao trong chương trình nghị sự của các nhà lãnh đạo tài chính toàn cầu khi họ tham dự Hội nghị thường niên của IMF và WB tại Maro trong tuần này.

Đối với các ngân hàng trung ương, nó đặt ra một vấn đề nan giải là liệu nó có khả năng dẫn đến áp lực lạm phát mới hay không, bởi Trung Đông không chỉ là nơi có các nhà sản xuất dầu lớn như Iran và Ả Rập Saudi, mà còn có các tuyến đường vận chuyển lớn qua Vịnh Suez.

Các quan chức Fed đã trích dẫn giá năng lượng cao gần đây là một rủi ro có thể xảy ra đối với triển vọng giảm dần lạm phát của họ, nhưng cũng nói rằng họ cảm thấy nền kinh tế Mỹ có khả năng tránh được suy thoái kinh tế - không có một số cú sốc bất ngờ từ bên ngoài.

Tuy nhiên với xung đột hiện đang hoành hành ở một khu vực sản xuất dầu lớn, phản ứng giữa các thương nhân và các nước lớn như Iran và Ả Rập Saudi sẽ được theo dõi chặt chẽ để xem liệu một đợt tăng giá khác có xảy ra hay không. Giao dịch trên thị trường trái phiếu và chứng khoán trong những ngày tới sẽ cho thấy thị trường tiên đoán về vấn đề này thế nào. “Xung đột gây ra rủi ro giá dầu cao hơn và rủi ro đối với cả lạm phát và triển vọng tăng trưởng”, Karim Basta - Nhà kinh tế trưởng tại III Capital Management cho biết.

Các quan chức Fed gần đây đã theo dõi sự gia tăng gần đây của lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ vì các dấu hiệu cho thấy nhà đầu tư có thể đã đẩy các điều kiện tài chính vượt quá mức cần thiết để hạ nhiệt lạm phát và làm tăng nguy cơ nền kinh tế chậm lại quá mức.

Tuy nhiên cuộc xung đột giữa Israel với Hamas càng làm tăng thêm mối lo ngại về nền kinh tế toàn cầu, nó có thể đảo ngược xu hướng đó nếu dòng vốn đổ xô vào các tài sản được xem là an toàn như trái phiếu kho bạc Mỹ, điều thường xảy ra vào những thời điểm có khả năng xảy ra khủng hoảng.

Mặc dù lãi suất thị trường giảm trong các trường hợp khác có thể được coi là một nguồn lạm phát mới, khuyến khích người tiêu dùng và doanh nghiệp vay và chi tiêu, nhưng bối cảnh hiện tại có thể dẫn đến một kết luận khác, nhấn mạnh vào những rủi ro đối với kinh tế toàn cầu trước một cuộc chiến tranh khu vực mới.