Sẵn sàng mọi phương án
Tái cơ cấu TCTD giai đoạn 2016-2020: Mạnh tay với sở hữu chéo | |
Sáp nhập Ngân hàng: Phương án tối ưu tái cơ cấu TCTD | |
Đẩy mạnh tái cơ cấu TCTD, phấn đấu đưa nợ xấu xuống dưới 3% |
Ông Nguyễn Trí Hiếu |
NHNN vừa ban hành dự thảo Thông tư quy định về trình tự, thủ tục thu hồi Giấy phép và thanh lý tài sản của TCTD; trình tự, thủ tục thu hồi Giấy phép văn phòng… Theo nhận định của TS. Nguyễn Trí Hiếu, đây là động thái tích cực cho thấy NHNN đang chuẩn bị các phương án để sẵn sàng cho công cuộc tái cơ cấu hệ thống các TCTD một cách quyết liệt trong thời gian tới.
Theo ông việc ban hành Thông tư liên quan đến thu hồi giấy phép có tạo sức ép đến quá trình tái cơ cấu của các TCTD?
Thực ra vấn đề thu hồi giấy phép không phải là mới. Luật Các TCTD cũng đã đưa ra quy định trên. Nhưng tôi nghĩ rằng, có thể thời điểm này, song song với dự thảo Nghị quyết xử lý nợ xấu, Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật các TCTD thì NHNN đưa Dự thảo Thông tư này lấy ý kiến trong đó bao hàm nội dung trường hợp các NH phá sản có thể chủ động tình huống xấu nhất có thể xảy ra. Nếu tới đây, chúng ta cho phép NH phá sản, chắc chắn phải có sẵn cơ chế thu hồi giấy phép kinh doanh của NH.
Dự thảo Thông tư này cũng đưa ra lộ trình rõ ràng cho từng đối tượng điều chỉnh. Như trường hợp TCTD bị thu hồi giấy phép, NHNN quy định, trong thời hạn tối đa 60 ngày kể từ ngày văn bản đình chỉ hoạt động có hiệu lực thi hành TCTD, chi nhánh NH nước ngoài phải xây dựng xong phương án thanh lý tài sản kèm hồ sơ thu hồi giấy phép.
Trên thực tế, bước thu hồi giấy phép thực sự chỉ là bước đệm cho một NH chuẩn bị phá sản. Vì theo nguyên tắc thu hồi giấy phép, NH không được hoạt động thì cầm chắc khả năng phá sản. Tuy nhiên cũng có thể NH này vẫn được cứu bằng hình thức khác. Như ở Mỹ, một NH bị thu hồi giấy phép có nghĩa là NH đó đã được tòa án cho phép phá sản. Tuy nhiên, có nhiều trường hợp NH bị phá sản được Tổng công ty Bảo hiểm tiền gửi của Mỹ (FDIC) tiếp quản. Khi tổ chức này tham gia tiếp quản NH, họ kiểm tra tài khoản, tình hình tài chính của NH này để đưa đến quyết định là mở lại NH đó dưới một tên mới hoặc có thể thanh lý tài sản NH.
Dự thảo Thông tư quy định thời hạn thanh lý tài sản là 12 tháng, nếu quá thời hạn này, TCTD chưa kết thúc thanh lý phải báo cáo đề nghị gia hạn thời gian thanh lý... Theo ông, thời gian trên đủ để NH thực hiện trách nhiệm bảo đảm quyền lợi người gửi tiền, cổ đông, nhà đầu tư?
Tôi nghĩ thời gian trên là khá dài để cho các NH thực hiện thanh lý tài sản. Song, tôi cũng hiểu vì sao NHNN lại đưa ra “room” thời gian gia hạn, bởi hiện tại như chúng ta biết, luật pháp nghiêng về người đi vay nhiều hơn người cho vay, chính vì thế tài sản bảo đảm rất khó xử lý nếu không có sự đồng thuận của người đi vay. Nhưng nếu Nghị quyết của Quốc hội về xử lý nợ xấu được thông qua, quyền chủ nợ được ghi nhận và theo hướng tăng lên thì việc thanh lý tài sản trở nên nhanh chóng, thuận lợi hơn nhiều. Trong trường hợp có cơ chế hạ tầng tốt như vậy, tôi nghĩ có thể chỉ cần 2 năm là đủ thời gian các NH thực hiện nghĩa vụ của mình.
Ông có góp ý gì thêm đối với Dự thảo trên không?
Tôi thấy việc xét thứ tự ưu tiên phân chia tài sản của TCTD, chi nhánh NH nước ngoài cần phải đưa điều mục thanh toán các khoản tiền gửi cho người gửi tiền là ưu tiên đầu tiên. Ở nước ngoài, khi NH phá sản, khách hàng nhận ngay đền bù từ bảo hiểm tiền gửi. Như ở Mỹ trong vòng 1 tuần, người gửi tiền nhận được ngay. Còn những thứ tự ưu tiên về sau tôi thấy là hợp lý.
Xin cảm ơn ông!