Sẽ tổ chức đấu thầu lại để bảo đảm mua đủ số lượng gạo dự trữ theo quy định

Bộ Tài chính đề nghị điều tra, xác minh thông tin tiêu cực trong hoạt động xuất khẩu gạo

Ảnh minh họa

Theo ông Lê Văn Thời, đến nay, đã có tổng cộng có 28 doanh nghiệp trúng thầu cung cấp gạo dự trữ quốc gia năm 2020 với số lượng 178.000 tấn, trong đó có 2 doanh nghiệp ký hợp đồng đủ số lượng gạo đã trúng thầu, 2 doanh nghiệp ký một phần số đã trúng thầu, 24/28 doanh nghiệp còn lại từ chối ký hợp đồng.

Trong tổng số 190.000 tấn gạo tổ chức đấu thầu, hiện các Cục Dự trữ Nhà nước khu vực mới chỉ ký hợp đồng được 7.700 tấn (đã nhập kho 3.280 tấn), còn lại 182.300 tấn không ký được hợp đồng và phải tổ chức đấu thầu lại (bao gồm 12.000 tấn không có nhà thầu trúng thầu và 170.300 tấn nhà thầu trúng thầu nhưng từ chối ký hợp đồng).

Ông Lê Văn Thời cho rằng, trong trường hợp nhà thầu trúng thầu từ chối ký hợp đồng, theo quy định của Luật Đấu thầu thì chủ đầu tư sẽ thu bảo đảm dự thầu của nhà thầu theo quy định để nộp Ngân sách nhà nước (số tiền từ 1% đến 3% giá gói thầu tùy theo quy mô, giá trị gói thầu).

Cũng theo Phó Tổng cục trưởng Lê Văn Thời, những năm trước đây, việc đấu thầu mua gạo dự trữ quốc gia cũng đã có tình trạng một số nhà thầu từ chối ký hợp đồng sau khi được phê duyệt trúng thầu, nhưng với số lượng rất ít, do vậy về tổng thể không làm ảnh hưởng lớn đến kết quả đấu thầu và nguồn lực dự trữ quốc gia hàng năm. Năm 2020 mới xuất hiện tình trạng nhiều các doanh nghiệp từ chối ký hợp đồng;

Lý giải về điều này, ông Lê Văn Thời cho biết, theo đánh giá của các chuyên gia cũng như báo cáo của các Cục Dự trữ Nhà nước khu vực và các doanh nghiệp, nguyên nhân các nhà thầu trúng thầu nhưng từ chối ký hợp đồng là do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 nên nhu cầu dự trữ và mua tạm trữ lương thực của các doanh nghiệp, người dân trong nước tăng cao.

Mặt khác trong những tháng đầu năm, thị trường xuất khẩu gạo của các doanh nghiệp đi các nước: Philippines, Malaysia, Trung Quốc... tăng mạnh, dẫn đến thị trường giao dịch gạo trong thời gian qua rất sôi động (nhất là đối với loại gạo tẻ đủ tiêu chuẩn nhập kho dự trữ quốc gia), giá gạo liên tục tăng từ 1.200 - 2.000 đồng/kg so với thời điểm mở thầu (ngày 12/3/2020) nên nhà thầu không thực hiện được và có văn bản từ chối ký hợp đồng. Việc này dẫn đến việc Tổng cục Dự trữ Nhà nước sẽ phải tổ chức đấu thầu lại số gạo còn lại theo kế hoạch vì thế để bảo đảm hoàn thành chỉ tiêu mua gạo năm 2020, thời gian nhập gạo sẽ chậm hơn so với dự kiến ban đầu từ 15 đến 30 ngày.

Trước tình trạng các doanh nghiệp hủy thầu như hiện nay, để bảo đảm số lượng gạo dự trữ theo chỉ đạocủa Thủ tướng, Phó Tổng cục trưởng Lê Văn Thời cho rằng cần phải tổ chức triển khai đấu thầu lại. Ngay trong ngày 16/4/2020, Tổng cục Dự trữ Nhà nước đã phê duyệt kế hoạch đấu thầu để các Cục Dự trữ Nhà nước khu vực tổ chức đấu thầu lại theo đúng quy trình, quy định của luật Đấu thầu; thời gian phát hành hồ sơ mời thầu trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia từ ngày 17/4/2020; thời gian mở thầu ngày 12/5/2020; dự kiến thời gian hoàn thành nhập gạo trong tháng 6/2020. Đồng thời, Tổng cục Dự trữ Nhà nước đã chỉ đạo các Cục Dự trữ Nhà nước khu vực khẩn trương tổ chức triển khai thực hiện để phấn đấu mua đủ 100% số lượng gạo được Thủ tướng Chính phủ giao.

Bên cạnh đó, Tổng cục Dự trữ Nhà nước cũng đề nghị Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành có liên quan nghiên cứu sửa đổi Luật Đấu thầu để quy định mức bảo đảm dự thầu cao hơn hoặc bổ sung thêm chế tài xử lý khác lý do. Hiện nay, theo quy định của Luật Đấu thầu, trường hợp nhà thầu trúng thầu nhưng từ chối ký kết hợp đồng thì bị thu bảo đảm dự thầu từ 1% đến 3% giá gói thầu. Với mức bảo đảm dự thầu này, trong trường hợp thị trường có biến động tăng giá cao thì chưa đủ ràng buộc trách nhiệm của nhà thầu khi trúng thầu.