Sức chống chịu của ngân hàng ngày càng tốt hơn

Tại Toạ đàm “Điểm sáng đầu tư 2023”, bà Trần Kiều Oanh, Trưởng phòng Phân tích Định chế Tài chính của FiinGroup đã chỉ ra những thách thức cũng như 3 điểm sáng của ngành Ngân hàng. Bà Oanh cho rằng: “Sức chống chịu của ngân hàng ngày càng tốt hơn’’.

Nhận định về ngành Ngân hàng trong năm nay, bà Oanh cho rằng thách thức đầu tiên là chất lượng tài sản suy giảm tạo áp lực lên tăng trưởng lợi nhuận của các ngân hàng.

Cùng với đó, môi trường lãi suất cao khiến biên lãi ròng (NIM) có khả năng bị thu hẹp trong nửa đầu năm 2023. Mặt bằng lãi suất huy động liên tục tăng cao khiến chi phí vốn của ngân hàng bị đội lên, trong khi đó tỷ suất tài sản sinh lãi có thể tăng chậm hơn, cùng với việc cho vay có độ trễ 3-6 tháng dẫn đến NIM có thể thu hẹp nhẹ trong 1-2 quý tới.

"Một thách thức lớn nữa với các ngân hàng là nhu cầu bức thiết phải tăng bộ đệm vốn. Trước các cú sốc từ môi trường kinh doanh bất lợi, tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu (CAR) của các ngân hàng Việt Nam vẫn ở mức tương đối mỏng so với các quốc gia trong khu vực. CAR của khối NHTM nhà nước là 9%, các NHTM cổ phần là 12%, trong khi tỷ lệ này đối với khối ASEAN 5 là 19%", bà Oanh lưu ý.

Tuy nhiên, bên cạnh những thách thức, ngành Ngân hàng cũng có những điểm sáng để kỳ vọng.

Theo chuyên gia FiinGroup, trên bình diện chung, sức khỏe của các ngân hàng đã tốt hơn rất nhiều so với thời điểm cách đây 10 năm - thời điểm bong bóng bất động sản, khủng hoảng kinh tế… Theo đó, nếu nhìn vào bộ đệm dự phòng của các ngân hàng, mà ở đây là tỷ lệ bao phủ nợ xấu, thì tỷ lệ này đã tăng gấp đôi sau 10 năm, từ mức trung bình 61% tăng lên 123%.

Điểm sáng tiếp theo là kỳ vọng tăng trưởng thu nhập lãi sẽ được cải thiện vào nửa cuối năm 2023. Theo bà Oanh, môi trường lãi suất cao sẽ hút tiền gửi chảy lại vào hệ thống ngân hàng, làm giảm áp lực chi phí vốn, giúp ngân hàng có dư địa cải thiện thu nhập lãi.

Đồng thời, chính sách tiền tệ của NHNN được định hướng kiềm chế đà tăng lãi suất để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, đảm bảo an toàn hệ thống. Từ đó, các ngân hàng thuần bán lẻ và có tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn (CASA) cao sẽ có khả năng chống chịu tốt hơn do lợi thế về nguồn vốn giá rẻ, tạo dư địa để cải thiện NIM.

Cùng với đó, thu nhập từ phí và hoa hồng tiếp tục đóng góp tích cực cho lợi nhuận của ngân hàng, phần nào giúp giảm sự phụ thuộc vào tăng trưởng tín dụng. Nỗ lực số hóa và việc ký kết các hợp đồng phân phối bảo hiểm mới sẽ tạo dư địa bán chéo lớn vẫn sẽ mang về nguồn thu nhập ổn định trong năm 2023 và những năm tiếp theo.

FiinGroup ước tính, trong 63,1 nghìn tỷ lãi thuần từ hoạt động dịch vụ đóng góp bởi 26 ngân hàng thương mại chiếm 71% dư nợ tín dụng toàn hệ thống, gần 38% đến từ dịch vụ thanh toán và ký quỹ, 24,5% đến từ hoạt động hợp tác bảo hiểm Bancassurance và 30,5% từ nghiệp vụ ngân hàng đầu tư và các dịch vụ khác.