Tăng cường mối quan hệ ngân hàng - fintech

Bà Hiền cho rằng, trong tương lai, các ngân hàng sẽ có xu hướng giảm bớt số lượng chi nhánh, chuyển hóa dần vai trò của ngân hàng từ thực hiện giao dịch sang tư vấn, đồng thời hướng tới xây dựng mô hình ngân hàng số nhằm cung cấp trải nghiệm tốt hơn cho nhiều phân khúc khách hàng.

Bên cạnh đó, nhờ sự phát triển mạnh mẽ của các công ty công nghệ tài chính (fintech) hoạt động ngân hàng hứa hẹn sẽ có những thay đổi lớn cả về công nghệ lẫn dịch vụ khách hàng thông qua hai hình thức. Thứ nhất, bản thân các nhà băng sẽ tiến hành đầu tư, nâng cấp hạ tầng cơ sở công nghệ mới thay thế cho các hệ thống công nghệ đã cũ cũng như hiện đại hóa quy trình hoạt động hiện hành. Thứ hai, các ngân hàng sẽ tiến hành liên kết, hợp tác với công ty fintech nhằm tận dụng ưu thế sẵn có về công nghệ của những công ty này, nhằm mang lại trải nghiệm tốt hơn cho người dùng.

Theo bà Hiền, với những ngân hàng có hệ thống internet banking chưa phát triển mạnh, việc hợp tác với các doanh nghiệp fintech cũng là lời giải trong ngắn hạn cho bài toán gia tăng tiện ích cho khách hàng. Đây cũng là một trong những yếu tố then chốt với các ngân hàng định hướng bán lẻ. "Đó là lý do mà hầu như các ngân hàng hiện nay đều ký hợp tác với một hoặc vài doanh nghiệp fintech để gia tăng lựa chọn trong vấn đề thanh toán, chuyển tiền cho khách hàng của mình", bà Hiền nhận định.

Tuy nhiên, mối quan hệ hợp tác giữa ngân hàng và fintech cũng đang gặp một số rào cản. Cụ thể, theo ThS. Vương Minh Giang, Trưởng phòng Mô hình và công cụ quản trị rủi ro Vietcombank, các ngân hàng vướng mắc từ các quy định pháp lý cho hoạt động fintech và ngân hàng số. Sự phát triển nhanh chóng của công nghệ, các quy định pháp lý chưa thay đổi kịp thời để điều chỉnh những mô hình kinh doanh, quan hệ kinh doanh mới. Trong khi lĩnh vực tài chính - ngân hàng là lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế, luôn được nhà nước quản lý với hành lang pháp lý chặt chẽ. Bên cạnh đó còn rào cản liên quan đến thủ tục đấu thầu, lựa chọn giải pháp công nghệ do các công ty fintech cung ứng cho ngân hàng.

Ngoài ra, khó khăn còn đến từ yếu tố thị trường như thói quen tiêu dùng của khách hàng. Khi người dân vẫn chưa thay đổi thói quen dùng tiền mặt và còn e ngại khi tiếp cận với công nghệ thanh toán mới, cơ sở hạ tầng thanh toán vẫn tập trung ở khu vực đô thị và chưa vươn tới một cách đồng đều tại các khu vực nông thôn... Khó khăn cũng đến từ vấn đề an toàn thông tin. Bởi lẽ, chuyển đổi số của ngân hàng và sự phát triển các dịch vụ tài chính công nghệ số đem đến nhiều cơ hội lớn nhưng đi kèm với đó là các vấn đề đảm bảo an ninh, an toàn cho các hệ thống. Trong khi xu thế tội phạm công nghệ cao tấn công vào lĩnh vực ngân hàng, tài chính tại Việt Nam đang ngày càng tăng cả về số lượng lẫn mức độ tinh vi, phức tạp và gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng.

Trước những khó khăn trên, để tăng cường mối quan hệ giữa ngân hàng - fintech, gia tăng lợi ích cho khách hàng, nhóm nghiên cứu của Vietcombank khuyến nghị sớm hoàn thiện thể chế quản lý Nhà nước về lĩnh vực fintech, thông qua xây dựng và ban hành Cơ chế quản lý thử nghiệm có kiểm soát hoạt động fintech trong lĩnh vực ngân hàng. Về dài hạn, cơ quan quản lý cần tiếp tục rà soát và hoàn thiện hành lang pháp lý, xây dựng cơ chế, chính sách phát triển fintech. Song song với đó, là xây dựng cơ sở hạ tầng dữ liệu dùng chung và mạng lưới hỗ trợ đổi mới sáng tạo…

Đối với các ngân hàng, cần xây dựng quy định, cơ chế, hướng dẫn tạo điều kiện cho quá trình chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ và hợp tác với các công ty fintech trong hoạt động ngân hàng; phát triển hạ tầng số theo hướng ứng dụng các công nghệ fintech, đơn giản hóa, tự động hóa, đảm bảo an ninh mật; phát triển các mô hình ngân hàng số, xây dựng và phát triển năng lực kỹ thuật số ứng dụng các công nghệ fintech. Đồng thời, các nhà băng cũng cần nâng cao năng lực quản lý dữ liệu, phát triển và khai thác hiệu quả dữ liệu số; phát triển nguồn nhân lực, chuyển đổi nhận thức, đẩy mạnh hoạt động truyền thông, tăng cường kiến thức về fintech và chuyền đổi số trong ngân hàng; xây dựng văn hóa số.

Còn đối với các công ty fintech, cần ưu tiên phát triển giá trị thương hiệu, duy trì tư duy “mở” trong hợp tác phát triển hệ sinh thái dịch vụ số phù hợp với định hướng cung ứng dịch vụ của ngân hàng. Tiếp tục đầu tư mạnh mẽ, tập trung vào các sản phẩm công nghệ 4.0; tập trung đầu tư nguồn nhân lực có trình độ cao trong quản trị rủi ro. Bên cạnh đó, các công ty fintech cũng cần tăng cường các mô hình quản trị hiệu quả và năng lực quản trị bền vững; tích cực phối hợp, trao đổi thông tin với các cơ quan quản lý, tổ chức tài chính…