Tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp tiếp cận gói hỗ trợ lãi suất 2%

	Bài toán lãi suất
	Hỗ trợ lãi suất 2%: Không nên vội vàng

Tham dự và chỉ đạo Hội nghị có đồng chí Lê Minh Khái, Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; đồng chí Nguyễn Thị Hồng, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Thống đốc NHNN; đồng chí Đào Minh Tú, Phó Thống đốc Thường trực NHNN. Cùng dự có đại diện lãnh đạo một số bộ, ngành Trung ương, UBND 63 tỉnh, thành phố; các đồng chí lãnh đạo các hiệp hội doanh nghiệp, NHTM, các đơn vị thuộc NHNN Trung ương, NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố.

Toàn cảnh Hội nghị

Nỗ lực hỗ trợ doanh nghiệp, người dân

Phát biểu tại Hội nghị, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, hai năm vừa qua, đại dịch COVID-19 bùng phát đã tác động nghiêm trọng đến đời sống kinh tế - xã hội của hầu khắp các nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Chính phủ các nước đã thực hiện nhiều giải pháp để hỗ trợ nền kinh tế. Thế giới đang đối mặt với nguy cơ lạm phát bùng phát trên toàn cầu, giá các mặt hàng tăng cao, các nước đang thực hiện chính sách tiền tệ thắt chặt để ứng phó với lạm phát.

Việt Nam cũng phải ứng phó với những tác động nghiêm trọng của đại dịch, trải qua những giai đoạn khó khăn nhưng với sự chỉ đạo của Đảng, Chính phủ, trong thời gian qua đã có nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế. Trong đó, ngành Ngân hàng bằng nguồn lực của mình đã chủ động triển khai nhiều chính sách, giải pháp về tiền tệ, tín dụng, lãi suất, thanh toán nhằm hỗ trợ khách hàng, nền kinh tế vượt qua khó khăn của đại dịch, khôi phục sản xuất kinh doanh, ổn định đời sống.

Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú cho biết, NHNN đã điều hành đồng bộ, linh hoạt các công cụ chính sách tiền tệ, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát, ổn định thị trường tiền tệ và ngoại hối, bảo đảm an toàn hệ thống các tổ chức tín dụng (TCTD), góp phần giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô; ban hành các Thông tư cho phép TCTD cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn giảm lãi, giữ nguyên nhóm nợ, tạo điều kiện để khách hàng gặp khó khăn tạm thời được giãn, hoãn các khoản nợ đến hạn, không bị chuyển nhóm nợ và có thể tiếp cận nguồn vốn vay khôi phục sản xuất kinh doanh.

Kết quả, đến ngày 30/6/2022, tín dụng toàn nền kinh tế đạt trên 11,4 triệu tỷ đồng, tăng 9,35% so với cùng kỳ (cùng kỳ năm 2021 tăng 6,47%); huy động vốn đạt trên 11,8 triệu tỷ đồng, tăng 4,51% so với cuối năm 2021 (cùng kỳ năm 2021 tăng 4,09%). Cơ cấu tín dụng tiếp tục tập trung vốn cho lĩnh vực sản xuất kinh doanh, nhất là các lĩnh vực ưu tiên; tín dụng đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro được kiểm soát. Các TCTD đã thực hiện cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ lũy kế đạt 709.038 tỷ đồng, tổng số tiền lãi miễn, giảm, hạ cho khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 đến nay đạt trên 50.000 tỷ đồng.

Bên cạnh các giải pháp điều hành trong thời gian qua, để hỗ trợ phục hồi doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh, thực hiện nhiệm vụ được giao, NHNN đã trình Chính phủ ban hành Nghị định 31/2022/NĐ-CP ngày 20/5/2022 về hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước đối với khoản vay của doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh và Thống đốc NHNN đã ban hành Thông tư 03/2022/TT-NHNN trong cùng ngày 20/5/2022 hướng dẫn NHTM thực hiện.

Theo Phó Thống đốc, đây là chính sách sử dụng ngân sách nhà nước có quy mô lớn triển khai qua hệ thống NHTM, do đó ngay từ trong quá trình dự thảo, NHNN đã tích cực, chủ động phối hợp, bàn bạc rất kỹ lưỡng với các bộ, ngành, các NHTM thông qua rất nhiều cuộc họp cũng như lấy ý kiến bằng văn bản để xây dựng, hoàn thiện Nghị định và Thông tư hướng dẫn, với mục tiêu hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh tiết giảm chi phí để vượt qua khó khăn, ổn định và phát triển sản xuất kinh doanh, tạo nền tảng và động lực phát triển nền kinh tế; đồng thời, đảm bảo nguyên tắc công bằng, công khai, minh bạch, xác định đúng đối tượng cần hỗ trợ, tạo điều kiện tối đa cho doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh; hạn chế các sai phạm trong quá trình triển khai, thực hiện dự toán, quyết toán hỗ trợ lãi suất.

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị. Cần sự chung tay của các bộ, ngành cùng NHNN Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái nhấn mạnh, trong thời gian tới, NHNN cần tiếp tục chỉ đạo sát, thường xuyên theo dõi, giám sát, đánh giá kết quả triển khai hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước đối với khoản vay của doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh để kịp thời đề xuất các giải pháp hiệu quả, bám sát thực tiễn và tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện theo đúng tinh thần của Nghị quyết. Bên cạnh đó, các bộ, ngành liên quan tiếp tục phối hợp chặt chẽ với NHNN và ngành Ngân hàng triển khai thực hiện hiệu quả chính sách hỗ trợ lãi suất. Cụ thể, Bộ Kế hoạch và Đầu tư kịp thời xử lý các khó khăn, vướng mắc liên quan đến đối tượng hỗ trợ lãi suất trong quá trình thực hiện Chương trình; trình cấp có thẩm quyền bổ sung/bố trí vốn kế hoạch đầu tư công theo quy định để NHNN có cơ sở thông báo hạn mức hỗ trợ lãi suất chính thức cho các NHTM. Bộ Tài chính bảo đảm đầy đủ, kịp thời nguồn kinh phí hỗ trợ lãi suất, hỗ trợ, tạo thuận lợi cho NHTM trong quá trình thực hiện dự toán và quyết toán số tiền hỗ trợ lãi suất. Bộ Xây dựng đôn đốc các địa phương, sớm công bố công khai danh sách dự án xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, cải tạo chung cư cũ được hỗ trợ lãi suất trên trang thông tin điện tử để các NHTM chủ động tiếp cận và cho vay hỗ trợ lãi suất theo quy định. Bộ Thông tin và Truyền thông, các cơ quan báo, đài phối hợp phổ biến chính sách tới đông đảo doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh thuộc đối tượng được hỗ trợ lãi suất; các hiệp hội làm tốt công tác tuyên truyền về chính sách cho vay hỗ trợ lãi suất đến các cấp, các ngành, hội viên, người dân, doanh nghiệp để biết, tổ chức thực hiện và giám sát, đảm bảo đúng mục tiêu, đúng đối tượng, góp phần nâng cao hiệu quả thực thi chính sách. UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo các sở, ban, ngành trên địa bàn phối hợp với ngành Ngân hàng trên địa bàn trong quá trình triển khai chính sách; đẩy mạnh triển khai các hoạt động kết nối ngân hàng - doanh nghiệp để kịp thời nắm bắt và xử lý các khó khăn, vướng mắc phát sinh nhằm nâng cao hiệu quả thực thi chính sách. Về phía các NHTM, cần đẩy mạnh triển khai thực hiện hỗ trợ lãi suất theo quy định tại Nghị định số 31/2022/NĐ-CP của Chính phủ và Thông tư 03/2022/TT-NHNN của NHNN trong toàn hệ thống; đẩy mạnh công tác truyền thông; đảm bảo thực hiện hỗ trợ lãi suất đúng quy định, đúng đối tượng, đúng mục đích.

Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng phát biểu tại Hội nghị.

Phát biểu tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng khẳng định, NHNN sẽ cùng các bộ, ngành triển khai Nghị định 31/2022/NĐ-CP ngày 20/5/2022 theo đúng tinh thần Nghị quyết 11 của Chính phủ, đặc biệt là chỉ đạo của Phó Thủ tướng liên quan đến vấn đề theo dõi sát, tháo gỡ kịp thời vướng mắc quá trình thực hiện, đảm bảo tổ chức triển khai hiệu quả gói hỗ trợ lãi suất.

Thống đốc cũng đề nghị các TCTD bám sát vào Thông tư 03/2022/TT-NHNN, kịp thời phản ánh những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện, đồng hành cùng doanh nghiệp, hướng dẫn để doanh nghiệp hiểu gói hỗ trợ và tiếp cận tốt. Với các đơn vị của NHNN trung ương và các tỉnh thành cần theo dõi, tích cực phối hợp với các sở, ban, ngành tại địa phương để đảm bảo gói hỗ trợ lãi suất được triển khai hiệu quả, thiết thực.

Đảm bảo hỗ trợ đủ, đúng đối tượng

Phó Thống đốc Đào Minh Tú thông tin, NHNN đã đôn đốc các NHTM khẩn trương đăng ký kế hoạch hỗ trợ lãi suất theo quy định. Đến nay, các NHTM đã hoàn thành đăng ký kế hoạch hỗ trợ lãi suất, NHNN đã tổng hợp, đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính báo cáo cấp có thẩm quyền để giao bổ sung kế hoạch đầu tư công năm 2022 (gần 16.035 tỷ đồng), bố trí kế hoạch đầu tư công năm 2023 (trên 23.965 tỷ đồng), đồng thời NHNN cũng đã có thông báo hạn mức hỗ trợ lãi suất dự kiến năm 2022 tới từng NHTM để triển khai sớm chính sách.

NHNN cũng tổ chức hội nghị toàn ngành Ngân hàng ngày 27/5/2022 để phổ biến, quán triệt triển khai. Tại hội nghị, NHNN đã chỉ đạo các NHTM cân đối nguồn vốn để cho vay các dự án, phương án sản xuất kinh doanh hiệu quả, nhất là các ngành, lĩnh vực được hỗ trợ lãi suất tại Nghị định 31/2022/NĐ-CP; chủ động tiếp cận, hướng dẫn khách hàng, giải ngân kịp thời nguồn kinh phí hỗ trợ lãi suất được thông báo theo quy định tại Nghị định số 31/2022/NĐ-CP và Thông tư 03/2022/TT-NHNN; đảm bảo thực hiện hỗ trợ lãi suất công khai, minh bạch, đúng quy định, đúng đối tượng, đúng mục đích, ngăn ngừa các rủi ro, trục lợi chính sách; đẩy mạnh công tác truyền thông về chính sách hỗ trợ lãi suất để khách hàng nắm bắt được thông tin và sớm được tiếp cận chính sách.

Đồng thời, để hỗ trợ các NHTM sớm triển khai chính sách, NHNN đã tiếp nhận, tổng hợp, giải đáp tất cả các câu hỏi, thắc mắc nhận được dưới mọi hình thức, cả bằng văn bản và qua trao đổi trực tiếp, trao đổi qua điện thoại, tin nhắn, thư điện tử. NHNN đã có văn bản 4593/NHNN-TD ngày 05/7/2022 trả lời, giải đáp gần hơn 20 vấn đề thuộc phạm vi, chức năng quản lý của NHNN về phạm vi điều chỉnh, nguyên tắc, điều kiện, thời hạn, phương thức hỗ trợ lãi suất, thực hiện dự toán, quyết toán, thu hồi số tiền đã hỗ trợ lãi suất, quản lý hạn mức hỗ trợ lãi suất. Riêng đối với các câu hỏi liên quan đến đối tượng được hỗ trợ lãi suất, NHNN đã tổng hợp và có các văn bản đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Xây dựng giải đáp cho các NHTM.

“Chương trình hỗ trợ lãi suất lần này có quy mô lớn, triển khai trên toàn quốc, số lượng NHTM tham gia nhiều, do đó để thực hiện thành công nhiệm vụ chính trị mà Quốc hội, Chính phủ giao, đem lại hiệu quả thiết thực, có sức lan tỏa đến toàn nền kinh tế, NHNN đề nghị các bộ, ngành, cơ quan trung ương, địa phương, các NHTM, khách hàng tiếp tục phối hợp chặt chẽ để triển khai đồng bộ nhiệm vụ được giao tại Nghị định 31/2022/NĐ-CP”, Phó Thống đốc nhấn mạnh.

Phó Thống đốc cũng cho biết, trong thời gian tới, NHNN sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến kinh tế vĩ mô, thị trường tiền tệ trong nước, quốc tế để điều hành chính sách tiền tệ, tín dụng, lãi suất chủ động, linh hoạt nhằm kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, qua đó tạo điều kiện hỗ trợ phục hồi, phát triển kinh tế, triển khai Chương trình hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước; đồng thời, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành có liên quan để kịp thời giải đáp vướng mắc của các NHTM; thực hiện việc thông báo hạn mức hỗ trợ lãi suất, thanh, quyết toán hỗ trợ lãi suất nhanh chóng, tạo thuận lợi tối đa cho các NHTM; tăng cường phối hợp với các cơ quan thông tấn báo chí trong và ngoài Ngành để thông tin, truyền thông về chính sách hỗ trợ lãi suất, giúp cho các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh hiểu rõ và sớm tiếp cận thông tin về chính sách hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước thông qua hệ thống NHTM.

Song song với đó, chú trọng công tác thanh tra, giám sát việc cho vay hỗ trợ lãi suất của các NHTM, đảm bảo chính sách được triển khai đến đúng đối tượng được hỗ trợ lãi suất.

Tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông đã giải đáp một số câu hỏi liên quan đến đối tượng được hỗ trợ 2% lãi suất khi vay vốn; Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi thông tin về các nội dung Bộ đã triển khai.

Lãnh đạo NHNN cùng các bộ, ngành, đơn vị tiếp tục lắng nghe ý kiến của các tỉnh, NHTM, đại diện cộng đồng doanh nghiệp và giải đáp các thắc mắc liên quan đến chương trình hỗ trợ lãi suất, để chính sách được triển khai thống nhất trong toàn ngành và toàn quốc.

2 nhóm đối tượng được hỗ trợ lãi suất Phó Thống đốc Thường trực Đào Minh Tú cho biết, đối tượng được hỗ trợ lãi suất là các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh có mục đích vay vốn thuộc 2 nhóm: Các ngành hàng không, vận tải kho bãi; du lịch, dịch vụ lưu trú, ăn uống; giáo dục - đào tạo; nông - lâm nghiệp - thủy sản; công nghiệp chế biến - chế tạo; xuất bản phần mềm, lập trình máy tính và hoạt động liên quan, hoạt động dịch vụ thông tin; bao gồm cả hoạt động xây dựng phục vụ trực tiếp cho các ngành kinh tế này, trừ hoạt động xây dựng cho mục đích kinh doanh bất động sản. Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú phát biểu tại Hội nghị Thực hiện dự án xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân, cải tạo chung cư cũ. Mức lãi suất hỗ trợ là 2%/năm, thời hạn được hỗ trợ lãi suất tính từ ngày giải ngân khoản vay đến thời điểm khách hàng trả hết nợ gốc và/hoặc lãi tiền vay theo thỏa thuận giữa NHTM và khách hàng, phù hợp với nguồn kinh phí hỗ trợ lãi suất được thông báo, nhưng không vượt quá ngày 31/12/2023. Các khoản vay được hỗ trợ lãi suất đáp ứng các điều kiện vay vốn thông thường, được ký kết thỏa thuận cho vay và giải ngân trong khoảng thời gian từ ngày 01/01/2022 đến ngày 31/12/2023, sử dụng vốn đúng mục đích, chưa được hỗ trợ lãi suất từ ngân sách nhà nước theo các chính sách khác.