Thị trường bán lẻ và niềm tin hồi phục

Theo Bộ Công thương, dịch Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp trên cả nước làm ảnh hưởng tiêu cực tới hoạt động thương mại, dịch vụ khi nhiều tỉnh, thành phố lớn như TP.Hồ Chí Minh, Bình Dương, Đồng Nai, Hà Nội… thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị số 16/CT-TTg. Điều này minh chứng rõ qua số liệu thống kê, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 8/2021 giảm 10,5% so với tháng trước và giảm 33,7% so với cùng kỳ năm trước. Tính chung 8 tháng năm 2021, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng giảm 4,7%.

Cụ thể, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 8 ước tính đạt gần 280 nghìn tỷ đồng, giảm hơn 10% so với tháng trước và giảm 33,7% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, doanh thu bán lẻ hàng hóa đạt gần 250 nghìn tỷ đồng, giảm 8% và giảm 25,3%; doanh thu dịch vụ lưu trú, ăn uống đạt 13,5 nghìn tỷ đồng, giảm 26,3% và giảm 66,9%... Tính chung 8 tháng năm 2021, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng đạt trên 3.044 nghìn tỷ đồng, giảm 4,7% so với cùng kỳ năm trước.

Thị trường bán lẻ, tiêu dùng sẽ hồi phục vào dịp cuối năm

Nếu chỉ xét theo ngành hoạt động doanh thu bán lẻ hàng hóa 8 tháng năm 2021 ước tính đạt trên 2.499 nghìn tỷ đồng, chiếm 82,1% tổng mức và giảm 1,4% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, vật phẩm văn hoá, giáo dục giảm 9%; đồ dùng, dụng cụ, trang thiết bị gia đình giảm 7,5%; may mặc giảm 6%; phương tiện đi lại giảm 3,1%; lương thực, thực phẩm tăng 4,5%. Đáng lưu ý ở những thành phố trước kia có mức chi tiêu cao thì trong bối cảnh dịch bùng phát hiện nay, doanh thu bán lẻ hàng hóa của những thành phố này lại giảm mạnh như TP.Hồ Chí Minh giảm 13,8%; Khánh Hòa giảm 8,1%; Hà Nội giảm 2,1%...

Thực tế cho thấy, tại những khu vực thành phố bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh như TP.Hồ Chí Minh và một số tỉnh thành phía Nam, hoạt động mua sắm, tiêu dùng của người dân gần như bị “ngưng trệ” do tác động từ việc giãn cách xã hội, cung ứng hàng hóa khó khăn bởi thực hiện nghiêm Chỉ thị 16 của Chính phủ. Điều này dẫn đến tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng bị ảnh hưởng nặng nề.

Một chuyên gia nhận định, đối mặt trước tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp và kéo dài, đại đa số người dân, trong đó không ít người có thu nhập trung bình khá đều lựa chọn chuyển qua hạn chế chi tiêu, thậm chí “thắt lưng buộc bụng” vì thu nhập sụt giảm đáng kể. Hiện tại việc chi tiêu của người dân tại vùng dịch chủ yếu chỉ đáp ứng cho nhu cầu tối thiểu để duy trì cuộc sống.

Bà Trần Phạm Phương Quyên, Quản lý bộ phận cho thuê mặt bằng bán lẻ Savills Việt Nam cho rằng, sau thời gian giãn cách xã hội, dự kiến các nhà bán lẻ sẽ mất ít nhất 3 tháng để các khu mua sắm dần phục hồi lượng hàng hóa cung ứng cho nhu cầu mua sắm và mất ít nhất 1 năm để nhà bán lẻ và người tiêu dùng lấy lại niềm tin, để thị trường hoạt động lại cân bằng ổn định, phục hồi trạng thái và mức doanh thu như năm 2019. Trong thời gian này, các gian hàng mới phải “âm thầm” bán hàng và đẩy mạnh quảng cáo trực tuyến chứ không sử dụng cách thức tổ chức sự kiện tại cửa hàng như trước đây.

“Sau giai đoạn khó khăn, nhiều thương hiệu đã tái định vị, xác định chiến lược phát triển thận trọng hơn, lựa chọn địa điểm kỹ càng và quản lý các chi phí chặt chẽ hơn, một ví dụ điển hình là ngân sách dành cho mặt bằng thuê café và nhà hàng trước đây có thể đạt 20% thậm chí 30% doanh thu cho các mặt bằng đẹp, đắc địa nay chỉ tối đa 10-16% để duy trì hiệu quả”- bà Quyên cho biết thêm.

Theo nghiên cứu của Công ty Savills, thị trường kinh doanh bán lẻ tại các khu vực nhà phố và trung tâm thương mại được đánh giá là một trong những phân khúc chịu nhiều ảnh hưởng tiêu cực nhất trong giai đoạn đại dịch Covid-19, đặc biệt là khi diễn biến dịch vẫn đang có những diễn biến xấu và việc giãn cách xã hội đang được triển khai diện rộng trên phạm vi toàn quốc. Mặc dù vậy, vẫn có không ít các nhà bán lẻ vẫn đang chuẩn bị kỹ lưỡng cho chiến lược phát triển trong thời gian sau khi giãn cách kết thúc, cùng với đó là sự phát triển mạnh mẽ từ các nền tảng thương mại điện tử trong và ngoài nước.

Thực tế, trong những tháng đầu năm 2021, khảo sát trên các nhóm khách bán lẻ cho thấy hầu hết các khách thuê lạc quan và đều có nhu cầu mở rộng mạng lưới cửa hàng tại TP.Hồ Chí Minh trong năm nay, nhất là nhắm vào thời điểm khai trương rơi vào tháng 10,11,12 cho kịp mùa lễ hội cao điểm cuối năm. Nhất là vào dịp Tết Nguyên đán khi nhu cầu mua sắm, tiêu dùng của người dân tăng cao bởi đây không chỉ là thói quen mà còn là truyền thống của người Việt Nam. Vì vậy tình hình chào thuê của 6 tháng đầu năm 2021 tương đối sôi nổi. Mặc dù hiện nay, tình hình dịch bệnh còn phức tạp, nhưng việc TP.Hồ Chí Minh, cũng như nhiều tỉnh thành khác đang nhanh chóng nỗ lực triển khai nâng cao độ “phủ sóng” tiêm phòng bệnh cho người dân là một trong những tín hiệu tích cực đáng mừng, tạo niềm tin và hy vọng thị trường bán lẻ, tiêu dùng sẽ hồi phục vào dịp cuối năm.