Thị trường trái phiếu tháng 12/2018: Những diễn biến đáng chú ý
Lãi suất trúng thầu đi ngang
Tháng 12 ghi nhận 3 phiên phát hành trái phiếu của Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB) sau 1 năm không chào thầu. Tổng khối lượng gọi thầu 27,6 nghìn tỷ đồng. Tỷ lệ đăng ký và tỷ lệ trúng thầu tính trên khối lượng gọi thầu lần lượt là 88% và 60%. Lãi suất trúng thầu các kỳ hạn 3 năm, 5 năm, 7 năm, 10 năm, 15 năm lần lượt là 5,1%, 5,3%, 5,55%, 5,8% và 6,1%.
Khối lượng trái phiếu Chính phủ (TPCP) trúng thấu trong tháng 12 là 28.450 tỷ đồng, gấp gần 2,8 lần so với tháng 11 và chỉ gồm 2 kỳ hạn 10 và 15 năm. Nhìn lại cả năm 2018, lãi suất trúng thầu TPCP các kỳ hạn đã giảm mạnh trong quý I/2018, sau đó tăng liên tục các tháng sau đó trước khi đi ngang vào tháng 12.
Cụ thể, với kỳ hạn 5 năm và 10 năm, lãi suất đã giảm từ mức 4,52% và 5,42% về mức đáy 2,97% và 4,0% vào cuối quý I, sau đó bật tăng trở lại. Lãi suất trúng thầu phiên gần nhất đang là 4,2% và 5,1%.
Tổng giá trị TPCP phát hành năm 2018 đạt 165.8 nghìn tỷ đồng, hoàn thành 95% kế hoạch 2018 và tăng 4% so với năm 2017.
Lợi tức giảm ở các kỳ hạn ngắn
Lãi suất trái phiếu thứ cấp tháng 12 dao động theo chiều hướng giảm trong biên độ 10-30 điểm cơ bản ở các kỳ hạn dưới 5 năm khiến cho đường cong lợi tức trở lên dốc hơn so với cuối tháng 11.
Lợi tức các kỳ hạn 1 năm, 3 năm, 5 năm, 10 năm và 15 năm trong ngày giao dịch cuối cùng của năm 2018 lần lượt là 3,99%; 4.22%; 4,47%; 5,07% và 5,31%; tăng 15-41 điểm cơ bản ở các kỳ hạn dưới 10 năm, giảm 1 điểm cơ bản ở kỳ hạn 10 năm và 29 điểm cơ bản ở kỳ hạn 15 năm so với cuối năm 2017.
Tổng khối lượng giao dịch tháng 12 đạt 160 nghìn tỷ đồng, tăng 2,2% so với tháng trước. Tính chung cả năm 2018, khối lượng giao dịch là 2.180 nghìn tỷ đồng, giảm 3,3% so với năm 2017, trong đó khối lượng giao dịch của nhà đầu tư nước ngoài chỉ chiếm 4,3%. Khối này mua ròng 963 tỷ đồng trong tháng 12, và 207 tỷ đồng cho cả năm 2018, giảm mạnh so với 20.568 tỷ đồng mua ròng của năm 2017.
Trái phiếu doanh nghiệp sôi động
Chủ thể phát hành lớn nhất trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) năm 2018 là các ngân hàng, nhằm đáp ứng quy định về tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn và cải thiện hệ số CAR theo lộ trình đáp ứng chuẩn Basel II.
Tổng khối lượng phát hành thành công của các ngân hàng BID, CTG, VCB, MBB, VPB, VIB, HDB trong năm 2018 là gần 30 nghìn tỷ đồng, tập trung vào các kỳ hạn 5 năm, 7 năm và 10 năm.
Thị trường thứ cấp đối với TPDN cũng sôi động hơn khi các ngân hàng, công ty chứng khoán đẩy mạnh tham gia phân phối trái phiếu cho các khách hàng cá nhân thông qua các sản phẩm như tiền gửi link trái phiếu, chứng chỉ quỹ đầu tư trái phiếu…
Nghị định số 163/2018 thay thế Nghị định 90/2011/NĐ-CP về phát hành TPDN riêng lẻ có hiệu lực từ tháng 2/2019 với việc điều chỉnh một số quy định để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp khi huy động vốn qua kênh trái phiếu. Với bước thay đổi này, thị trường TPDN được kỳ vọng sẽ phát triển mạnh hơn trong thời gian tới, trở thành kênh dẫn vốn trung và dài hạn quan trọng cho các doanh nghiệp.