Thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt: Lợi cả đôi đường

	Thanh toán không dùng tiền mặt: Điểm nhấn cải thiện môi trường đầu tư
	Đón đầu công nghệ mới, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ
	Lộ trình “chip hoá” gần hơn

Để có được nguồn vốn rẻ nhằm tạo lợi thế cạnh tranh, cuộc đua thu hút nguồn tiền gửi không kỳ hạn giữa các ngân hàng ngày càng nóng. Theo đó, các nhà băng đang triển khai nhiều giải pháp để nâng cao tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn/tổng tiền gửi khách hàng (CASA) vì đây là loại tiền gửi có mức lãi suất thấp nhất; CASA cao cũng đồng nghĩa với việc ngân hàng đó càng huy động được nhiều vốn rẻ, từ đó sẽ có lợi thế cạnh tranh cao hơn.

Theo số liệu NHNN vừa công bố, tính đến cuối quý I/2021, đã có 104.189 triệu tài khoản thanh toán cá nhân tại các ngân hàng, tăng 3,7% so với đầu năm. Số dư tài khoản thanh toán cá nhân đạt 741.378 tỷ đồng, tăng gần 75.000 tỷ đồng, tương đương tăng 11,2% so với đầu năm. Cũng theo NHNN, trong vòng 5 năm qua, tiền gửi thanh toán cá nhân tăng gấp 3 lần và đặc biệt tăng mạnh kể từ năm 2020 - 2021. So với cuối quý I/2020, tiền gửi thanh toán cá nhân tại các ngân hàng đã tăng tới 55%. Trong khi đó, tốc độ tăng trưởng tiền gửi của dân cư nói chung trong giai đoạn từ cuối tháng 3/2020 đến hết tháng 2/2021 chỉ ở khoảng hơn 5,5%.

Ảnh minh họa

Tài khoản thanh toán của cá nhân ở đây là các tài khoản tiền gửi không kỳ hạn đang hoạt động của cá nhân mở tại ngân hàng để sử dụng các dịch vụ thanh toán do ngân hàng cung ứng (dịch vụ thẻ, dịch vụ thanh toán bằng các phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt ngoài thẻ).

Lãnh đạo VPBank cho biết đến cuối năm 2020, tỷ lệ CASA của ngân hàng này đã được tăng lên 15%; đến cuối quý I/2021 tiếp tục tăng lên 17% và dự kiến có thể đạt 18-20% trong năm nay. Còn với Techcombank, nhờ duy trì chiến lược phát triển CASA nhiều năm nay nên tới năm 2020, nhà băng này đã vươn lên dẫn đầu toàn hệ thống với tỷ lệ CASA 46,1%. Techcombank dự kiến CASA sẽ đạt 55% vào năm 2025.

Phía BIDV cũng cho biết tăng CASA là mục tiêu dài hạn của ngân hàng này, năm 2021 sẽ tăng CASA tối thiểu lên 16%. Dù không phải tỷ lệ CASA cao nhất (32,1%), nhưng Vietcombank lại có số dư tiền gửi không kỳ hạn cao nhất trong hệ thống hiện nay. Tỷ lệ CASA ở MSB cũng tăng từ 20% ở thời điểm đầu năm 2020 lên mức 29% vào cuối năm, trong khi tổng huy động tăng 10%. MSB đặt chỉ tiêu CASA đạt mốc 40.000 tỷ đồng năm 2023… Ông Đặng Khắc Vỹ, Chủ tịch HĐQT VIB cũng cho hay, tính riêng CASA của mảng ngân hàng bán lẻ trong năm 2020 đã tăng 71%, tổng CASA của mảng bán lẻ hiện chiếm khoảng 10%/tổng huy động bán lẻ.

Theo các chuyên gia, tăng trưởng tỷ lệ CASA ở các ngân hàng phần lớn do các nhà băng thời gian qua đã chú trọng đầu tư nhiều hơn trong việc chuyển đổi số, phát triển sản phẩm dịch vụ cung ứng trên các kênh số phong phú hơn. Các ngân hàng hiện nay cũng đang tích cực mạnh tay khuyến mãi, miễn giảm phí dịch vụ thanh toán điện tử để thu hút thêm lượng tiền gửi không kỳ hạn.

“Ngược lại, muốn tăng được tỷ lệ CASA đòi hỏi ngân hàng phải chấp nhận chi phí đầu tư tương xứng, phải có chiến lược và được tiến hành đồng bộ. Bởi đơn giản muốn thu hút càng nhiều khách hàng mở tài khoản mới, số dư trong tài khoản tăng lên thì ngân hàng phải mang tới cho họ những trải nghiệm tốt hơn, thuận tiện hơn, nhanh chóng hơn”, chuyên gia này nêu quan điểm.

Lấy đơn cử trường hợp của TPBank, ngân hàng này đã chuyển đổi số tất cả các mảng hoạt động, đặc biệt là mô hình ngân hàng tự động LiveBank 24/7. Nhờ phát triển hơn 330 điểm LiveBank mà năm 2020 số lượng tài khoản và thẻ mở mới của TPBank là 215.000 - tăng gấp 4 lần năm 2019; số dư CASA tăng gấp 5 lần, số dư có kỳ hạn tăng 30%... LiveBank có thể cung cấp tới 90% dịch vụ cho khách hàng so với ngân hàng truyền thống. Hay ở ACB, ngân hàng này tăng tỷ lệ CASA thông qua các sáng kiến về Gói dịch vụ tài chính nguồn nhân lực Việt, triển khai các giải pháp tài trợ thương mại. CASA cuối quý I/2021 của ACB là 22,1% so với 21,6% cuối năm 2020…

Mặc dù chi phí đầu tư là không nhỏ, song theo đánh giá của các chuyên gia, việc thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt không chỉ giúp nâng cao tỷ lệ CASA cho các ngân hàng, mà còn mang lại nhiều lợi ích lớn cho xã hội như giảm chi phí in ấn, bảo quản lưu thông tiền giấy; thúc đẩy các sản phẩm dịch vụ hiện đại phát triển. Đặc biệt trong bối cảnh đại dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp hiện tại, việc đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt còn góp phần tích cực trong việc ngăn ngừa sự lây lan của dịch bệnh thông qua việc giảm thiểu tiếp xúc trực tiếp cũng như ngăn ngừa virus phát tán qua tiền mặt.

Tuy nhiên, chuyên gia cũng nhận thấy, tập trung vào phát triển sản phẩm, dịch vụ trên nền tảng số phải đi cùng với việc thiết lập được một hệ sinh thái giao dịch trực tuyến tương đối phong phú, hoàn thiện. Đó cũng là lý do vì sao ngày càng chứng kiến nhiều sự bắt tay của ngân hàng với các công ty công nghệ tài chính (Fintech) để liên kết với các ví điện tử, hay phát triển ví điện tử của riêng mình, cùng khai thác chuỗi giá trị khách hàng, từ đó thu hút ngày càng nhiều khách hàng mở tài khoản thanh toán, gửi tiền không kỳ hạn để chi tiêu. Hiện có hơn 72% công ty Fintech đã liên kết với các ngân hàng Việt Nam để cung cấp sản phẩm, dịch vụ trên nền tảng số.

Trong Kế hoạch Chuyển đổi số của ngành Ngân hàng đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 cũng đặt ra mục tiêu ít nhất 50% các nghiệp vụ được thực hiện hoàn toàn trên môi trường số vào năm 2025 và đến năm 2030 là 70%; chỉ tiêu về số lượng giao dịch của khách hàng trên các kênh số đạt ít nhất 70% năm 2025 và đạt 80% năm 2030…

(Thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/05/2020 của Chính phủ).