Thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp của phụ nữ

	Cơ hội vàng cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo
	Chính phủ sẽ tạo môi trường khởi nghiệp đổi mới sáng tạo thuận lợi nhất
	“Chìa khóa” giúp đổi mới sáng tạo thành công

Chỉ 2% vốn đầu tư mạo hiểm dành cho khởi nghiệp nữ

Phát biểu tại Hội thảo thúc đẩy khởi nghiệp dành cho phụ nữ mới đây, bà Từ Thu Hiền - CEO của Wise Việt Nam cho rằng, bên cạnh các yếu tố quan trọng như thị trường, nguồn nhân lực, công nghệ… thì yếu tố văn hóa xã hội và nguồn vốn tài chính là hai yếu tố chi phối nhiều nhất tới quá trình khởi sự kinh doanh của phụ nữ.

Cụ thể, theo bà Hiền, yếu tố văn hóa xã hội đang đặt lên vai phụ nữ gánh nặng gấp đôi so với nam giới, khi họ vừa phải chăm lo cho gia đình vừa phải lo trách nhiệm với DN. Về nguồn vốn, thực tế cho thấy DN nữ gặp nhiều khó khăn hơn DN do nam giới làm chủ.

Cần có nhiều hỗ trợ hơn nữa để thúc đẩy phụ nữ mạnh dạn khởi sự kinh doanh

Một nghiên cứu chỉ ra, đối với các khởi nghiệp đã có sản phẩm và đi gọi vốn, chỉ 2% vốn mạo hiểm đầu tư cho khởi nghiệp nữ do vẫn có định kiến về tiềm năng ở DN do nữ làm chủ. Các nhà đầu tư cho rằng phụ nữ hài lòng ở mức độ trung bình, vừa phải; chính vì vậy, khi ra quyết định đầu tư, có định kiến vô thức rằng nhà đầu tư sẽ ưu ái DN do nam làm chủ hơn. Chính vì vậy, việc tiếp cận vốn, đặc biệt là giai đoạn đầu của DN nữ rất khó khăn.

“Tiềm năng của phụ nữ vô cùng lớn. Nghiên cứu chỉ ra các startup do phụ nữ làm chủ tạo ra 35% lợi nhuận trên vốn đầu tư so với startup do nam giới làm chủ, doanh thu trên mỗi đôla đầu tư cao hơn gấp 2 lần DN nam. Nếu chúng ta nhìn nhận được khó khăn này và tạo điều kiện cho phụ nữ thì có thể hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp tốt hơn”, bà Hiền nhấn mạnh.

Đánh giá về các DN do phụ nữ làm chủ do VCCI công bố cho thấy, tính đến hết tháng 9/2019, toàn quốc có hơn 285 nghìn DN do phụ nữ làm chủ, chiếm 24% tổng số DN cả nước và là tỷ lệ cao nhất trong khu vực Đông Nam Á. Tuy nhiên, hầu hết DN trong mô hình này còn ở quy mô nhỏ và siêu nhỏ, hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực dịch vụ.

Lý giải vì sao có ít nữ doanh nhân hơn nam giới, bà Thái Vân Linh - Giám đốc Chiến lược và Vận hành Quỹ Đầu tư VinaCapital cho rằng: Theo một nghiên cứu về công ty khởi nghiệp cho thấy, hiện tại, công ty có người nam là nhà sáng lập thì sẽ được định giá cao hơn từ chủ đầu tư.

Bà Linh làm rõ thêm tiềm năng kinh doanh của phụ nữ Việt Nam khi chiếm 50% lực lượng lao động, tỷ lệ biết chữ là 92%, bằng cử nhân là 50%, 30% có bằng thạc sĩ, 17% có bằng tiến sĩ. “Nhưng 50% DN của họ lại là công ty nhỏ, không phải công ty khởi nghiệp, có thể lên sàn. Vì vậy cần cải thiện điều này”, bà Linh cho biết.

Kết nối mạng lưới khởi nghiệp dành cho phụ nữ

Ông Phạm Hồng Quất - Cục trưởng Cục Phát triển thị trường và DN khoa học công nghệ (Bộ KH&CN) nhận định, phụ nữ là một nhân tố quan trọng góp phần đẩy mạnh tinh thần văn hóa khởi nghiệp của quốc gia. Tỷ lệ gọi vốn thành công của phụ nữ ngày càng cao. Rõ ràng, phụ nữ có tố chất đặc biệt trong việc quy tụ nhân tài và gọi vốn. Tuy nhiên, hàm lượng sáng tạo thật sự thúc đẩy khởi nghiệp chưa tốt, ở nhiều địa phương chưa biết áp dụng công nghệ vào khởi nghiệp. Do đó, cần xây dựng một mạng lưới mentor (người hướng dẫn) để có thể hỗ trợ phụ nữ.

Ông Quất cho biết, hiện nay có 169 khu làm việc chung, 69 cơ sở ươm tạo… gấp 3 lần so với cách đây 2 năm, dự kiến trong năm 2021 sẽ chuẩn hóa lại các vườn ươm, đưa lên danh sách các mentor chuẩn để phụ nữ khởi sự kinh doanh có thể tìm kiếm tư vấn.

Về nút thắt trách nhiệm với gia đình tác động đến việc khởi nghiệp của phụ nữ, Báo cáo “DN do phụ nữ làm chủ tại Việt Nam: Nhận thức và Tiềm năng” do IFC thực hiện cho thấy, mặc dù trách nhiệm gia đình là quan trọng và được xem là một thách thức đối với một số chủ DN nữ, tuy nhiên phần lớn chủ DN nữ được phỏng vấn đều có thể cân đối được trách nhiệm với DN và gia đình bằng cách chủ yếu dựa vào hỗ trợ của gia đình và bên ngoài. Ngày càng có nhiều phụ nữ khởi nghiệp và xây dựng DN khi còn độc thân và tạo dựng một đội ngũ mà họ có thể dựa vào sau này.

Ngoài ra, bằng chứng cho thấy việc làm mẹ đem lại một số lợi ích cho các chủ DN như gia tăng khả năng làm việc dưới áp lực, đàm phán hiệu quả hơn (bởi vì động lực lớn hơn) và bền bỉ hơn trước những thăng trầm. Do đó, gánh nặng này hoàn toàn có thể giải quyết đối với phụ nữ khi khởi nghiệp.

Dưới góc độ của một người phụ nữ đã khởi nghiệp thành công, bà Lê Thị Cẩm Trinh - Giám đốc phát triển thị trường Công ty TNHH Công nghệ VOOC chia sẻ, điều quan trọng là phụ nữ phải dám bước ra vùng an toàn của mình, vượt qua tư duy tìm một công việc ổn định, phải thích và đam mê với công việc. Bà Trinh cũng nhận định hệ sinh thái khởi nghiệp dành cho phụ nữ đã bắt đầu có nhiều hơn, hỗ trợ tốt hơn.

Ngoài ra, các chuyên gia cũng nhấn mạnh đến việc cần minh bạch hóa việc triển khai các chính sách, chương trình hỗ trợ để DN biết được kịp thời và có thể dễ dàng tiếp cận chính sách ưu đãi.