Trong điều kiện kinh tế nhiều biến động, tái cơ cấu ngân hàng yếu kém càng khó hơn

Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng trả lời chất vấn trước Quốc hội

Trả lời câu hỏi của đại biểu Ma Thị Thúy (Tuyên Quang) liên quan đến Nghị định số 28 của Chính phủ về phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bằng dân tộc thiểu số và miền núi, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, Chính phủ đã giao NHNN chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan để ban hành nghị định này.

Trên cơ sở bám sát chỉ đạo của Nghị quyết số 88 và Nghị quyết 120 của Quốc hội, đồng thời bám sát Quyết định số 719 của Thủ tướng Chính phủ về chương trình này, NHNN cũng đã tham mưu trình Chính phủ ban hành Nghị định số 28.

Theo Thống đốc, đây là nghị định ban hành sớm nhất trong số các nghị định để triển khai Nghị quyết số 43 của Quốc hội và Nghị quyết 11 của Chính phủ. Sau khi nghị định này được ban hành, Ủy ban Dân tộc và Bộ Y tế đã tiến hành ban hành các thông tư hướng dẫn, trong quá trình ban hành và thực hiện thông tư, hai cơ quan này cũng đã ban hành các thông tư để sửa đổi.

Để tổ chức triển khai giải ngân, NHNN và Ngân hàng Chính sách xã hội cũng đã thực hiện nhiều giải pháp như đã ban hành các quy trình, quy chế để triển khai chương trình này. Đến nay dư nợ cho vay các chính sách theo chương trình đạt 1.996 tỷ đồng với hơn 40.000 khách hàng còn dư nợ.

Tuy nhiên, qua đánh giá, NHNN thấy rằng khó khăn nhất để triển khai giải ngân là phê duyệt danh sách thuộc đối tượng được hưởng chương trình này. NHNN mong muốn Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố tiếp tục quan tâm ban hành danh sách này để trên cơ sở đó Ngân hàng Chính sách xã hội sẽ thực hiện giải ngân.

“Hiện nay Chính phủ cũng đang giao cho Ủy ban Dân tộc chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành để tham mưu, đề xuất sửa đổi chương trình trên cơ sở kiến nghị của doanh nghiệp, người dân cũng như kiến nghị của các địa phương”, Thống đốc cho biết thêm.

Đối với câu hỏi liên quan đến tín dụng cho các dự án BOT của đại biểu Nguyễn Đại Thắng (Hưng Yên), Thống đốc cho biết, nhu cầu vốn cho những dự án về cơ sở hạ tầng giao thông thường cần khối lượng vốn rất lớn với kỳ hạn rất dài. Với tính chất nguồn vốn của hệ thống TCTD là nguồn vốn huy động ngắn hạn thì việc cho vay với khối lượng lớn và dài hạn cũng bị ràng buộc bởi tỷ lệ đảm bảo an toàn trong hoạt động của hệ thống các TCTD.

Dẫn bài học kinh nghiệm từ sự đổ vỡ của các ngân hàng Mỹ vừa qua, Thống đốc cho biết, nếu huy động nguồn vốn ngắn hạn nhưng cho vay trung, dài hạn vượt quá giới hạn có thể sẽ gây những rủi ro và hệ lụy cho ngân hàng.

Trên thực tế tính đến 30/9 đã có 22 TCTD thực hiện cấp tín dụng đối với các dự án BOT, BT giao thông với tổng dư nợ khoảng 92.319 tỷ đồng và chiếm 0,72 % tổng dư nợ cấp tín dụng đối với nền kinh tế. Tuy nhiên, điều đáng chú ý là nợ xấu chiếm 3,83%, nhưng nợ nhóm 2, là nhóm nợ sát với nợ nhóm ba - nợ xấu chiếm đến 26,52%.

Nguyên nhân chủ yếu là các phương án tài chính của các dự án thường không đúng như với phương án tài chính xây dựng ban đầu. Do vậy, chính sách huy động vốn cũng cần phải huy động nhiều nguồn lực tài chính khác, kể cả là trong nước và nước ngoài.

Liên quan đến tranh luận của đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) đối với vấn đề tái cơ cấu các ngân hàng yếu kém, Thống đốc chia sẻ, xây dựng đề án tái cơ cấu ngân hàng yếu kém này thực sự là việc rất khó. Ở điều kiện bình thường đã khó nhưng trong bối cảnh nền kinh tế chịu tác động của đại dịch Covid-19 cũng như những biến động của kinh tế thế giới như thời gian qua thì việc thực hiện tái cơ cấu các ngân hàng yếu kém này lại càng khó hơn.

Việc xây dựng đề án khó, phức tạp và chưa có tiền lệ trong khi năng lực, kinh nghiệm của cán bộ tham gia xây dựng đề án cũng chưa phải có kinh nghiệm, việc tìm kiếm nhà đầu tư tham gia trên cơ sở tự nguyện cũng rất khó khăn; cơ chế chính sách, nguồn lực để hỗ trợ cho việc tái cơ cấu cũng cần phải xin ý kiến các cơ quan liên quan để có một sự đồng thuận, thống nhất.

Tuy nhiên đối với các ngân hàng này, NHNN đã qua quá trình xin ý kiến của cấp có thẩm quyền về chủ trương và cũng đang trong quá trình thực hiện các bước theo kế hoạch, để trước khi hoàn thiện đề án chi tiết trình cấp có thẩm quyền phê duyệt và sẽ tổ chức thực hiện theo đúng đề án này.