Trồng rừng gỗ lớn mang lại hiệu quả kinh tế cao
Quy định chống phá rừng của EU: Cơ hội để Việt Nam cấu trúc lại các ngành hàng Doanh nghiệp xuất khẩu gỗ cần chủ động hơn trước cáo buộc bán phá giá Gỗ xuất khẩu vẫn đối mặt nhiều nút thắt |
Diện tích rừng hiện nay của Việt Nam khoảng 14,74 triệu ha |
Ngày 7/11, Báo Nông thôn Ngày nay/Dân Việt phối hợp với Trung tâm Khuyến nông quốc gia tổ chức buổi Toạ đàm trực tuyến chủ đề "Nâng cao chuỗi giá trị rừng nguyên liệu".
Theo thống kê của Cục Lâm nghiệp, diện tích rừng hiện nay của Việt Nam khoảng 14,74 triệu ha, trong đó rừng trồng chiếm 4,57 triệu ha (31%), rừng tự nhiên chiếm 10,17 triệu ha (69%).
Hiện diện tích rừng trồng mới của nước ta đã đạt gần 5 triệu ha nhưng có nhiều vấn đề trong việc trồng rừng.
Ông Vũ Thành Nam - Trưởng phòng Sử dụng rừng, Cục Lâm nghiệp (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết, trồng rừng gỗ lớn không những mang lại lợi ích kinh tế cao hơn cho các hộ gia đình mà còn giúp giảm xói mòn góp phần bảo vệ môi trường và chống biến đổi khí hậu. Hiệu quả của rừng gỗ lớn so với rừng gỗ nhỏ đã được khẳng định, song loại rừng này vẫn chưa phát triển tương xứng.
Theo thống kê, hiện diện tích rừng trồng gỗ lớn sản xuất vào khoảng 1 triệu ha chủ yếu là các hộ gia đình, cá nhân quản lý, chiếm trên 60%. Đặc điểm nữa là rừng trồng của chúng ta chủ yếu là các loài cây mọc nhanh, cây trồng rừng tầm 5-6 tuổi là đã có thể khai thác.
Tuy nhiên, diện tích rừng trồng gỗ lớn hiện nay đang được chuyển hóa khá khiêm tốn, có 440.000 ha, chiếm hơn 10% tổng rừng trồng sản xuất (với cây trồng rừng trên 10 tuổi).
Theo ông Vũ Thành Nam, nguyên nhân chính dẫn đến những khó khăn và vướng mắc trong trồng rừng gỗ lớn do quỹ đất quy hoạch trồng rừng gỗ lớn quy mổ nhỏ, nhiều chỗ dưới 1ha manh mún, phân tản, không liền vùng.
Bên cạnh đó, trồng rừng gỗ lớn cần thời gian dài, người dân cần tiền phát triển kinh tế mà thời gian thì mất nhiều nên đây cũng là một trong những rào cản lớn. Trồng rừng gỗ lớn có nhiều rủi ro như gió bão, thiên tai, gây thiệt tại cho bà con. Ví dụ như trồng rừng gỗ lớn dọc biển miền Trung chẳng hạn, trong suốt 10 năm thì cũng sẽ có những trận bão, lũ gây thiệt hại không nhỏ cho bà con nông dân.
Khó khăn về giống và biện pháp canh tác, trồng rừng gỗ lớn đòi hỏi giống khác, biện pháp kỹ thuật lâm canh có những hạn chế khi áp dụng quy mô hộ gia đình. Cuối cùng là liên kết giữa các doanh nghiệp, mặc dù đã phát triển trong thời gian vừa qua nhưng cũng còn hạn chế và chưa phổ biến.
Ông Trần Lâm Đồng - Phó Giám đốc Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam cho biết, hiện chúng ta đang có khoảng 4 triệu ha rừng sản xuất cung cấp khoảng 20 triệu m3 gỗ, trồng chủ yếu các loại keo, bạch đàn, quế, thông. Tuy nhiên đúng là có tình trạng suy thoái năng suất rừng trồng hiện nay.
Theo ông Trần Lâm Đồng, giải pháp hiện nay là trồng rừng kết hợp phát triển lâm sinh vân đề này hiện nay đang rất được chú trọng, cụ thể khuyến khích bà con trồng thêm cây rừng, trồng thêm cây gỗ lớn, thay vì độc canh vài loại cây rừng.
Ông Hà Sỹ Đồng - Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Quảng Trị, cho biết trong tổng số 23.400 ha rừng trồng gỗ lớn FSC mà Quảng Trị đang có tập trung chủ yếu ở các công ty lâm nghiệp gồm Bến Hải, Triệu Hải và Đường 9 với khoảng trên 17.000 ha, diện tích còn lại ở các hộ dân và hợp tác xã.
Để thực hiện mục tiêu này, giai đoạn 2022-2025, tỉnh xây dựng vùng nguyên liệu rừng trồng gỗ lớn có chứng chỉ FSC trên địa bàn 5 huyện gồm: Hải Lăng, Cam Lộ, Triệu Phong, Gio Linh và Vĩnh Linh với khoảng 5.000 ha. Qua đó nâng diện tích rừng loại này lên khoảng 28.000 ha, đến năm 2030 phấn đấu đạt 30.000 ha. Để phát triển rừng trồng nguyên liệu gỗ lớn cần có thêm chính sách, hoạt động hỗ trợ, tạo động lực để nhiều hộ dân tham gia.
Ông Hà Sỹ Đồng cho hay, với mục tiêu hình thành vùng kinh doanh rừng gỗ lớn có năng suất, chất lượng cao nhằm nâng cao giá trị sản xuất, kinh doanh rừng trồng, gắn kết theo chuỗi từ trồng rừng, chế biến và tiêu thụ sản phẩm, tỉnh Quảng Trị đã xây dựng Đề án Phát triển rừng trồng kinh doanh gỗ lớn tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2019-2025, định hướng đến năm 2030.
Theo ông Vũ Thành Nam, hiện Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã trình Chính phủ ban hành một số chính sách, hay như chính sách cho vay người trồng rừng gỗ lớn phát triển kinh tế hiệu quả hơn.
Bên cạnh đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn xây dựng và đang ban hành đề án riêng về trồng rừng gỗ lớn giai đoạn 2023 đến 2030. Dự kiến, Bộ sẽ phê duyệt đề án này vào năm nay trong đó có các cơ chế, chính sách về hợp tác, liên kết phấn đầu cuối năm 2030 chúng ta có 1 triệu ha rừng gỗ lớn. Trên cơ sở khoảng trên 440.000ha và chúng ta cần phát triển thêm trên 500.000ha rừng nữa là đạt kết quả này.