Trung Quốc “ốm”, kinh tế toàn cầu có “ngã bệnh”?
Càng phụ thuộc, càng dễ chịu ảnh hưởng
Lúc này, rất nhiều nền kinh tế, DN, nhà đầu tư (NĐT) và người dân đang lo lắng bởi sự ảnh hưởng từ những dấu hiệu cho thấy sự suy giảm mạnh của kinh tế Trung Quốc. Tăng trưởng kinh tế đang trở nên khó khăn ở khu vực Mỹ Latin. Các công ty châu Âu đang đối mặt với xuất khẩu hàng hóa sụt giảm mạnh. Các nền kinh tế nhỏ hơn trong châu Á đang phải chống chọi với đồng nội tệ của mình mất giá.
Toàn cầu đang dõi theo từng diễn biến của nền kinh tế Trung Quốc |
Thậm chí ngay cả các công ty Mỹ vốn có rất ít liên quan trực tiếp tới Trung Quốc cũng đang chịu ảnh hưởng. Và kéo theo đó là nhiều người mất việc làm… Đó là những diễn biến đang xảy ra rất nhanh chóng trên thị trường toàn cầu những ngày gần đây, đặc biệt sau khi Trung Quốc quyết định điều chỉnh mạnh tỷ giá vào ngày 11/8.
Xét về thương mại trực tiếp, rất nhiều quốc gia đang phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc. Đơn cử như trường hợp của Chile, có tới gần 25% xuất khẩu hàng hóa của nước này là sang Trung Quốc trong khi thương mại đang đóng góp khoảng 10% kinh tế nước này nên tác động của thương mại giảm đối với Chile là rất lớn.
Có rất nhiều nền kinh tế khác cũng đang phụ thuộc lớn vào xuất khẩu và thị trường Trung Quốc đang là một trong những thị trường lớn nhất của họ như Brazil, Indonesia, Nhật Bản… Đấy mới đơn thuần là tính đến yếu tố thương mại, mà chưa kể tới các yếu tố gián tiếp và tác động lan truyền khác.
Doanh nghiệp cũng đắng lòng
Không chỉ ở tầm quốc gia chịu ảnh hưởng mà các DN trên toàn cầu cũng không thể tránh khỏi sự suy giảm của kinh tế Trung Quốc. Các DN, tập đoàn lớn có mối liên hệ kinh doanh với Trung Quốc chắc chắn sẽ chịu ảnh hưởng. Đó là các DN như tập đoàn xe hơi Ford, BMW, Volkswagen ghi nhận doanh số bán xe sang thị trường này đang và sẽ giảm sút.
Các nhãn hiệu thời trang cao cấp như Prada hay Coach cho biết lợi nhuận của họ từ thị trường Trung Quốc sụt giảm. Tập đoàn thép Bluescope Steel của Australia cũng vừa cho biết họ có thể sẽ phải đóng cửa một nhà máy của mình vì lo ngại nhu cầu ở Trung Quốc sụt giảm cũng như tình hình giá thấp hiện nay. Việc đóng cửa này sẽ khiến khoảng 5.000 người mất việc.
Ngay cả các gã không lồ công nghệ của Mỹ như Apple và Microsoft cũng đang chịu ảnh hưởng. Doanh số bán hàng của Apple tại Trung Quốc tăng so với năm ngoái nhưng doanh thu lại giảm. Microsoft cũng ghi nhận sự sụt giảm tương tự.
Những dẫn chứng trên cho thấy, mặc dù về tổng thể thì kinh tế Mỹ không chịu ảnh hưởng nhiều như những nền kinh tế khác khi kinh tế Trung Quốc suy giảm, bởi theo số liệu của Goldman Sachs, chỉ có 2% doanh thu của các công ty thuộc S&P 500 có liên quan trực tiếp đến Trung Quốc.
Tuy nhiên, cần nhớ rằng có tới 44% doanh thu của các công ty thuộc S&P 500 là từ các thị trường ngoài Mỹ. Do đó, mặc dù phần liên quan trực tiếp đến thị trường Trung Quốc chỉ là rất nhỏ nhưng phần sang các nước khác – lại đang bị ảnh hưởng từ Trung Quốc – lại rất lớn nên sẽ gián tiếp chịu ảnh hưởng.
Có những DN gần như không liên quan gì đến thị trường Trung Quốc cũng chịu ảnh hưởng lớn. Đơn cử như trường hợp của công ty John Deere – một nhà sản xuất thiết bị vật tư nông nghiệp ở Mỹ và hàng hóa của họ chủ yếu xuất vào thị trường Bắc Mỹ và Nam Mỹ.
Theo ước tính của John Deere, xuất khẩu vào thị trường Nam Mỹ năm nay của họ có thể sụt giảm 25% mà một nguyên nhân quan trọng là do Trung Quốc. Tại sao vậy? Vì Trung Quốc là nhà nhập khẩu lớn về mặt hàng nông sản, trong đó có phần từ khu vực châu Mỹ.
Việc kinh tế Trung Quốc suy giảm khiến nhu cầu nhập khẩu giảm và khiến giá các hàng hóa này giảm mạnh. Điều này kéo theo nhu cầu nhập khẩu thiết bị vật tư nông nghiệp ở các nền kinh tế khu vực này giảm mạnh.
Trong khi đó ở góc độ thị trường tài chính, hẳn ai cũng đã nhìn thấy việc thị trường chứng khoán (TTCK) Trung Quốc sụt giảm mạnh thời gian qua cũng như động thái điều chỉnh tỷ giá của Trung Quốc mới đây đã tác động lớn thế nào tới các thị trường khác trên toàn cầu.
Hàng nghìn tỷ USD bay hơi trên các TTCK chỉ trong một phiên giao dịch không thể nói là không đáng lo ngại. Bởi thế, việc các phương tiện truyền thông nói về sự bán tháo, náo loạn, chao đảo… trên các TTCK toàn cầu những ngày vừa qua kể cũng không ngoa.