Vai trò của Mỹ trên thị trường dầu mỏ

	OPEC ở trong thế “gọng kìm”?
	Dư cung xăng - mối lo mới cho thị trường dầu mỏ thế giới

Kỳ tích này cho thấy sự bùng nổ của dầu đá phiến Mỹ đã định hình lại bức tranh ngành năng lượng thế giới. Sản lượng dầu thô của Mỹ đã tăng hơn gấp đôi trong thập kỷ qua. Trong đó, Texas là tâm điểm của sự bùng nổ dầu đá phiến, đặc biệt là khu vực Permian Basin.

Sự gia tăng sản lượng khai thác dầu của Mỹ có sự đóng góp lớn từ tiến bộ khoa học kỹ thuật trong công tác khoan dò, giúp Mỹ khai phá được một lượng dầu, khí tự nhiên lớn dưới lòng đất, cũng như làm giảm mạnh chi phí khoan thăm dò. Đặc biệt, kể từ khi giá phục hồi trở lại vào năm 2016, các công ty khai thác dầu đá phiến của Mỹ nhanh chóng đẩy mạnh sản lượng nhờ chi phí sản xuất thấp và công nghệ đã cải thiện.

Hiện tại, Mỹ đã mở rộng thị phần xuất khẩu dầu trên toàn thế giới. Cuối năm 2015, Quốc hội Mỹ thống nhất gỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu dầu thô 40 năm và hiện tại Mỹ đang bán dầu cho cả Nam Mỹ, châu Âu và Trung Quốc. Nhu cầu đối với các sản phẩm lọc hóa dầu có thể tiếp tục tăng lên ở khu vực Mỹ Latinh, khi các nhà máy lọc dầu tại khu vực này không thể đáp ứng đầy đủ trước tình trạng bất ổn gia tăng tại một quốc gia xuất khẩu dầu lớn trong khu vực là Venezuela.

Ngoài ra, một nguồn tin từ Bloomberg cho biết, gần đây, Mỹ đã xuất khẩu một số lô dầu thô sang vùng Vịnh, cụ thể là sang Các tiểu vương quốc Ả rập thống nhất (UAE) - nước xuất khẩu dầu lớn thứ tư trong OPEC.

Ngoài ra, sự gia tăng sản lượng cũng làm giảm bớt giá dầu Mỹ so với giá dầu Brent, qua đó nâng cao tính hấp dẫn của nguồn cung dầu Mỹ đối với châu Á – khu vực tiêu thụ dầu lớn nhất trên thế giới.

Với sự gia tăng đều đặn của sản lượng khai thác cũng như cầu ổn định trên toàn cầu, Cơ quan Thông tin năng lượng Hoa Kỳ (EIA) dự báo sản lượng dầu thô của Hoa Kỳ sẽ tiếp tục duy trì ở mức cao hơn Nga và Saudi Arabia đến hết năm 2019.

Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, hoạt động xuất khẩu dầu của Mỹ có thể gặp một số trở ngại trong thời gian tới.

Trước hết, Mỹ đang phải đối mặt với tình trạng khai thác quá mức có thể dẫn đến cạn kiệt nguồn tài nguyên dầu mỏ tại Permian Basin. Hiện tại, Texas đang cố kiểm soát sự bùng nổ của dầu đá phiến. Tuy nhiên, với tốc độ khai thác quá nhanh khu vực Permian Basin nhanh chóng bị cạn kiệt đường ống dẫn dầu, nhân công và nguồn cung. Theo đó, sản lượng tại khu vực này có thể tiếp tục tăng nhưng sẽ không thể đạt được sản lượng lớn như những dự đoán trước đó.

Với những lo ngại liên quan đến Permian, EIA đã hạ dự báo tăng trưởng sản lượng dầu của Mỹ trong năm 2019 xuống còn 11,5 triệu thùng/ngày, nhưng vẫn cao hơn sản lượng dự báo của Nga và Arab Saudi.

Bên cạnh đó, việc gia tăng căng thẳng thương mại Mỹ-Trung có thể ảnh hưởng đến xuất khẩu dầu của Mỹ sang thị trường tiêu thụ dầu lớn nhất thế giới là Trung Quốc. Trong vòng 2 năm qua, khối lượng dầu mà Trung Quốc mua của Mỹ đã tăng khoảng 200 lần, nhưng dầu Mỹ mới chỉ chiếm khoảng 3% nhập khẩu dầu của Trung Quốc.

Trước khi diễn ra xung đột thương mại, kim ngạch xuất khẩu Mỹ tới Trung Quốc đã tăng lên 15 triệu thùng trong tháng 6/2018, mức cao nhất kể từ năm 1996, dựa trên dữ liệu từ Cục Điều tra dân số và Quản lý Thông tin Năng lượng (CBEIA). Điều này cũng giúp Trung Quốc trở thành quốc gia mua dầu từ Mỹ nhiều nhất trên thế giới.

Tuy nhiên, vào ngày 17/9 vừa qua, Tổng thống Donald Trump đã tuyên bố áp thuế 10% lên thêm 200 tỷ USD hàng hóa của Trung Quốc. Động thái này được cho là có thể làm gia tăng xung đột thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới trong khi Trung Quốc chắc chắn sẽ đáp trả.

Cụ thể, hồi tháng 8 vừa qua, Trung Quốc đã công bố một danh sách hàng Mỹ để áp thuế quan trả đũa từ 5-25% nếu Mỹ áp thuế lên 200 tỷ USD hàng Trung Quốc. Danh sách gồm hơn 5.200 mặt hàng Mỹ có tổng trị giá nhập khẩu 60 tỷ USD vào Trung Quốc mỗi năm, gồm nhiều mặt hàng từ khí hóa lỏng tới một số sản phẩm máy bay.

Như vậy, Trung Quốc đã áp thuế và đe dọa áp thuế bổ sung đối với 110 tỷ USD hàng hóa Mỹ, chiếm gần như toàn bộ kim ngạch nhập khẩu hàng Mỹ vào nước này mỗi năm. Chỉ còn một số mặt hàng như dầu thô và máy bay cỡ lớn là chưa trở thành đối tượng trả đũa của Mỹ. Tuy nhiên, với những diễn biến ngày càng xấu đi trong quan hệ thương mại Mỹ Trung thì mặt hàng dầu mỏ có thể sẽ nhanh chóng nằm trong phạm vi bị áp thuế.