Anh và EU tiến gần đến thỏa thuận về Brexit

	London vẫn là trung tâm tài chính số 1 thế giới bất chấp Brexit
	Brexit - chặng đường còn chông gai

Vấn đề tài chính có thể được giải quyết

Phiên giao dịch ngày 29/11/2017, đồng bảng Anh tăng 0,5% lên mức bảng Anh bằng 1,34 USD. Đây là mức cao nhất trong hai tháng qua so với đồng USD sau khi có các thông tin cho biết Anh đã sẵn sàng chấp nhận trả hàng chục tỷ euro để thanh toán “hóa đơn ly hôn với EU”.

Cuộc gặp giữa Thủ tướng May và ông Jean-Claude Juncker tại London tháng 4/2017

Đề xuất sơ bộ để giải quyết vấn đề tài chính cho việc Anh rời khỏi EU sẽ được Thủ tướng Anh Theresa May đưa ra vào tuần tới và nhiều khả năng theo hướng Anh sẽ chấp nhận chi trả “hào phóng” hơn so với trước đây.

Theo một quan chức EU am hiểu về các cuộc đàm phán này, một khoản tài chính tổng cộng khoảng 50 tỷ euro (59 tỷ USD) có thể sẽ là mức mà Anh chấp nhận chi ra. Trong đó bao gồm các khoản tiền mà London từng cam kết đóng góp trước khi rời khỏi EU vào tháng 3/2019 và quỹ lương hưu cho nhân viên EU trong các thập kỷ tới.

“Có tiến triển về cam kết về tài chính nhưng mức đó liệu đã đủ hay chưa thì chúng ta sẽ thấy vào ngày 4/12 tới khi đề xuất cuối cùng được đưa ra để EU xem xét và đánh giá. Tiếp đó, một quyết định cuối cùng có thể sẽ được đưa ra tại hội nghị thượng đỉnh EU vào hai ngày 14-15/12 tới”, một nhà ngoại giao EU nói với Hãng tin CNN.

Trước đó vào đầu tháng 11, trưởng đoàn đàm phán Brexit của EU Michel Barnier nhấn mạnh, việc giải quyết vấn đề tài chính cho sự ra đi của Anh cần phải được làm rõ trong một vài tuần tới bởi điều này là cực kỳ quan trọng nếu muốn đạt được những tiến triển trong hội nghị thượng đỉnh vào tháng 12.

Cơ quan chịu trách nhiệm đàm phán Brexit của chính phủ Anh cho biết, các cuộc đàm phán chuyên sâu sẽ tiếp tục trong tuần này cho đến khi hai bên đạt được một thỏa thuận sơ bộ. "Chúng tôi đang nỗ lực tìm cách tiếp tục những động lực gần đây để cùng nhau tiến hành giai đoạn tiếp theo của các cuộc đàm phán cũng như thảo luận về mối quan hệ đối tác trong tương lai của chúng tôi", tuyên bố của cơ quan này nêu rõ.

Nhưng trong khoảng 16 tháng tới khi Anh chính thức rời khỏi EU, vẫn còn rất nhiều việc phải làm. EU cần xác nhận rằng, đã có những tiến triển thực sự được thực hiện trong ba vấn đề lớn trước khi khối này có thể đàm phán và tiến tới mối quan hệ thương mại với Anh trong tương lai.

Trong đó, việc thống nhất được số tiền mà Anh phải chi ra cho “hóa đơn ly hôn” này một nội dung quan trọng. Bên cạnh đó, Thủ tướng Theresa May cũng phải thuyết phục được EU rằng, Anh đã tìm ra cách để tránh áp dụng các kiểm soát biên giới giữa Ireland (một phần của EU) và Bắc Ailen (một phần của Vương quốc Anh), cũng như đảm bảo Anh sẽ bảo vệ quyền của hàng triệu công dân EU đã định cư ở Anh.

Cần một giai đoạn chuyển tiếp

Có lẽ vấn đề khó khăn nhất trong số này liên quan đến Ireland khi nước này sẽ phải tìm kiếm được một sự đảm bảo là Anh cần có một kế hoạch để tránh tạo ra các rào cản vật lý mới về biên giới sau Brexit, nhất là liên quan đến vấn đề về các quy tắc thương mại và di cư trong tương lai.

Dự kiến Thủ tướng May sẽ có cuộc gặp với Chủ tịch Uỷ ban châu Âu Jean-Claude Juncker vào ngày thứ hai tuần tới (4/12) để bàn về các đề xuất của Anh. Nếu các thành viên EU chấp nhận và ký vào đề xuất này, các cuộc đàm phán sẽ bước vào giai đoạn thứ hai tại hội nghị thượng đỉnh ngày 14-15/12.

Và nếu đạt được một bước đột phá, Anh sẽ có thể bắt đầu nghiên cứu về các hiệp định thương mại, luật lệ và luật pháp cần thiết để đảm bảo nền kinh tế này có thể tránh được những gián đoạn đáng kể sau tháng 3/2019, khi chính thức rời khỏi EU.

London kỳ vọng sẽ có một giai đoạn chuyển tiếp hai năm để đảm bảo các DN có thể thích ứng dần với Brexit. Theo chuyên gia kinh tế Kallum Pickering của NH Berenberg, một giai đoạn chuyển đổi như vậy sẽ cung cấp cho Anh và EU thêm thời gian để quyết định về quan hệ thương mại sau Brexit. Tuy nhiên chuyên gia này cho rằng, việc bàn về các điều khoản cho quan hệ thương mại sau Brexit cũng cần được tiến hành ngay khi các đàm phán về Brexit đang diễn ra.

Không chỉ các khoản tài chính phải thanh toán để rời khỏi EU, mà các cuộc đàm phán còn yêu cầu nước Anh phải đưa ra những lựa chọn rất khó khăn. Đơn cử, nếu London đóng cửa biên giới với người nhập cư từ châu Âu, EU có thể sẽ phản ứng lại bằng cách hạn chế tiếp cận thị trường này đối với hàng hoá của Anh.

Thực tế, vẫn còn đó các nguy cơ mà đàm phán có thể sụp đổ hoàn toàn. Và nếu không có thỏa thuận nào đạt được thì các doanh nghiệp Anh chắc chắn sẽ phải mất nhiều chi phí hơn trong giao thương tại thị trường EU.

Theo Rabobank, kịch bản "không thương lượng được" có thể khiến nền kinh tế Anh chịu thiệt hại tới 400 tỷ Bảng (525 tỷ USD) vào năm 2030. Bên cạnh đó, khả năng hoạt động bình thường của ngành hàng không và hạt nhân của Anh cũng là mối quan ngại lớn nếu nước Anh ra đi mà không ký được các thỏa thuận mới.

Brexit cũng khiến London - trước nay được biết tới là trung tâm tài chính của châu Âu chịu nhiều thiệt hại khi các cơ quan quản lý và nhiều định chế tài chính lớn đang tìm địa điểm khác để chuyển đi. Ngày 20/11 vừa qua, EU đã chọn Thủ đô Paris của Pháp để đặt trụ sở mới của Cơ quan Quản lý NH châu Âu (EBA) trong khi trụ sở mới của Cơ quan Quản lý Dược phẩm châu Âu (EMA) cũng được lựa chọn đặt tại thành phố Amsterdam của Hà Lan.