Brexit: Sau “ly hôn” là quan hệ láng giềng gần gũi?

	Anh có thể tăng nhanh lãi suất nếu Brexit thuận lợi
	Anh sẽ phát hành đồng 50 xu mới để kỷ niệm ngày Brexit

2 năm chuyển đổi

Theo dự thảo này sau khi rời khỏi EU vào tháng 3/2019, Anh sẽ có giai đoạn chuyển tiếp đến cuối năm 2020 để hai bên tiếp tục bàn bạc và thống nhất được chi tiết về một mối quan hệ mới.

Thủ tướng Anh Theresa May và Chủ tịch Ủy ban châu Âu Jean-Claude

Theo đó, dù Anh không còn quyền biểu quyết và ảnh hưởng trong thời gian này, nhưng mọi quyền lợi và trách nhiệm khác sẽ vẫn được giữ nguyên, trong đó có quyền của công dân được sinh sống và làm việc tại hai bên, quyền giám sát các tòa án của EU và nghĩa vụ nộp các khoản ngân sách của Anh. Dự thảo cũng có một bổ sung mới là Anh có thể kéo dài quá trình chuyển đổi này.

Do đó, ngày cuối cùng của việc kết thúc quá trình chuyển đổi trên chưa được đặt và đến tháng 6/2020, Anh sẽ phải tự quyết định xem liệu nó có muốn kéo dài thêm hay không. Điều kiện mở này hẳn khiến những người dân Anh ủng hộ Brexit không hài lòng.

Xa hơn, mối quan hệ tương lai giữa Anh và EU ra sao vẫn tiếp tục cần được đàm phán kỹ hơn nữa. Tuy nhiên, cả hai bên đều đang hướng đến việc thiết lập một “khu vực thương mại tự do" trong tương lai. Điều đó sẽ bao gồm những hợp tác sâu về pháp lý và hải quan. Điều đó có nghĩa là Thủ tướng Anh Theresa May có thể nói rằng bà đã giành được quyền đối với việc triển khai thỏa thuận thương mại riêng biệt trong tương lai – điều mà bà luôn mong muốn lâu nay.

Tuy nhiên, Anh sẽ bị ràng buộc bởi các quy định của EU và rất khó để đánh giá xem điều này sẽ cho phép Anh tìm kiếm các thỏa thuận thương mại với các quốc gia khác như thế nào. Cái giá để hai bên có một “khu vực thương mại tự do” là Anh sẽ phải gắn bó với các tiêu chuẩn và quy định của EU để đảm bảo Anh không tham gia vào một cuộc cạnh tranh không lành mạnh. Một lần nữa, những người dân Anh ủng hộ Brexit sẽ không hài lòng về điều này.

Về tài chính, Anh đã đồng ý sẽ thanh toán cho EU các khoản tiền dựa trên các cam kết trước đó đối với ngân sách EU, một phần cho lương hưu của các nhân viên EU và cho các dự án của EU mà Anh muốn tiếp tục tham gia. Anh cũng sẽ trả phí hàng năm cho giai đoạn chuyển tiếp. Theo các ước tính từ phía Anh, số tiền chi cho các khoản này vào khoảng 39 tỷ bảng Anh. Phía EU thì chưa bao giờ đưa ra một con số cụ thể. Các khoản tiền này sẽ được thanh toán trong nhiều năm và EU sẽ gửi hóa đơn hàng năm cho Anh.

Hai bên cũng đồng ý bảo vệ quyền lợi của công dân trong lãnh thổ của nhau trước khi kết thúc giai đoạn chuyển tiếp. Những người này và gia đình của họ có thể được bảo vệ "suốt đời" miễn là họ đăng ký sau 5 năm cư trú liên tục. Các thẩm phán của Anh có thể yêu cầu Tòa án Công lý châu Âu tư vấn về việc bảo vệ các quyền này. Hai bên cũng đã nhất trí thiết kế một cấu trúc phức tạp để giải quyết các tranh chấp phát sinh từ thỏa thuận. Một ủy ban chung sẽ được thành lập với các đại diện từ EU và Vương quốc Anh.

Thị trường tài chính London suy yếu

Về thị trường tài chính, trung tâm tài chính London nhiều khả năng sẽ giảm vị thế so với hiện nay, nhưng đây dường như là điều tất yếu mà Anh phải chấp nhận. Mối quan hệ về thị trường tài chính giữa Anh và EU trong tương lai sẽ dựa trên nền tảng của việc công nhận các quy định của nhau - một quá trình được gọi là “sự tương đương”, hàm nghĩa là các ngân hàng và các công ty tài chính khác có thể sẽ cần phải hoàn thành quá trình thành lập các công ty con mới tại EU và chuyển các công việc, vốn và các mối quan hệ khách hàng.

Đây là công cụ mà EU sử dụng cho tất cả các ngân hàng khác của các nước không thuộc EU. Theo nguyên tắc của EU, các quy định của một quốc gia khác phải là tương đương hoặc tốt như quy định của chính EU.

Đây là những gì các ngân hàng đã nhận định lâu và cũng chính là lý do tại sao họ đã nhanh chóng thiết lập các trụ sở văn phòng tại lục địa này. Phía Anh hy vọng sẽ chốt được các quy định về “sự tương đương” trước khi kết thúc giai đoạn chuyển tiếp để các ngân hàng có thời gian chuẩn bị, và nhờ đó sẽ tránh được tình trạng lâm vào kịch bản bế tắc cũng như để đảm bảo EU sẽ không “thu hồi” mất quyền tiếp cận dễ dàng của các công ty Anh trong hoạt động kinh doanh với thị trường EU. Dự kiến hai bên sẽ hoàn tất các đánh giá về “sự tương đương” này vào cuối tháng 6/2020.

Tuy nhiên theo giới phân tích, dự thảo thỏa thuận Brexit này vẫn sẽ khiến các định chế tài chính đang hoạt động tại Anh sẽ mất đi quyền tiếp cận dễ dàng vào thị trường EU.

Tức là, nếu họ muốn tiếp tục kinh doanh tại thị trường EU đơn nhất sau Brexit, họ sẽ phải tiếp tục dịch chuyển các bộ phận kinh doanh sang EU như đã bắt đầu hành động trong thời gian vừa qua. Những nội dung trong dự thảo thỏa thuận này phù hợp với những gì mà các ngân hàng đã nhìn nhận trong nhiều tháng trước đó. Nó cũng tương tự như các quy tắc chi phối cách thức các ngân hàng từ các cường quốc tài chính khác như Hoa Kỳ hay Nhật Bản khi muốn kinh doanh tại EU.

Do đó, dù hai bên thống nhất Anh sẽ có một khoảng thời gian để chuyển đổi và điều này có thể giúp làm chậm việc chuyển dịch nhưng do chưa có sự chấp thuận của nghị viện và nguy cơ thỏa thuận đổ vỡ vẫn có thể xảy ra nên các ngân hàng tại Anh khó có thể ngừng việc chuyển dịch này.