Cần “trông giỏ bỏ thóc”

Thực tế, thời gian qua có nhiều nhà đầu tư “ăn nên làm ra” trên thị trường chứng khoán, nhưng cũng có không ít người phải “ăn trái đắng” khi thị trường hay cổ phiếu điều chỉnh mạnh. Và điều rủi ro đó xuất phát từ việc nhiều DN đã nỗ lực tái cơ cấu nhiều năm nhưng vẫn không đạt được kết quả như kỳ vọng. Thậm chí, có những DN còn để lại những món nợ không dễ khắc phục. Đơn cử cổ phiếu có giá 10.0 điều chỉnh giảm 30% xuống còn 7.0, vậy để tăng giá lên 10.0 trở lại cần tăng gần 50%, cùng một mức giá đỉnh, nhưng đây là một thách thức cực lớn.

Ảnh minh họa

Có thể nhắc tới một điển hình là trường hợp của CTCP Thuận Thảo (GTT). Dù nỗ lực tái cơ cấu lại hoạt động, nhưng DN này càng lún sâu vào khó khăn khi mới đây GTT bị ngân hàng ra quyết định bán giải chấp hàng loạt tài sản tại TP.HCM. Được biết, GTT bắt đầu thua lỗ kể từ năm 2014 trở đi. Tháng 3/2016, HoSE quyết định đưa GTT vào diện bị kiểm soát do lợi nhuận sau thuế 2 năm liên tiếp 2014 và 2015 là con số âm.

Đến tháng 4/2016, HoSE tiếp tục có thêm quyết định đưa GTT vào diện hủy niêm yết bắt buộc kể từ ngày 30/5/2016, do tổng số lỗ lũy kế vượt quá số vốn điều lệ thực góp trong báo cáo tài chính kiểm toán năm gần nhất trước thời điểm xem xét. Cụ thể, tại ngày 31/12/2015, GTT ghi nhận tổng số lỗ hơn 621,5 tỷ đồng, vượt vốn điều lệ thực góp là 435,03 tỷ đồng (thuộc trường hợp chứng khoán bị hủy niêm yết bắt buộc). Từ mức giá 20.000 đồng/CP ngày chào sàn, GTT chia tay sàn TP.HCM với mức giá trong phiên giao dịch cuối cùng 400 đồng/cổ phiếu.

Tương tự GTT, CTCP Xuất nhập khẩu Tổng hợp 1 Việt Nam - Generalexim (TH1) mới đây cũng bị VietinBank rao bán khoản nợ 74 tỷ đồng có tài sản đảm bảo tại đây. Cụ thể, ngày 23/2 vừa qua, Sở GDCK Hà Nội đã nhận được báo cáo tài chính kiểm toán năm 2017 của TH1. Sau khi xem xét, sở nhận thấy đơn vị bị lỗ trong 3 năm liên tiếp (2015, 2016 và 2017) với khoản lỗ lũy kế gần 277 tỷ đồng, vượt quá số vốn điều lệ công ty…

Đáng chú ý, ngày 31/12/2017, TH1 có nợ ngắn hạn vượt quá tài sản ngắn hạn 220 tỷ đồng, lỗ lũy kế 276 tỷ đồng và âm vốn chủ sở hữu gần 93 tỷ đồng, cùng toàn bộ các khoản vay vốn ngân hàng đã quá hạn thanh toán, các khoản nợ quá hạn không có khả năng thu hồi tăng lên (vay ngân hàng quá hạn thanh toán số tiền gốc gần 641 tỷ đồng và các khoản lãi vay phải trả tương ứng gần 152 tỷ đồng).

Một trường hợp khác đó là CTCP Hùng Vương (HVG) bị bán sàn bởi thông tin rơi vào diện bị kiểm soát kể từ ngày 26/1/2018. Lý do là lợi nhuận sau thuế của cổ đông công ty mẹ HVG năm 2016 và 2017 lần lượt là âm 49,3 tỷ đồng và âm 712,96 tỷ đồng theo báo cáo tài chính kiểm toán hợp nhất. Hay JVC, PNC, OGC, VOS, STT… cũng là một trong số các cổ phiếu từng làm mưa làm gió trên sàn chứng khoán, nhưng nay lại khiến nhà đầu tư rơi vào hoàn cảnh bi đát.

Có thể nói, khi lỡ mua phải cổ phiếu của những DN kiểu vậy, thật sự là nỗi ám ảnh của nhà đầu tư. Như vậy, đối với thị trường chứng khoán đầy rẫy rủi ro, theo các chuyên gia tài chính, tốt hơn hết nhà đầu tư nên tự bảo vệ mình. Trong đó, mỗi nhà đầu tư phải luôn tự nhắc mình là đầu tư vào những DN có nền tảng cơ bản tốt và đặc biệt tránh xa các cổ phiếu có những dấu hiệu thao túng giá.

Một đại diện CTCK KIS Vietnam chia sẻ quan điểm cá nhân, để tránh được trường hợp đầu tư vào DN làm ăn không tốt mà giá vẫn tăng thì nhà đầu tư phải nhận biết được giá của vùng đỉnh. Nhưng đối với một số cổ phiếu bị thao túng giá thì phải quan sát giao dịch, căn cứ vào khối lượng và biến động giá, nhà đầu tư có thể dự đoán đó là giá thật hay giá ảo.

Song song đó, nhà đầu tư phải liên tục nắm bắt thông tin từ phía cơ quan quản lý để rà soát được những DN nào đang làm ăn thua lỗ và bị kiểm soát. Được biết, thống kê riêng trên sàn TP.HCM, có khoảng 29 cổ phiếu đang nằm trong diện bị cảnh báo, 11 cổ phiếu vào diện bị kiểm soát, 2 chứng khoán thuộc diện kiểm soát đặc biệt.