Kinh tế phục hồi nhưng chưa hết khó
Ảnh minh họa |
Diễn đàn Kinh tế mùa xuân năm 2015 gồm hai phần chính: Đánh giá, bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2014, kiến nghị giải pháp triển khai kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2015 và tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh tại Việt Nam.
Phát biểu tại Diễn đàn, PGS. TS Trần Đình Thiên cho biết, nhìn vào số liệu sẽ thấy, tăng trưởng năm 2014 vẫn diễn ra theo kịch bản cũ “tiếp tục hồi phục, tăng trưởng quý sau cao hơn quý trước”. Tuy nhiên, mức phục hồi này vẫn còn thấp, và chưa thực sự bền vững. Bên cạnh đó, “chủ thể của phục hồi kinh tế Việt Nam, khu vực nội địa hay khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI)?”, ông đặt vấn đề.
TS. Thiên cũng chỉ ra những yếu kém, bất cập trong từng lĩnh vực, từ nông nghiệp, công nghiệp cho tới xuất nhập khẩu. Theo ông, nền công nghiệp nước ta là nền công nghiệp định hướng phi công nghệ khi phần lớn các DN nước ta sử dụng công nghệ tụt hậu so với mức trung bình của thế giới từ 2-3 thế hệ. Trong khi xuất khẩu và xuất siêu phụ thuộc nhiều vào khối doanh nghiệp FDI...
Đặc biệt vị chuyên gia này luôn tỏ ra quan ngại với vấn đề nợ công. Theo TS. Trần Đình Thiên, nợ công hiện đang tăng với tốc độ cao; năm 2015 dự báo nghĩa vụ trả nợ trên tổng thu ngân sách sẽ vượt “vạch đỏ” (25,9%). Đáng lo hơn cả là xu hướng nội địa hóa nợ công (nghĩa là dựa vào trái phiếu chính phủ thay vì ODA) với lãi suất nợ cao, thời hạn nợ ngắn, tranh chấp vốn và cạnh tranh lãi suất với tín dụng khu vực kinh doanh. Ông nói: “Đây phải chăng sẽ là vấn đề chủ yếu của nợ công năm nay, chứ không chỉ ở chỉ tiêu chuẩn an toàn nợ công nữa”.
Cũng có cái nhìn như vậy, TS. Lê Đình Ân, nguyên Giám Đốc Trung tâm thông tin và dự báo KT-XH quốc gia nhận định, quý I/2015, nền kinh tế Việt Nam đã có những tín hiệu tốt, giúp cho nền kinh tế có sự tăng trưởng ở mức khiêm tốn. Tổng cầu của nền kinh tế đang dần được phục hồi; lạm phát đang ở mức thấp tạo điều kiện thuận lợi cho việc áp dụng một số cơ chế, chính sách cụ thể nhằm đưa nền kinh tế tăng trưởng theo hướng thị trường đầy đủ hơn.
Tuy nhiên, qua kết quả của Quý I/2015 cho thấy kinh tế Việt Nam vẫn còn tồn tại nhiều khó khăn cả trước mắt và lâu dài: tăng trưởng chưa bền vững, còn mong manh, thể hiện ở mức tăng trưởng của nông nghiệp, thủy sản đang giảm mạnh trong Quý I/2015. Tổng cầu của nền kinh tế đang hồi phục nhưng chậm và chưa vững chắc; Nhiều công trình đầu tư đã có hiệu quả nhưng chưa cao, thời gian thi công kéo dài làm cho tổng vốn tăng cao so với dự toán...
Vì vậy trong những tháng còn lại của năm 2015, để kinh tế tăng trưởng đột phá hơn TS. Ân cho rằng cần thực hiện có hiệu quả nhóm giải pháp mà Chính phủ đã ban hành như: ổn định kinh tế vĩ mô; kiểm soát lạm phát; tạo điều kiện cho phát triển sản xuất, kinh doanh và tăng trưởng kinh tế; đẩy mạnh tái cơ cấu kinh tế; nâng cao năng suất lao động; đẩy mạnh xuất khẩu, phát triển thị trường…