Mỹ đóng cửa một phần chính phủ

Sau khi không đạt được thỏa thuận ngân sách vào thứ Sáu, các nhà lãnh đạo Quốc hội và Nhà Trắng cam kết sẽ tiếp tục thảo luận vào cuối tuần để tìm kiếm một thỏa thuận nhằm chấm dứt việc đóng cửa chính phủ trước kỳ nghỉ Giáng sinh sẽ bắt đầu vào tuần tới.

Sự bế tắc xuất hiện từ đầu tuần, sau khi ông Trump từ chối đồng ý với thỏa thuận ngân sách đã bị các thượng nghị sĩ đảng Dân chủ và Cộng hòa cắt giảm khoản 5 tỷ USD nêu trên.

Hạ viện Hoa Kỳ, nơi đảng Cộng hòa chiếm đa số cho đến khi đảng Dân chủ tiếp quản vào ngày 3/1, đã thông qua khoản ngân sách 5 tỷ USD nói trên, nhưng nó bị “mắc kẹt” tại Thượng viện và việc đóng cửa chính phủ đã bắt đầu sau nửa đêm ngày thứ Sáu.

Sau khi không được thông qua, các nhà lãnh đạo Thượng viện đã hội ý riêng với Phó Tổng thống Mike Pence và các quan chức Nhà Trắng khác để cố gắng tìm ra một giải pháp với vấn đề đóng cửa chính phủ.

Họ đã thất bại và các nhà lập pháp ở cả hai viện của Quốc hội đã ra về mà không có được “ánh sáng cuối đường hầm”.

Trump đã cố đổ lỗi cho đảng Dân chủ.

“Chúng tôi sẽ phải đóng cửa một phần chính phủ. Chúng tôi không làm được gì khác bởi vì vấn đề đó chỉ phụ thuộc lá phiếu thông qua của đảng Dân chủ”, ông Trump nói trong một video được đăng lên tài khoản Twitter của mình hai giờ trước thời hạn nửa đêm.

Phía đảng Dân chủ trong khi đó cũng liên tục lưu ý Trump và các cử tri, rằng ông ta đã nói tuần trước sẽ sẵn lòng đóng cửa chính phủ để đòi cho được tài trợ ngân sách cho bức tường biên giới.

“Tổng thống Trump đã ném ra những bất đồng và bây giờ lại buộc chúng tôi có trách nhiệm với vấn đề đóng cửa chính phủ vào dịp Giáng sinh”, lãnh đạo đảng Dân chủ tại Thượng viện Chuck Schumer nói trên sàn Thượng viện hôm thứ Sáu.

Khoảng ba phần tư các hoạt động của chính phủ Liên bang được đảm bảo ngân sách cho đến ngày 30/9 năm sau, nhưng với những hoạt động khác, bao gồm của các bộ An ninh nội địa, Tư pháp và Nông nghiệp - đã cạn ngân sách vào nửa đêm ngày thứ Sáu.

Các công viên Liên bang sẽ đóng cửa và hơn 400.000 nhân viên của Liên bang tại các cơ quan đó sẽ làm việc mà không được trả lương cho đến khi vấn đề được giải quyết. 380.000 người khác sẽ tạm nghỉ.

Các lực lượng thực thi pháp luật, tuần tra biên giới, chuyển phát thư và điều hành tại sân bay sẽ tiếp tục hoạt động.

Để việc đóng cửa chính phủ kết thúc, cả Hạ viện và Thượng viện sẽ phải phê duyệt bất kỳ thỏa thuận nào được đàm phán thành công giữa phía Trump và các nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa và Dân chủ.

Việc đóng cửa có thể tồn tại ít nhất cho đến khi một Quốc hội mới triệu tập vào ngày 3/1 và đảng Dân chủ nắm quyền kiểm soát Hạ viện từ đảng Cộng hòa. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa khi đó Trump nhất thiết sẽ đồng ý thỏa hiệp.

Việc đóng cửa diễn ra vào cuối tuần là một thách thức đối với ông Trump, người đã chứng kiến ​​Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis từ chức để phản đối, sau khi ông bất ngờ quyết định rút quân đội Mỹ ra khỏi Syria. Động thái liên quan đến Syria nói trên bị chỉ trích rộng rãi, ngay cả bởi những nghị sĩ Cộng hòa trong Quốc hội.

Trong khi Trump muốn thực hiện lời hứa xây dựng bức tường biên giới mà ông đưa ra trong chiến dịch bầu cử năm 2016, thì đó không phải là vấn đề ưu tiên hàng đầu hiện nay của hầu hết người Mỹ.

Theo một cuộc thăm dò của Reuters vào cuối tháng 11 vừa qua, chỉ có 31% người được khảo sát cho rằng tăng cường an ninh biên giới nên là một trong ba ưu tiên hàng đầu của Quốc hội.

Điều đó cho thấy Trump đang mạo hiểm chính trị bằng cách đánh cược việc ngừng hoạt động chính phủ để áp đặt quan điểm của mình tại thời điểm đảng Dân chủ đang chuẩn bị cho vị trí tổng thống năm 2020 của họ và tìm kiếm các vấn đề của chính phủ hiện thời để nắm lấy lợi thế.