Nhà ở xã hội: Giảm giá hơn giảm lãi suất
Phát triển nhà ở xã hội cần nhiều nguồn lực | |
Ban hành khung lãi suất cho vay ưu đãi nhà ở xã hội |
Đúng như thực trạng mà HoREA đã nêu là hiện nhu cầu NOXH là rất lớn, trong khi nguồn cung không đủ đáp ứng. Cụ thể, dẫn số liệu tổng hợp của Bộ Xây dựng, HoREA cho biết nhu cầu nhà ở xã hội trong toàn quốc trong giai đoạn từ năm 2011-2020 cần khoảng 440.000 căn hộ.
Ảnh minh họa |
Trong đó, TP.HCM khoảng 134.000 căn; Hà Nội khoảng 110.000 căn; Bình Dương 41.250 căn; Đồng Nai 36.700 căn; Đà Nẵng 11.500 căn... Tuy nhiên theo kết quả thực hiện của các địa phương, đến nay chỉ mới thực hiện được khoảng 30% kế hoạch đã đề ra.
Sẽ không có gì đáng nói nếu như HoREA đưa ra những kiến nghị nhằm giải quyết thực trạng trên, tức là những giải pháp để tăng cung NOXH. Thế nhưng, thay vào đó, cơ quan này chủ yếu kiến nghị những giải pháp giảm lãi suất đối với người mua để kích cầu. Nhưng nhiều kiến nghị xem ra là chưa hoàn toàn hợp lý.
Đơn cử như HoREA cho biết, việc chấm dứt gói tín dụng hỗ trợ nhà ở trị giá 30.000 tỷ đồng “có tác động làm cho nhiều người thu nhập thấp đô thị chưa được tiếp tục vay tín dụng ưu đãi NOXH”. Trong khi nhớ lại mãi tới cuối năm 2016 gói tín dụng 30.000 tỷ đồng mới dừng giải ngân và tính tới thời điểm đó con số giải ngân đã lên tới 32.000 tỷ đồng, tạo điều kiện cho 56.186 người mua được nhà ở.
Tuy nhiên ngay cuối tháng 10/2015 Chính phủ đã ban hành Nghị định 100 quy định rõ “NHCSXH hoặc các TCTD do Nhà nước chỉ định thực hiện việc cho vay ưu đãi hỗ trợ NOXH”. NHNN cũng đã chỉ định các TCTD tham gia cấp tín dụng NOXH. Điều đó cũng có nghĩa, dù gói tín dụng 30.000 tỷ đồng kết thúc, song người thu nhập thấp vẫn rộng cửa vay vốn ưu đãi để mua NOXH.
Song điều đáng nói hơn cả là việc HoREA kiến nghị NHNN đề nghị Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định về lãi suất cho vay ưu đãi NOXH thống nhất cùng một loại lãi suất như tại NHCSXH và áp dụng cho cả lãi suất đối với các khoản dư nợ còn lại của gói tín dụng hỗ trợ nhà ở 30.000 tỷ đồng. Thậm chí cơ quan này còn kiến nghị, khi nền kinh tế phát triển mạnh hơn, thực hiện mức lãi suất ưu đãi vay mua nhà ở xã hội từ 3-3,5%/năm để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người có thu nhập thấp đô thị…
Có thể hiểu kiến nghị này là giảm lãi suất cho vay NOXH khi mà mức lãi suất cho vay chương trình này tại NHCSXH đang là 4,8%/năm, còn lãi suất đối với các khoản dư nợ còn lại của gói tín dụng hỗ trợ nhà ở 30.000 tỷ đồng đang là 5%/năm.
Tuy nhiên để được hưởng mức lãi suất 4,8%/năm theo chương trình cho vay tại NHCSXH, Nghị định 100 quy định người vay phải thực hiện gửi tiết kiệm tại NHCSXH hàng tháng, với thời gian tối thiểu 12 tháng và mức gửi theo quy định của bên cho vay. Chưa kể, nguồn vốn để cho vay ưu đãi của NHCSXH là nguồn vốn do ngân sách cấp.
Có lẽ HoREA cho rằng, việc làm này sẽ không gây ra thiệt hại gì đối với các TCTD khác vì đã được ngân sách cấp bù lãi suất. Ngay cả như vậy thì ngân sách sẽ phải chi thêm một lượng không nhỏ cho dù hiện mức lãi suất cho vay NOXH đã thấp hơn khá nhiều so với lãi suất cho vay đối với hộ nghèo (đang là 6,6%/năm).
Trong khi về phía các chủ đầu tư NOXH thì sao? Dù đã được hưởng nhiều ưu đãi về tiếp cận đất đai, về thuế, về vốn… song đến nay giá bán NOXH vẫn đang ở mức khá cao. Vậy sao không thấy kiến nghị các giải pháp để kéo giảm giá xuống bởi chắc chắn việc làm này sẽ mang lại nhiều lợi ích cho người dân hơn là lãi suất cho vay mua nhà giảm một vài điểm phần trăm.
Trên thực tế, đã không ít lần HoREA có những kiến nghị xuất phát từ quyền lợi của giới chủ đầu tư BĐS như việc kiến nghị lui thời điểm giảm tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn về 40% mới đây là một ví dụ… Thiết nghĩ, với vai trò của mình, HoREA nên đề xuất các giải pháp thiết thực hơn để tăng cung NOXH cũng như giảm giá thành. Đó mới là yếu tố căn bản để phát triển thị trường NOXH và sẽ mang lại lợi ích nhiều hơn cho nền kinh tế, cho xã hội.