Tăng tốc lực tín dụng chính sách

Việc thực thi hiệu quả Đề án củng cố và nâng cao chất lượng tín dụng trên địa bàn Tây Nguyên, và sự đồng tình ủng hộ của Ban Chỉ đạo Tây Nguyên thông qua việc ký kết Bản ghi nhớ về việc phối hợp chỉ đạo, thực hiện các chương trình tín dụng chính sách và các vấn đề khác, hiệu quả dòng vốn chính sách đã thấy rõ trong từng nếp nhà người nghèo, đối tượng chính sách trong các buôn làng.

Sự kiên trì bền bỉ của chính những người dân cùng sự vào cuộc hỗ trợ vốn kịp thời của NHCSXH đã giúp nhiều người dân thoát nghèo bền vững

Những sắc màu no ấm

500 gốc cây cà phê đã trổ hoa trắng muốt của gia đình H Trưk Bkrông đang góp thêm hương sắc cho bức tranh Tây Nguyên tháng 3 cũng như Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột lần thứ 6 và Liên hoan Văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên năm 2017. Quan trọng hơn, từ năm nay, gia đình anh sẽ có thêm một nguồn thu để sớm bước qua diện hộ mới thoát nghèo. Vợ chồng H Trưk Bkrông cũng vừa dựng căn nhà mới và ngầm tính sẽ phát triển thêm chăn nuôi bên cạnh 3 còn bò đã có từ nguồn vốn chính sách.

Nhìn gia cảnh ấy, ít ai nghĩ rằng năm 2012, H Trưk Bkrông vẫn là hộ nghèo và cái nghèo ấy chỉ mới qua được 3 năm, nhờ nguồn vốn vay NHCSXH. Tháng 11/2015 từ nguồn vốn vay hộ mới thoát nghèo 30 triệu đồng, gia đình anh đầu tư chăm sóc thêm 5 sào cà phê. Ngoài ra, 2 vợ chồng còn đi làm thuê, nên kinh tế mỗi ngày một ổn định.

Gần 10 năm là tổ trưởng tổ vay vốn của buôn Hring, xã Ea Hđing, huyện Cư Mgar, bà Nguyễn Thị Đào càng thấm những hiệu quả mà đồng vốn tín dụng mang lại. Nhất là ở buôn Hring, người dân theo công giáo hiền lành chất phát, nhưng khổ cái nhiều con, nên cái nghèo, cái đói sẽ khó qua nếu không có dòng vốn ngân hàng chính sách. Cả thôn có 58 hộ dân thì hiện còn 52 hộ vay vốn. D

òng vốn tín dụng cùng những hỗ trợ trong trồng trọt chăn nuôi đang dần thay đổi ý thức của người dân, thay vì chỉ làm đủ ăn thì đã tính tới chuyện tích luỹ, phát triển kinh tế hàng hoá. Cái nghèo vì thế dù không dễ thoát qua ngày một ngày hai, nhưng sự kiên trì bền bỉ của chính những người dân cùng sự vào cuộc hỗ trợ vốn kịp thời của NHCSXH đã giúp nhiều người dân thoát nghèo bền vững. Bà Đào cho biết, riêng năm 2016, Tổ của bà có tới 6 hộ thoát nghèo bền vững từ vốn NHCSXH.

Ví như hộ H Duyên, gia đình có tới 6 đứa con, giờ đứa lớn cũng đã 16 tuổi. Ở thời điểm là hộ nghèo 2008, cả gia đình 8 miệng ăn chỉ trông vào 2 nhân công, thế nên việc được tiếp cận 2 đợt vay của NHCSXH đã giúp chị có nguồn vốn nuôi heo, mở rộng diện tích đất canh tác trồng cà phê. Không chỉ bước ra khỏi danh sách hộ nghèo năm 2016, chị được nhìn nhận là hộ thu nhập vững nhất buôn với cả trăm triệu đồng từ tiêu và cà phê. Cái bụng đủ no, manh áo đủ ấm cũng là điều kiện để 6 đứa con của H Duyên đều được cắp sách đến trường.

Báo cáo của NHCSXH cho thấy đến cuối năm 2016, tổng doanh số cho vay vốn tín dụng chính sách tại khu vực Tây Nguyên từ khi NHCSXH đi vào hoạt động đến 31/12/2016 là 42.353 tỷ đồng, với 2.891.297 lượt hộ nghèo, đối tượng chính sách được vay vốn.

Còn tính riêng năm 2016, tổng dư nợ đạt 18.769 tỷ đồng (tăng 6.375 tỷ đồng so với năm 2011), chiếm 11,92% tổng dư nợ trong toàn hệ thống, với 926.618 khách hàng còn dư nợ. Là một trong 3 khu vực NHCSXH tập trung ưu tiên nguồn vốn để cho vay hộ nghèo và đối tượng chính sách, tỷ lệ tăng trưởng dư nợ tín dụng hàng năm tại khu vực Tây Nguyên là 12,7% (so với tăng trưởng dư nợ bình quân chung toàn quốc là 10,4%).

Biến chuyển về chất

Đáng nói là sự biến chuyển về chất trong hoạt động tín dụng ở đây trong năm 5 qua. Nhìn lại năm 2011, tỷ lệ nợ quá hạn của khu vực là 1,54%, cao hơn so với tỷ lệ bình quân chung toàn quốc là 1,28%. Một số địa phương có tỷ lệ nợ quá hạn cao trong vùng như: Kon Tum 2,61%; 4 huyện miền núi của Bình Phước thuộc vùng Tây Nguyên 2,9%; 3 huyện miền núi của Phú Yên 2,3%. Còn nhiều Tổ TK&VV yếu kém và hoạt động không hiệu quả, có nợ quá hạn cao, lãi tồn đọng lớn, kéo dài và thường xuyên bị xếp loại yếu kém.

Đối với các chi nhánh Kon Tum, Phú Yên và Ninh Thuận có tỷ lệ nợ quá hạn lớn hơn 2%, Tổng Giám đốc đã chỉ đạo từng chi nhánh xây dựng Đề án củng cố và chịu sự kiểm soát riêng của Ban chỉ đạo củng cố, nâng cao chất lượng tín dụng của NHCSXH trung ương.

Cùng với đó, các chi nhánh đã phối hợp chặt chẽ với chính quyền và các Hội đoàn thể cấp xã tiến hành sắp xếp lại các Tổ TK&VV theo hướng liền canh liền cư, giải thể các Tổ yếu kém, kiện toàn Ban quản lý Tổ TK&VV, bầu chọn những người có uy tín và nhiệt tình làm Tổ trưởng, nâng cao hơn chất lượng các cuộc họp bình xét cho vay ở Tổ.

Do vậy, chất lượng hoạt động của Tổ TK&VV đã dần dần đi vào nề nếp, phát huy hiệu quả và nâng cao chất lượng. Khách hàng đã có chuyển biến về ý thức, chấp hành khá tốt quy định nộp tiền lãi và gửi tiền tiết kiệm theo định kỳ hàng tháng, trả nợ vay khi đến hạn.

Những bước chuyển này góp phần đưa chất lượng tín dụng chính sách của vùng Tây Nguyên thay đổi căn bản và cải thiện rõ rệt. Tính đến cuối năm 2016, số tuyệt đối nợ xấu đã giảm đi một nửa chỉ còn 75 tỷ đồng, chiếm 0,39% tổng dư nợ. Trong đó: nợ quá hạn 44,6 tỷ đồng (chiếm 0,23% tổng dư nợ), nợ khoanh 30,5 tỷ đồng (chiếm 0,16% tổng dư nợ), thấp hơn so với bình quân chung toàn quốc.

Quan trọng nữa, là vòng quay vốn quay nhanh hơn, góp phần giúp người dân xoá đói giảm nghèo phát triển kinh tế. Đây thực sự là một thành công nổi bật trong việc thực hiện Đề án củng cố, nâng cao chất lượng tín dụng khu vực, cũng như của ban chỉ đạo Tây Nguyên và hoạt động của NHCSXH trong thời gian qua.

Từ tình hình thực tế trong quá trình triển khai, Ban chỉ đạo Tây Nguyên và NHCSXH đã đề xuất, kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, ngành liên quan ban hành một số cơ chế, chính sách và giải pháp hỗ trợ cho người nghèo, hộ cận nghèo và đồng bào dân tộc thiểu số vùng Tây Nguyên, như: Chính sách cho vay người lao động của huyện nghèo đi xuất khẩu lao động, chính sách cho vay đối với hộ cận nghèo... và tập trung nguồn vốn tín dụng ưu đãi để giúp họ vươn lên thoát nghèo.

Những bước chuyển trong tín dụng Tây Nguyên có thêm những lực đẩy mới từ việc thực hiện Chỉ thị 40-CT/TW ngày 22/11/2014 của Ban Bí thư, và Quyết định 401/QĐ-TTg ngày 14/3/2016 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội. Đến nay, các tỉnh, thành phố đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo thực hiện xuyên suốt tới cấp cơ sở. Quan trọng hơn là một sự đồng thuận và vào cuộc quyết liệt của cấp ủy, chính quyền các cấp đối với tín dụng chính sách.

Cùng với chất lượng tín dụng chính sách ngày càng được nâng cao, hoạt động tín dụng chính sách xã hội tại vùng Tây Nguyên đã đang và sẽ góp phần tích cực vào việc thực hiện mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững, bảo đảm an sinh xã hội và xây dựng nông thôn mới.

Vốn tín dụng chính sách đầu tư tại khu vực Tây Nguyên trong thời gian qua đã góp phần giúp 407.157 hộ thoát nghèo; tạo điều kiện cho hơn 276.509 học sinh sinh viên nghèo được vay vốn đến trường; tạo việc làm cho 189.976 lao động; xây dựng, cải tạo 66.704 nhà ở cho hộ nghèo; xây dựng 636.903 công trình nước sạch và vệ sinh môi trường cho các hộ gia đình tại khu vực nông thôn; giúp cho 5.074 lao động đi làm việc ở nước ngoài.

Những kết quả này góp phần đáng kể đưa tỷ lệ hộ nghèo vùng Tây Nguyên theo chuẩn giai đoạn 2011-2015 giảm từ 18,92% (năm 2011) xuống còn 8,5%, trong đó hộ nghèo đồng bào dân tộc thiểu số còn 18%.

Kết quả là thế, song nhu cầu của người dân vẫn còn rất lớn. Cùng với đó là hạn mức cho vay còn thấp, các chương trình tín dụng chính sách vẫn còn trải quá rộng. Đây cũng là những nội dung mà NHNN và NHCSXH sẽ xem xét, để có những giải pháp hợp lý hỗ trợ người dân hiệu quả hơn trong thời gian tới.