Thanh niên nông thôn và chuyện đêm vui đám cưới
Câu trả lời nghe có vẻ nghịch lý vì đám cưới là dịp trọng đại, nghiêm túc của gia đình hai họ thì sao có thể là nơi vui chơi được. Nhưng thực tế điều đó đang diễn ra ở đa vùng nông thôn nước ta hiện nay.
Các luồng văn hóa mới đang ảnh hưởng trực tiếp và sâu sắc đến các vùng quê trong đó có văn hóa cưới hỏi. Đám cưới “sau lũy tre làng” bây giờ không chỉ còn nguyên sơ với các nghi lễ truyền thống mà thêm vào đó đã có loa đài cỡ lớn, nhạc sàn, nhạc sống sôi động và những đêm vui “quẩy tung trời” của các bạn thanh niên.
Đầu tháng 2 vừa rồi, tôi có dịp về đám cưới của anh bạn ở một thôn của tỉnh Hà Nam. Dù là một vùng quê vẫn còn nghèo, gia đình anh ở trong một căn nhà cấp bốn thấp nhỏ, cạnh chiếc ao tù nổi váng phân vịt và cỏ dại, nhưng đám cưới vẫn rất… đầy đủ.
Trong đám cưới, ngoài nghi lễ bê tráp truyền thống được thanh niên rất thích thú vì có lì xì và được giao duyên gặp gỡ giữa thanh niên trai gái hai họ thì đêm vui ca nhạc ở đây cũng là thời điểm hấp dẫn, nơi hội tụ, điểm hẹn của các thanh niên trong thôn, trong xã. Đến với đêm vui ấy các bạn được tự do hát, nhảy, được chìm trong tiếng nhạc sàn, được uống rượu, hút thuốc, ăn kẹo bánh... miễn phí.
So với việc đến các quán karaoke, sàn nhảy... những nơi mà thanh niên nông thôn không có đủ điều kiện để vào thì đây thực sự là dịp hay giúp họ thỏa mãn nhu cầu giải trí được cho là mốt thời thượng.
Nhảy cho đám cưới thêm xôm, thêm náo nhiệt không chỉ là nhu cầu của thanh niên trong làng, xã mà còn là mong muốn của gia chủ. Bởi họ cho rằng, có như vậy đám cưới mới thực sự sôi động với ý nghĩa “đêm vui” của “đôi bạn trẻ’.
Quê tôi - một tỉnh miền Trung, nhiều gia chủ còn thết đãi rượu rất “hào phóng” trong đám cưới cho các bạn thanh niên thêm chút “hơi men’ để nhảy hăng say hơn. Dưới ánh đèn chớp, các bạn trở nên phiêu diêu mông lung đến nỗi dù chỉ là những cái vung tay, nhấp chân “cuồng dại” mà xét cho cùng là không theo một thể loại nào cũng trở nên đẹp: “Không biết thì cứ nhảy đại đi, giơ tay nhấc chân lên là OK hết”.
Đó là lời mời chào mà bạn có thể nhận được khi ngồi trong rạp đêm vui của một đám cưới thôn quê bây giờ. Thế còn chưa kể, có thể bạn sẽ bị lôi lên sân khấu với những cử chỉ thô bạo nhưng được coi là hành động quý mến khách.
Thành phần tham gia đêm vui đám cưới ở nông thôn là thanh niên khắp nơi trong xã thậm chí trong huyện. Đã có rất nhiều trường hợp thanh niên khi ngà say đã ẩu đả đánh nhau chỉ vì vô tình dẫm phải chân nhau khi nhảy hoặc vì một cái nhìn được cho là “đểu” và “khinh người”.
Có những vụ đánh nhau không chỉ dừng lại ở hai người mà sau đó mỗi người trở về gọi bạn bè cùng làng, cùng xóm mình đến trả thù đối phương, cuối cùng trở thành mâu thuẫn giữa thanh niên hai làng. Có nhiều trường hợp thanh niên hai làng vì thế hận thù nhau. Làng này cứ thấy thanh niên làng kia sang chơi là đánh và ngược lại. Có không ít đám cưới mà “đêm vui” đã trở thành đêm “kinh hoàng” cho cộng đồng.
Để giải quyết vấn đề trật tự an ninh thôn xóm trong mùa cưới, có rất nhiều địa phương đã phải cấm đám cưới mở nhạc sàn và “nhảy nhót”. Nhưng “phép vua thua lệ làng”, nhạc sàn và những bước nhảy vô lối vẫn trở đi trở lại trong những đám cưới nông thôn.
Có chăng là giờ kết thúc sớm hơn, nhưng thay vào đó là những trò đỏ đen diễn ra thấu sáng: “Ở quê chị, sau đêm vui thì thiếu gì nhóm thanh niên chúng nó tụ tập rồi chơi bài với nhau đến sáng, giờ ở đâu mà chả thế hả em”, Kim Anh - một người bạn của tôi quê Nghệ An đầu tháng vừa rồi cũng về quê ăn cưới anh trai cho biết.
Những mô hình sân chơi trẻ trung lành mạnh, đáp ứng nhu cầu vui chơi kết nối của thanh niên nông thôn hiện nay đang là một khoảng thiếu hụt đau đầu đối với xã hội và các bậc phụ huynh. Đó cũng là vấn đề nan giải đối với tổ chức đoàn viên thanh niên tại các địa phương, đặc biệt là ở các vùng nông thôn điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn.
Nhưng dầu khó, vẫn rất cần những hành động thiết thực để giúp cho đời sống tinh thần của thanh niên nông thôn ngày càng lành mạnh và tích cực hơn.