Thanh tra Chính phủ kết luận về Thủ Thiêm: Có vi phạm, ảnh hưởng quyền lợi người dân

Thông báo khẳng định, việc Thủ tướng Chính phủ quyết định đầu tư xây dựng Khu đô thị Thủ Thiêm (TP.HCM) thành một khu đô thị hiện đại, bền vững, có quy mô, tiêu chuẩn cao cấp, kết hợp chặt chẽ với các điều kiện cảnh quan tự nhiên là một chủ trương đúng đắn.

Theo quy hoạch được duyệt và chủ trương thu hồi đất của Thủ tướng Chính phủ, Khu đô thị Thủ Thiêm gồm: Khu đô thị mới và Khu tái định cư thuộc địa bàn các phường An Khánh, An Lợi Đông, Bình An, Bình Khánh và Thủ Thiêm, Quận 2, TP.HCM, tọa lạc bên bờ Đông sông Sài Gòn, đối diện Quận 1 với tổng diện tích 930 ha.

Trong đó, khu đô thị mới được chia làm 5 khu vực chính gồm: Khu vực Lõi Trung tâm, Khu dân cư phía Bắc, Khu dân cư dọc Đại lộ Mai Chí Thọ, Khu dân cư phía Đông, Khu Châu thổ phía Nam; khu tái định cư 160 ha được định hướng về phía Đông, giáp ranh phạm vi lập quy hoạch.

Đến thời điểm kiểm tra, UBND TP.HCM đã thực hiện giải phóng mặt bằng được trên 99,4%, ký hợp đồng với một số nhà đầu tư dự án theo hình thức BT, như 4 tuyến đường chính, Cầu Thủ Thiêm 2, Quảng trưởng Trung tâm và Công viên bờ sông và dự án Khu Lâm viên sinh thái thuộc Vùng châu thổ phía Nam; đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu dân cư phía Bắc, hoàn thiện đường trục Bắc - Nam đoạn từ chân Cầu Thủ Thiêm 1 đến đường Mai Chí Thọ…

Xác định nhiều khuyết điểm, vi phạm

“Tuy nhiên trong quá trình thực hiện đầu tư, xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm, UBND Thành phố và các sở, ngành liên quan đã để xảy ra những khuyết điểm, vi phạm, ảnh hưởng đến quyền lợi một số hộ dân sinh sống trên địa bàn, phát sinh khiếu nại gay gắt, kéo dài chưa được giải quyết dứt điểm”, Thông báo của Thanh Tra Chính phủ cho biết.

Liên quan đến ranh quy hoạch, Thông báo của Thanh tra Chính phủ cho biết việc UBND Thành phố phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/2000, trong đó: điều chỉnh diện tích và ranh giới không đúng thẩm quyền (giảm 23,2 ha đất đã giao dự án cho 5 doanh nghiệp trước đó nhưng vẫn lập và trình Thủ tướng phê duyệt quy hoạch 1/5000), nhất là việc tăng 4,3 ha thuộc Khu phố 1, phường Bình An, quận 2 không đúng quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt; vị trí, giới hạn quy hoạch được phê duyệt không thống nhất về tên gọi với bản đồ và thực địa.

“Trách nhiệm trực tiếp thuộc Kiến trúc sư trưởng Thành phố, các sở, ngành liên quan và UBND Thành phố”, Thông báo nêu rõ. Đồng thời khẳng định, việc khiếu nại của người dân về ranh quy hoạch đối với 4,3 ha thuộc Khu phố 1, phường Bình An, quận 2 nằm ngoài ranh quy hoạch Khu đô thị mới Thủ Thiêm được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt lại Quyết định 367/TTg là có cơ sở, cần sớm được xem xét và có giải pháp giải quyết phù hợp.

Về việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư, Thông báo của Thanh tra Chính phủ cho biết, UBND Thành phố đã quyết định thu hồi đất đối với phần diện tích 4,3 ha thuộc Khu phố 1, phường Bình An để thực hiện một số dự án trong Khu đô thị mới Thủ Thiêm (phần lõi với diện tích 770 ha) là chưa đủ cơ sở pháp lý, không đúng với quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, cần sớm xem xét, có giải pháp giải quyết phù hợp.

Ngoài ra, việc thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng có trường hợp chưa phù hợp quy định, chưa đúng thời điểm thu hồi đất, nhất là khi Luật Đất đại 2003 có hiệu lực; không có kế hoạch triển khai thực hiện xây dựng nhà tái định cư trước khi thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, việc thực hiện còn chậm, còn một số hạn chế, bất cập, dẫn đến phát sinh khiếu nại về chế độ, chính sách đền bù, hỗ trợ tái định cư…

“Trách nhiệm liên quan đến các khuyết điểm, vi phạm nêu trên thuộc Công ty Đo đạc Địa chính - Công trình, Sở Địa chính, UBND Quận 2 và UBND Thành phố”, Thông báo nêu rõ.

Đối với Khu tái định cư 160 ha, Thanh tra Chính phủ cho biết UBND Thành phố đã vi phạm các quy định của pháp luật trong việc lập, trình, phê duyệt quy hoạch và thu hồi đất trong phạm vi Khu tái định cư 160 ha thuộc 5 phường đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, theo đó, đã phê duyệt quy hoạch, chấp thuận chủ trương tạm giao, thu hồi và giao đất cho 51 dự án với tổng diện tích 144,6 ha để đầu tư kinh doanh nhà ở, văn phòng, khu vui chơi, giải trí, công trình công cộng… sau khu Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt quy hoạch khu tái định cư.

Hậu quả là không đủ đất để bó trí tái định cư theo quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định 367/TTg và Văn bản số 190/CP-NN, dẫn đến, làm phá vỡ quy hoạch được phê duyệt, việc đầu từ xây dựng Khu đô thị mới Thủ Thiêm bị đình trệ do người dân khiếu nại kéo dài chưa được giải quyết dứt điểm, ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân.

Kiến nghị xác định rõ trách nhiệm, xử lý vi phạm

Trên cơ sở kết quả kiểm tra nêu trên, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo thực hiện một số nội dung chủ yếu.

Đối với UBND TP.HCM, xác định rõ, cụ thể về trách nhiệm liên quan đến những khuyết điểm, vi phạm đã nêu, trên cơ sở đó thực hiện: kiểm điểm, chỉ đạo kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với các tổ chức, các nhân có liên quan đến việc phê duyệt quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch; thu hồi đất, đền bù, tái định cư; việc lưu trữ hồ sơ, tài liệu, bản đồ… để xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.

Đồng thời công khai, nhận trách nhiệm về những khuyết điểm, vi phạm, dẫn đến khiếu nại kéo dài trong thời gian vừa qua. Đặc biệt là rà soát từng trường hợp cụ thể người dân khiếu nại trong đó có các hộ dân trong khu vực 4,3 ha ngoài ranh quy hoạch thuộc Khu phố 1, phường Bình An để bồi thường, hỗ trợ tái định cư…

Đối với Bộ Xây dựng, xem xét, xử lý trách nhiệm đối với những tổ chức, cá nhân có liên quan đến các khuyết điểm, vi phạm trong việc thực hiện thẩm định, lưu trữ hồ sơ, bản vẽ và chức năng quản lý nhà nước về quy hoạch xây dựng như kết luận đã nêu.

Đối với Văn phòng Chính phủ, xem xét để xử lý trách nhiệm đối với những tổ chức, cá nhân có liên quan đến các thiếu sót, khuyết điểm trong việc lưu trữ hồ sơ, bản vẽ quy hoạch.

Xem Thông báo của Thanh tra Chính phủ tại đây.