AI - đòn bẩy tăng trưởng cho doanh nghiệp Việt

AI đã trở thành yếu tố sống còn để doanh nghiệp tồn tại và phát triển

AI mở ra cơ hội bứt phá

Ông Hồ Minh Thắng, Giám đốc Trung tâm Tư vấn và Triển khai AI - FPT Smart Cloud nhận định: "Mức độ ứng dụng AI của các doanh nghiệp Việt Nam đã tăng lên đáng kể trong những năm gần đây, với sự thẩm thấu vào nhiều ngành nghề hơn".

Khoảng 5 năm trước, FPT tập trung cung cấp dịch vụ AI chủ yếu cho các ngành: ngân hàng, tài chính, bảo hiểm, chứng khoán, sau đó mở rộng sang bán lẻ và sản xuất. Tuy nhiên, trong hai năm trở lại đây, khi AI thực sự bùng nổ, FPT Smart Cloud chứng kiến sự tham gia tích cực hơn từ các doanh nghiệp đa ngành. Xu hướng ứng dụng chung vẫn tập trung vào nâng cao trải nghiệm khách hàng, tăng năng suất, tối ưu hóa và tự động hóa các hoạt động.

Chia sẻ kinh nghiệm từ Công ty CP Bóng đèn phích nước Rạng Đông, Phó Tổng giám đốc Nguyễn Đoàn Kết nhấn mạnh tầm quan trọng của dữ liệu đầu vào cho việc ứng dụng AI vào sản xuất. Rạng Đông đã xây dựng nền tảng kiến trúc hợp nhất để các hệ thống máy móc có thể liên kết truyền dữ liệu, từ đó hình thành hệ thống điều hành sản xuất. Công ty ưu tiên triển khai AI ở các quy trình từng bị nghẽn, yếu kém nhưng có đủ dữ liệu, nhân lực.

Kết quả, Rạng Đông đã thương mại hóa hệ sinh thái sản phẩm 4.0, xây dựng hệ thống sản xuất thông minh, tự động hóa cao, phát triển mô hình kinh doanh số và chuyển đổi mô hình quản trị, góp phần tăng doanh thu và nâng cao năng lực cạnh tranh.

"Đây là những thành tựu mà Rạng Đông đã đạt được trong quá trình xây dựng và triển khai chiến lược AI hóa, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0", ông Nguyễn Đoàn Kết chia sẻ.

Ông Hoàng Ninh - Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), đánh giá cao sự phổ biến của ứng dụng AI trong sản xuất tại Việt Nam, giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất và tối ưu hóa quy trình.

Ông Ninh dẫn chứng Vinatex đã giảm 30% thời gian sản xuất nhờ AI trong quản lý chuỗi cung ứng và dự báo. Ngành da giày và Tổng Công ty Máy động lực và Máy công nghiệp cũng ghi nhận hiệu quả từ AI.

"Những ví dụ trên cho thấy ứng dụng AI không chỉ là xu hướng mà còn là yếu tố quan trọng giúp nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh trong môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt. Kinh nghiệm triển khai thực tế của các doanh nghiệp chứng minh rằng các ngành sản xuất khác hoàn toàn có tiềm năng ứng dụng AI và cần xem đây là mục tiêu chiến lược để nâng cao sức cạnh tranh", ông Hoàng Ninh cho biết.

Theo ông Ninh, thành công của ứng dụng AI phụ thuộc vào năm yếu tố then chốt: thể chế, hạ tầng, ý chí lãnh đạo, nguồn lực tài chính và nguồn nhân lực.

Rào cản trong ứng dụng AI

Ông Trần Mạnh Hà - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Điện tử, Tin học, Tự động hóa cho hay, mỗi nhà máy công nghiệp có đặc thù riêng, kéo theo những thách thức riêng trong ứng dụng công nghệ mới, đặc biệt là AI "Made in Vietnam". Do đó, cần tiếp cận các nhà máy FDI bằng cách làm quen với sản phẩm chính hãng của họ, từ đó học hỏi và điều chỉnh giải pháp AI cho phù hợp. Với các ứng dụng AI trong dây chuyền sản xuất, sự khác biệt về công nghệ đồng nghĩa với dữ liệu khác nhau, đòi hỏi nghiên cứu phương pháp thu thập dữ liệu hiệu quả cho quá trình học máy.

Ông Hồ Minh Thắng chỉ ra ba rào cản chính trong ứng dụng AI, như thiếu hụt nhân lực có chuyên môn về AI và nhận thức về ứng dụng; chi phí đầu tư ban đầu cao so với các hệ thống chuyển đổi số truyền thống; yêu cầu dữ liệu chính xác, chất lượng cao và đủ lớn để AI hoạt động hiệu quả.

Để giảm thiểu các rào cản này, ông Thắng đề nghị tập trung đào tạo đội ngũ kỹ thuật AI và nâng cao nhận thức cho nhân sự doanh nghiệp, đồng thời hợp tác chia sẻ nguồn lực (chẳng hạn mô hình AI Lab của FPT cung cấp hạ tầng và chuyên gia, doanh nghiệp cung cấp nhân sự và dữ liệu để thử nghiệm); ưu tiên thử nghiệm AI trên phạm vi nhỏ trước khi nhân rộng để tránh lãng phí.

Mô hình này đang được triển khai hiệu quả trong ngành tài chính và bán lẻ. Ví dụ điển hình là AI Mentor tại FPT Long Châu giúp cá nhân hóa đào tạo dược sĩ, tăng hiệu quả đào tạo 80% và giảm 30% sai sót. Mô hình AI Lab giúp doanh nghiệp chia sẻ chi phí ban đầu, FPT hỗ trợ ban đầu và thương mại hóa khi giải pháp thành công. Tuy nhiên trong tiến trình này, doanh nghiệp cũng cần có chiến lược quản lý và tối ưu dữ liệu phục vụ AI.

Ông Hoàng Ninh cũng cho biết, Bộ Công Thương sẽ triển khai các giải pháp đồng bộ hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số và ứng dụng AI, đặc biệt trong các ngành dệt may, da giày, chế biến, chế tạo. Các giải pháp bao gồm xây dựng chương trình hỗ trợ, phối hợp đề xuất chính sách ưu đãi về vốn, tín dụng và đẩy mạnh xây dựng dữ liệu lớn.