Cảng Đà Nẵng: Cơ hội phát triển bị giới hạn bởi không gian

Kinh tế hàng hải là một trong bốn lĩnh vực chính của chiến lược phát triển kinh tế biển mà TP. Đà Nẵng đã có định hướng. Trong giai đoạn 2007 - 2012, Đà Nẵng đầu tư phát triển hạ tầng cảng biển và kinh tế hàng hải khá mạnh như nâng cấp, mở rộng bến, bãi tăng năng suất khai thác đối với cảng Tiên Sa (thuộc cảng Đà Nẵng); đầu tư trang thiết bị hiện đại, đồng bộ để xây dựng cảng Tiên Sa thành cảng container, cảng trung chuyển của khu vực.

Cảng Đà Nẵng cần được hỗ trợ để nâng cấp

Năng lực cảng biển Đà Nẵng được nâng cấp có khả năng tiếp nhận tàu trọng tải cỡ lớn trên 30.000 tấn, trở thành cảng biển quốc tế quan trọng của khu vực miền Trung. Công suất cảng được nâng lên từ 50 vạn tấn/năm đến 4-5 triệu tấn/năm.

Cùng đó, cảng Đà Nẵng được đầu tư khu kho vận hỗ trợ năng lực cho cảng Tiên Sa với diện tích trên 5.200m2; hình thành các khu ngoại quan, thiết bị khai thác container chuyên dụng và đang đầu tư mạnh để trở thành cảng hiện đại đạt năng lực 150.000 TEUS, nhận tàu hàng đến 4.000 DWT và tàu du lịch đến 75.000 GRT.

Trên cơ sở đầu tư mang tính chiến lược, gần đây, hoạt động sản xuất kinh doanh của cảng Đà Nẵng đạt được nhiều kết quả khả quan, lượng tàu du lịch cập cảng tăng mạnh, doanh thu tăng khá, đảm bảo việc làm, thu nhập và đời sống cho người lao động. Mỗi năm, cảng Tiên Sa tiếp nhận trên 300 chuyến tàu container, năng suất bình quân 22 conts/giờ/cầu, ngang bằng các cảng hiện đại của TP. Hồ Chí Minh, Hải Phòng.

Khối lượng hàng hóa qua các cảng khu vực Đà Nẵng giai đoạn 2006 - 2013 tăng 10,2%/năm, với sản lượng năm 2013 hơn 5 triệu tấn, gấp 2,2 lần so với năm 2005; trong đó hàng container 145.000 TEUS, đạt mức tăng cao nhất từ trước đến nay.

Theo ông Nguyễn Thu, Chủ tịch HĐTV, Tổng giám đốc cảng Đà Nẵng, trong 6 tháng đầu năm 2014 đã thu hút được thêm 3 hãng tàu đưa tàu đến cảng, gồm hãng tàu ngoại SITC, 2 hãng nội địa VINAFCO và Hưng Đạo Container. Như vậy, hiện nay có 12 hãng tàu container có tàu thường xuyên đến cảng Đà Nẵng và hơn 40 hãng vỏ container.

Trung bình mỗi tuần cảng Đà Nẵng đón 15 chuyến tàu cập cảng.Đặc biệt, sản lượng hàng container nội địa 6 tháng đầu năm 2014 đạt 25.449 TEUS, tăng hơn 86% so với cùng kỳ năm 2013.

Có được kết quả khả quan như vậy là nhờ chủ động khảo sát thị trường. Cảng Đà Nẵng đã có sự đầu tư đón đầu về cơ sở hạ tầng và thiết bị theo hướng thu hút hàng container; xây dựng đội ngũ công nhân lành nghề, cán bộ điều hành chuyên nghiệp đảm bảo năng suất và chất lượng dịch vụ cao; giá trị thương hiệu cũng như uy tín tạo dựng được của cảng Đà Nẵng đã và đang góp phần thu hút khách hàng.

Bên cạnh đó, quy định về yêu cầu chở hàng đúng giới hạn trọng tải trong vận tải đường bộ thời gian qua đã phần nào tác động gia tăng sản lượng hàng nội địa qua cảng. Tuy nhiên, cảng Đà Nẵng cũng đang phải đối mặt với những khó khăn là áp lực cao về kho bãi và cầu bến. Hiện tại, container có hàng trên bãi chiếm trên 125% công suất.

Thực tế, diện tích kho bãi cảng chỉ có hơn 17ha, không đáp ứng đủ hoạt động sản xuất đang quá tải trầm trọng. Mặc dù cảng Đà Nẵng đã có những giải pháp như khuyến khích khách hàng lưu container rỗng trả về từ ô tô tại bãi Danalog (cách cảng Tiên Sa khoảng 3km) nhưng áp lực kho bãi vẫn còn rất cao. Vì thế, cảng Đà Nẵng đang mong muốn có điều kiện mở rộng kho bãi, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng trong và ngoài nước đang ngày càng cao.

Hiện số lượng hàng hóa container và khách du lịch thông qua cảng Tiên Sa tăng trưởng liên tục khoảng 20%/năm, dự kiến công suất đạt 170.000 TEU/năm. Đặc biệt, số tàu du lịch hạng trung và lớn cập cảng Tiên Sa ngày càng nhiều.

Nhưng do chiều dài cầu cảng và diện tích kho bãi đã hết công suất nên công tác tiếp nhận đang gặp nhiều khó khăn. Trước đó, TP. Đà Nẵng đã có quyết định số 838/QĐ-UBND phê duyệt phương án mở rộng cảng Tiên Sa với quy mô trên 18 ha về phía Nam nhưng vướng đất quốc phòng.

Ông Thu cho biết, kế hoạch nâng cấp cảng Tiên Sa giai đoạn 2, mở rộng kho bãi để đáp ứng năng lực sản xuất; đồng thời phục vụ công tác an ninh quốc phòng là rất cấp thiết trong thời điểm hiện nay nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển của DN, đặc biệt là khi chuyển đổi từ mô hình DNNN sang cổ phần hóa.

“DN tha thiết mong muốn được tạo điều kiện mở rộng kho bãi cảng Tiên Sa trong thời gian nhanh nhất để đáp ứng năng lực sản xuất, đồng thời phục vụ an ninh quốc phòng”, ông Thu nhấn mạnh.

Trong buổi làm việc với lãnh đạo TP. Đà Nẵng, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cũng chỉ đạo việc mở rộng cảng Đà Nẵng là ý tưởng tốt, quan trọng đã có thị trường, có hàng hóa và có lãi. Chủ tịch nước cũng đánh giá cao sự làm ăn hiệu quả của cảng Đà Nẵng, đồng thời lưu ý DN cần chủ động tìm nguồn vốn, không nên phụ thuộc vào vốn ODA.

Trong vấn đề huy động vốn, quan trọng nhất là có thị trường, có hàng hóa và có lãi thì sẽ huy động được ngay. Tất nhiên không loại trừ vốn ODA, nhưng nếu huy động được vốn để đầu tư mà không vận dụng đến ODA thì càng tốt hơn để giảm gánh nặng nợ nần phải trả.

Bài và ảnh Công Thái