Chưa thấy sự dịch chuyển dòng vốn FDI sang Việt Nam
Khó giải phóng mặt bằng, bất động sản công nghiệp có là rào cản đón dòng FDI chuyển dịch? | |
Đón sóng FDI, Việt Nam phải chạy đua với nhiều đối thủ | |
Tư duy mới để đón bắt dòng đầu tư mới |
Ảnh minh họa |
Nhìn trên số liệu thống kê, số dự án FDI vào Việt Nam vẫn tăng đều qua các năm, nhưng kể từ khi có cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung nổ ra, nhiều ý kiến cho rằng có khả năng sự dịch chuyển đầu tư khỏi Trung Quốc sẽ trở nên ngày càng mạnh mẽ và Việt Nam nắm nhiều cơ hội đón dòng vốn này. Tuy nhiên trên thực tế, dòng vốn FDI vào Việt Nam chưa có sự đột biến.
Trong tháng 6/2020, cả nước đã thu hút được 1,79 tỷ USD vốn đăng ký cấp mới, điều chỉnh và góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài, cải thiện không nhiều so với tháng trước đó; đưa con số lũy kế 6 tháng lên mức 15,67 tỷ USD, chỉ bằng 84,9% so với cùng kỳ năm 2019.
Nhìn lại những dự án cấp mới và tăng vốn, theo lãnh đạo Cục Đầu tư nước ngoài, đóng góp chủ yếu là từ các dự án lớn, đã được nộp hồ sơ và đàm phán trong một thời gian dài trước đó. Nếu không tính các dự án lớn trên tỷ USD vừa được cấp phép sau một thời gian đàm phán trước đó thì tổng vốn đăng ký cấp mới, điều chỉnh và góp vốn mua cổ phần của nhà nhà đầu tư nước ngoài trong 6 tháng đầu năm 2020 thậm chí chỉ bằng 70,4% so với cùng kỳ năm 2019.
“Chưa có bằng chứng rõ ràng về sự chuyển dịch dòng vốn trên thế giới do tác động kép từ cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung Quốc và đại dịch Covid-19, trong đó Việt Nam có thể là điểm đến mới”, ông Phạm Đình Thúy, Vụ trưởng Vụ Thống kê công nghiệp (Tổng cục Thống kê) nói.
Phân tích và nhận định về thực tế “chưa thấy làn sóng mới”, ông Phạm Đình Thúy cho rằng các doanh nghiệp có chuỗi giá trị toàn cầu đều phải lo chống dịch Covid-19. Vì thế, hoạt động đầu tư ra nước ngoài của các tập đoàn lớn chủ yếu đều nằm trên giấy hoặc vẫn ở trong suy tính, chưa thực hiện được nên chưa có số lượng cụ thể.
Hơn nữa, tuy để thu hút đầu tư Việt Nam dành cho doanh nghiệp FDI nhiều ưu đãi về thuế, đất đai, nguồn nhân lực giá rẻ… Nhưng những chính sách ưu đãi này thì các quốc gia cạnh tranh FDI khác như khác như Indonesia, Ấn Độ, Thái Lan… cũng đang áp dụng. Và các quốc gia sở tại cũng đang đưa ra nhiều chính sách để níu kéo nhà đầu tư ở lại.
Trong khi đó, việc chuyển hướng đầu tư từ quốc gia này sang quốc gia khác không hề đơn giản, vì nhà đầu tư sẽ phải xem xét, cân nhắc chi phí chuyển giao tài sản, kể cả những ưu đãi được hưởng ở quốc gia sẽ đầu tư. Với doanh nghiệp sản xuất, sự dịch chuyển có thể mất từ 2 - 5 năm do các chuỗi cung ứng toàn cầu đã được hoàn thiện.
Theo các chuyên gia, để hút được làn sóng FDI mới, Việt Nam không chỉ dùng ưu đãi, không chỉ dựa vào lợi thế vị trí địa lý, tài nguyên thiên nhiên và nhân công dồi dào… Việt Nam cần phát huy, cải thiện lợi thế cạnh tranh, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, cải cách thể chế kinh tế.
“Rất cần đẩy nhanh tốc độ cải cách thể chế và thu hút FDI, bởi nếu chậm chân thì không đón được “đại bàng” mà sẽ chỉ vợt được “chim sẻ””, TS. Võ Trí Thành, thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh, nói.