Có hiện tượng doanh nghiệp Trung Quốc đội lốt hàng Việt xuất sang Mỹ

Lực lượng kiểm tra sau thông quan sẽ mở rộng kiểm tra tập trung vào các địa bàn có dấu hiệu rủi ro cao

Đây là thông tin Tổng cục Hải quan đưa ra tại buổi họp báo chuyên đề về kết quả và các giải pháp trong công tác đấu tranh chống gian lận xuất xứ hàng xuất khẩu ngày 27/12/2019.

Tại cuộc họp báo, Cục trưởng Cục Kiểm tra sau thông quan của Tổng cục Hải quan – ông Nguyễn Tiến Lộc cho biết thời gian qua, để lợi dụng ưu đãi thuế quan của Việt Nam được hưởng đối với các nước ký kết hiệp định, đã nổi lên vấn đề lợi dụng xuất xứ Việt Nam để được hưởng ưu đãi đối với hàng xuất khẩu.

Đặc biệt từ giữa năm 2018 khi chiến tranh thương mại Mỹ - Trung nổ ra, Mỹ đã áp đặt thuế chống bán phá giá và thuế chống trợ cấp với hàng Trung Quốc nhập khẩu vào Mỹ ở mức rất cao.

Trong khi đó, Việt Nam đã tham gia ký kết, đàm phán 17 Hiệp định thương mại tự do (FTA) và hàng hóa có xuất xứ từ Việt Nam khi xuất khẩu vào các thị trường đối tác sẽ được áp dụng ưu đãi thuế quan theo đúng cam kết nếu đáp ứng quy tắc xuất xứ theo quy định.

Để trốn thuế cao khi xuất khẩu sang Mỹ lại lợi dụng ưu đãi thuế mà Việt Nam được hưởng, đã có những doanh nghiệp 100% vốn Trung Quốc đầu tư vào Việt Nam nhưng thực chất không có hoạt động đầu tư, hoặc chỉ đầu tư những thiết bị lắp ráp thô sơ để lắp các phần nhập khẩu rời thành hàng nguyên chiếc, dán tem xuất xứ Việt Nam xuất đi Mỹ, EU.

Theo cơ quan Hải quan, những hiện tượng này đặt ra thách thức đối với cơ quan quan lý nhà nước trong việc đảm bảo môi trường thuận lợi để thu hút đầu tư nước ngoài.

Cục trưởng Lộc cho biết, thời gian qua nổi lên một số doanh nghiệp có kim ngạch xuất khẩu vào Mỹ tăng đột biến. Cơ quan Hải quan đã thống kê sơ bộ được 19 nhóm mặt hàng có nguy cơ gian lận về xuất xứ.

Để ngăn chặn hành vi gian lận này, Tổng cục Hải quan đã thành lập tổ công tác đặc biệt để kiểm tra làm rõ những nghi vấn về gian lận xuất xứ Việt Nam. Trước mắt tập trung vào hàng hóa xuất khẩu và Mỹ. Cục Kiểm tra sau thông quan đã kiểm tra 9 doanh nghiệp, chỉ đạo 9 Cục hải quan địa phương kiểm tra 24 doanh nghiệp (trong đó đã kiểm tra 9 doanh nghiệp).

Chia sẻ thêm về hiện tượng gian lận xuất xứ hàng xuất khẩu, ông Trần Mạnh Cường, Phó cục trưởng Cục Kiểm tra sau thông quan cho biết, vụ việc Công ty TNHH xe đạp Excel là công từ có 100% vốn đầu tư từ Trung Quốc nhập khẩu 100% linh kiện xe đạp và xe đạp điện, xe lướt điện từ Trung Quốc. Sau đó lắp ráp thành sản phẩm hoàn chỉnh mà không qua giai đoạn gia công nào, lấy nguồn gốc xuất xứ Việt Nam để xuất khẩu sang Mỹ.

"Công ty đã thừa nhận hành vi vi phạm. Tổng cục Hải quan đã ra quyết đinh xử phạt hành chính với hình thức phạt tiền, tịch thu toàn bộ tang vật. Qua kiểm tra còn phát hiện doanh nghiệp này đã thực hiện các thủ tục gian dối để được cấp C/0 form B", ông Cường nói thêm.

Cục hải quan địa phương đã kiểm tra 9 doanh nghiệp, đã phát hiện hành vi gian lận để hưởng xuất xứ Việt Nam để xuất khẩu đi Mỹ của 3 doanh nghiệp lắp ráp xe đạp, xe điện, một doanh nghiệp lắp ráp sản phẩm gỗ. Cũng bởi do xe đạp và xe đạp điện xuất khẩu từ Việt Nam sang Mỹ được hưởng thuế suất 5 -10% trong khi cùng loại hàng này xuất xứ Trung Quốc sang Mỹ là 75%. Vì vậy hàng Trung Quốc đội lốt hàng Việt xuất sang Mỹ sẽ hưởng lợi lớn về thuế.

Đến nay các DN này đều đã thừa nhận vi phạm về xuất xứ. Hiện Cục Kiểm tra sau thông qua đã trình Tổng cục Hải quan để xử lý theo quy định và củng cố các dấu hiệu vi phạm khác để tiếp tục điều tra.

Để ngăn chạn hành vi gian lận xuất xứ Việt nam với hàng hóa xuất khẩu, lực lượng kiểm tra sau thông quan Cơ quan Hải quan sẽ kiểm tra trên toàn quốc, tập trung vào các địa bàn có dấu hiệu rủi ro cao, tập trung nhiều doanh nghiệp mới thành lập từ cuối năm 2018 trở lại đây nhập khẩu hàng hóa là linh kiện, nguyện liệu, phụ tùng từ Trung Quốc và xuất khẩu hàng hóa vào thị trường Hoa Kỳ và EUa. Trong đó tập trung mở rộng kiểm tra một số nhóm hàng pin năng lượng mặt trời, đèn LED…

Nhằm ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi gian lận này, Tổng cục Hải quan đề nghị Bộ Công thương sớm rà soát và có hướng dẫn cụ thể về việc tự chứng nhận xuất xứ theo quy định tại tại điều 25, Nghị định 31/2018/NĐ-CP và sửa đổi và bổ sung các công đoạn gia công chế biến giản đơn quy định tại điều 9 nghị định 31/2018/NĐ-CP để phù hợp với tình hình hiện nay, sửa đổi để thống nhất giữa Đ.34, Đ72 Luật xử phạt vi phạm hành chính với Điều 63 nghị định 185/2013/NĐ-CP và khoản 26 nghị định 124/2015/NĐ-CP sửa đổi điều 63 nghị định 185/2013/NĐ-CP về cải chính thông tin.