Đã có trung tâm công nghiệp ngành tôm

Theo ông Dương Thành Trung - Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu, mục tiêu của Đề án xây dựng Bạc Liêu trở thành trung tâm ngành công nghiệp tôm của cả nước (Đề án) đặt ra là, đưa địa phương trở thành đầu mối của ngành tôm, đi đầu trong nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ cao cho tôm nuôi nước lợ, chủ lực là tôm thẻ chân trắng và tôm sú. Trong đó, tập trung phát triển các lĩnh vực sản xuất giống, nuôi thương phẩm và chế biến. Bạc Liêu sẽ trở thành đầu mối liên kết các tỉnh trong cụm sản xuất tôm của cả vùng, thu hút các nhà đầu tư, các nguồn lực để thúc đẩy ngành tôm và các ngành phụ trợ có liên quan ở các tỉnh lân cận và của cả nước cùng phát triển bền vững.

Hiện nay, Bạc Liêu là tỉnh có diện tích, sản lượng tôm nuôi lớn nhất nhì của cả nước. Bạc Liêu nằm ở trung tâm vùng bán đảo Cà Mau, cầu nối giữa các tỉnh Cà Mau, Kiên Giang, Sóc Trăng. Thủy sản là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh, toàn tỉnh có 138.934 ha diện tích nuôi trồng thủy sản, gồm tôm sú, tôm thẻ siêu thâm canh, thâm canh và bán thâm canh… Tổng sản lượng thủy sản toàn tỉnh là 210.779 tấn, riêng tôm là 116.365 tấn. Lợi nhuận bình quân của nuôi trồng thủy sản khoảng 210 triệu đồng/ha/năm. Trong đó có các mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng siêu thâm canh (lợi nhuận bình quân 600 triệu đồng/ha/năm); mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng thâm canh (lợi nhuận bình quân 175 triệu đồng/ha). Nổi bật là những mô hình ứng dụng các tiến bộ khoa học công nghệ cao trong nuôi tôm nước lợ. Toàn tỉnh có 6 doanh nghiệp nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao với tổng diện tích 800ha, sản lượng hơn 4.000 tấn như, mô hình nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao siêu thâm canh trong nhà kính của Tập đoàn Việt - Úc, mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng siêu thâm canh 2 giai đoạn ứng dụng công nghệ Biofloc của Công ty TNHH SX&TM Trúc Anh… Trên địa bàn tỉnh có 88 cơ sở sản xuất giống, hàng năm cung cấp cho thị trường khoảng 20 tỷ con giống chất lượng cao.

Đây chính là điều kiện tốt để thực hiện 3 mục tiêu chính về sản xuất giống, nuôi tôm thương phẩm và chế biến tôm mà Đề án đưa ra. Cụ thể, về sản xuất giống, mục tiêu trong năm 2020 sẽ hình thành vùng sản xuất giống thủy sản ứng dụng công nghệ cao trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu và sản xuất được khoảng 32 - 35 tỷ con giống. Đến năm 2025, toàn tỉnh Bạc Liêu sản xuất được 40 - 45 tỷ con giống, đáp ứng nhu cầu giống tôm nuôi của tỉnh, đồng thời xuất sang các tỉnh lân cận; Lượng giống sản xuất đảm bảo chất lượng đạt 60% (năm 2020) và 90% (năm 2025). Cùng với đó, xây dựng Trung tâm nghiên cứu, chuyển giao công nghệ sản xuất giống tôm ứng dụng công nghệ cao (nằm trong Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao phát triển tôm Bạc Liêu, tại xã Hiệp Thành, TP. Bạc Liêu). Về nuôi tôm thương phẩm, xây dựng và hình thành Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao phát triển tôm Bạc Liêu, gồm các tổ chức khoa học, công nghệ và các doanh nghiệp tham gia đầu tư, để phát triển công nghệ cao trong ngành công nghiệp tôm; Xác định các mô hình nuôi tôm sú công nghệ cao; Khuyến khích phát triển hình thức nuôi công nghệ cao mô hình nông hộ.

Đề án cũng đặt mục tiêu, đến năm 2025, tổng diện tích nuôi tôm trên địa bàn tỉnh đạt 147,9 nghìn ha, theo mô hình ứng dụng công nghệ cao, thâm canh, bán thâm canh, mô hình tôm - lúa, quảng canh cải tiến; Đưa sản lượng tôm nuôi đạt 249 nghìn tấn. Cùng với đó, trên 30% các hộ nuôi, doanh nghiệp sử dụng công nghệ cao trong sản xuất tôm như công nghệ nhà kính Israel, công nghệ Biofloc. Trên 30% các doanh nghiệp, hộ nuôi tôm đạt tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, ASC... trong nuôi trồng thủy sản.

Về chế biến, tỉnh Bạc Liêu trong năm 2020 sẽ có 100% sản phẩm tôm chế biến công nghệ cao, đạt chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm và các tiêu chuẩn quốc tế của từng thị trường xuất khẩu. Sản lượng tôm chế biến năm 2020 đạt 98,3 nghìn tấn, đến năm 2025 đạt 120 nghìn tấn. Tỷ trọng sản phẩm tôm ứng dụng công nghệ cao năm 2020 đạt 20% và năm 2025 trên 30%.

Về xuất khẩu, năm 2020, tỉnh Bạc Liêu có tổng sản lượng tôm xuất khẩu đạt 73 nghìn tấn, năm 2025 đạt 90 nghìn tấn và chiếm trên 90% tổng sản lượng thủy sản chế biến của cả tỉnh. Đến năm 2025 phát triển năng lực chế biến, đưa tổng công suất thiết kế đạt 160 nghìn tấn/năm. Vào năm 2025, Bạc Liêu sẽ đứng ở vị trí hàng đầu về công nghệ chế biến tôm của cả nước. Ở thị trường xuất khẩu, các doanh nghiệp trong tỉnh kiên quyết giữ vững các thị trường truyền thống là Nhật Bản, Mỹ, châu Âu, Trung Quốc, Hàn Quốc… và mở rộng thêm các thị trường tiềm năng như châu Phi, châu Mỹ La tinh… Bên cạnh đó, mở rộng các mô hình hợp tác mới, liên kết chặt chẽ theo chuỗi khép kín từ sản xuất đến tiêu thụ nội địa, theo các đơn đặt hàng giữa người sản xuất và các thành phần kinh tế khác trong nước.

Qua thực hiện Đề án, tỉnh Bạc Liêu cũng khuyến khích phát triển mô hình công ty cổ phần, niêm yết trên thị trường chứng khoán, tạo điều kiện thuận lợi để huy động vốn, tiếp thu trình độ quản lý, tạo bước đột phá trong quản trị doanh nghiệp; Tạo dựng một số doanh nghiệp, tập đoàn chế biến tôm nòng cốt, nâng cao khả năng cạnh tranh, đóng vai trò dẫn dắt thị trường và là trung tâm của mối liên kết trong chuỗi giá trị ngành hàng tôm của tỉnh, của vùng và cả nước. Ngoài ra, tỉnh còn rất chú trọng bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, hợp tác liên kết vùng trong chuỗi giá trị ngành tôm một cách bền vững. Ước tính, tổng nguồn vốn để triển khai Đề án xây dựng Bạc Liêu trở thành trung tâm ngành công nghiệp tôm của cả nước là hơn 3.000 tỷ đồng.