Đà Nẵng: Cần thêm cơ chế để hợp tác xã ‘cất cánh’

Theo báo cáo của Liên minh Hợp tác xã TP. Đà Nẵng, tính đến nay toàn thành phố có 274 tổ hợp tác với 2.159 thành viên, tổng nguồn vốn kinh doanh là hơn 40 tỷ đồng, tạo việc làm ổn định cho hơn 4.500 lao động; 148 hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã với tổng vốn điều lệ 367,7 tỷ đồng, thu hút 9.503 thành viên, giải quyết việc làm cho 14.937 lao động…

Những năm gần đây, nhiều hợp tác xã, tổ hợp tác, liên hiệp hợp tác xã và các tổ chức thành viên trên địa bàn hoạt động hiệu quả góp phần phát triển kinh tế - xã hội của thành phố. Một số hợp tác xã trên địa bàn thành phố cũng đang ‘ăn nên làm ra’.

Đơn cử, tại Hợp tác xã Dịch vụ sản xuất và Kinh doanh tổng hợp Hòa Tiến 1 đang có sự phát triển mạnh mẽ, một trong số những hợp tác xã điển hình trên địa bàn huyện Hòa Vang. Hiện nay, hợp tác xã này có 1.307 thành viên với diện tích sản xuất lúa là 240ha/vụ (480ha/năm) và diện tích hoa màu là 13,7ha.

Hợp tác xã Dịch vụ sản xuất và Kinh doanh tổng hợp Hòa Tiến 1 hiện có 1.307 thành viên với diện tích sản xuất lúa là 240ha/vụ (480ha/năm) và diện tích hoa màu là 13,7ha.

Ông Ngô Văn Sinh, Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ sản xuất và Kinh doanh tổng hợp Hòa Tiến 1 cho hay, đến thời điểm này, hợp tác xã đã xây dựng được thương hiệu riêng cho các sản phẩm nông nghiệp, sản phẩm đặc trưng địa phương như gạo Hòa Tiến, gạo hữu cơ Hòa Tiến. Hợp tác xã đang triển khai thực hiện mô hình sản xuất lúa đạt tiêu chuẩn VietGAP. Từ đó, thúc đẩy nền nông nghiệp phát triển theo hướng kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, bảo đảm sự phát triển bền vững.

Tương tự, theo đại diện Hợp tác xã Nông nghiệp sinh thái và Du lịch cộng đồng Hòa Bắc (huyện Hòa Vang), chúng tôi hoạt động theo đúng tinh thần cần có của một hợp tác xã, đó là tương trợ để cùng nhau phát triển. Một tháng, mỗi hộ dân có thể kiếm nguồn thu nhập từ 3 đến 15 triệu đồng từ việc làm du lịch. Mọi người cùng chung tay xây dựng chương trình cho tour trải nghiệm của đoàn khách, với đa dạng các hoạt động như nông nghiệp, khám phá phong tục, tập quán của đồng bào Cơ tu...

Tuy nhiên, những thành công như Hợp tác xã Dịch vụ sản xuất và Kinh doanh tổng hợp Hòa Tiến 1 hay Hợp tác xã Nông nghiệp sinh thái và Du lịch cộng đồng Hòa Bắc chưa thật sự phổ biến ở địa phương. Bởi, nhìn chung kinh tế hợp tác xã ở Đà Nẵng hay nhiều địa phương khác trong cả nước vẫn đang gặp khó.

Nhìn chung, kinh tế hợp tác xã ở Đà Nẵng hay nhiều địa phương khác trong cả nước vẫn đang gặp khó.

Theo nhận định của ông Phạm Công Chính, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã TP. Đà Nẵng, kinh tế hợp tác xã của thành phố vẫn còn gặp nhiều thách thức. Bên cạnh những thành công đã đạt được thì trong thời gian qua kinh tế tập thể, kinh tế hợp tác xã vẫn còn gặp nhiều khó khăn, thiếu hụt nguồn nhân lực động trẻ ở vùng nông thôn và cán bộ quản lý.

Trên thực tế hiện nay quy mô của các hợp tác xã chủ yếu còn nhỏ lẻ, chủ yếu là sản phẩm thô chưa qua chế biến, kiểu dáng, mẫu mã chưa đẹp, sản lượng cung ứng ra thị trường tiêu thụ hạn chế, sản phẩm OCOP còn đơn điệu, giá nguyên liệu đầu vào tăng cao gây khó khăn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của các hợp tác xã. Giá nguyên liệu đầu vào tăng cao cũng gây khó khăn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của các hợp tác xã. Trong khi đó, đội ngũ cán bộ quản lý hợp tác xã đa số lớn tuổi, nhân lực lao động trẻ ở nông thôn thiếu hụt…

Đặc biệt, hiện vẫn có rất nhiều tồn tại, hạn chế từ nhiều năm qua nhưng chưa được khắc phục, xử lý dứt điểm làm kìm hãm sự phát triển của các hợp tác xã, nhất là khó khăn về cơ chế chính sách. Thành phố hiện có 26 chính sách đang được áp dụng liên quan về thuế, phí, tuyên truyền về kinh tế tập thể, hợp tá xã, hỗ trợ xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường, đổi mới công nghệ, củng cố tổ chức kinh tế tập thể, hợp tác xã… nhưng chủ yếu lồng ghép vào các chính sách từ các ngành và doanh nghiệp thông qua các chương trình khuyến nông, khuyến công, xúc tiến thương mại và một số chương trình đặc thù của thành phố; chưa có chính sách riêng cho kinh tế tập thể, hợp tác xã...

Quy mô của các hợp tác xã chủ yếu còn nhỏ lẻ, chủ yếu là sản phẩm thô chưa qua chế biến.

Trong năm 2024, Liên minh Hợp tác xã thành phố đặt mục tiêu tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền về kinh tế tập thể; hỗ trợ 20 hợp tác xã hoạt động kém hiệu quả chuyển đổi sang mô hình kiểu mới; phấn đấu có trên 60% hợp tác xã nông nghiệp đạt loại khá trở lên và 80% cán bộ quản lý hợp tác xã được đào tạo, bồi dưỡng kiến thức về kinh tế tập thể. Bên cạnh đó, chú trọng việc hợp nhất, sáp nhập các hợp tác xã quy mô nhỏ, cùng lĩnh vực, ngành nghề thành hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã có quy mô lớn để nâng cao hiệu quả hoạt động.

Cùng với đó là tăng cường tổ chức tập huấn, bồi dưỡng, cập nhật kiến thức về kinh tế tập thể, hợp tác xã, kiến thức quản lý, chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng nghề nghiệp, kỹ thuật nuôi, trồng, sản xuất, chế biến sản phẩm… cho cán bộ quản lý, thành viên, người lao động hợp tác xã, tổ hợp tác, liên hiệp hợp tác xã và các tổ chức thành viên...

Cần thêm các cơ chế, chính sách để kinh tế hợp tác xã phát triển.

Để đạt được những mục tiêu trên, ông Phạm Công Chính kiến nghị, cần có thêm các chính sách phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã, trong đó tập trung một số chính sách như, hỗ trợ xây dựng một số mô hình hợp tác xã kiểu mới điển hình, phát triển hiệu quả, bền vững và hoạt động đúng quy định của pháp luật về hợp tác xã để làm điểm, nhân rộng trên địa bàn thành phố gắn với chính sách đưa cán bộ trẻ, có trình độ đại học trở lên, là người địa phương và có hộ khẩu thường trú tại địa phương tham gia thành lập, quản lý, điều hành các hợp tác xã; đồng thời các sở, ngành rà soát, đánh giá lại và tiếp tục tạo điều kiện cho các hợp tác xã tiếp cận các chính sách liên quan do ngành mình tham mưu thực hiện cũng như đề xuất, kiến nghị sửa đổi bổ sung và ban hành chính sách mới để hỗ trợ kinh tế tập thể, hợp tác xã trên địa bàn thành phố phát triển một cách bền vững.